Mỗi năm, hàng triệu người hâm mộ điện ảnh ngồi trước màn hình để theo dõi lễ trao giải Oscar kéo dài khoảng 3 giờ đồng hồ. Không chỉ là sự công nhận tài năng của diễn viên, nhà làm phim, việc nhận giải Oscar giúp họ nâng tầm tên tuổi cũng như thu nhập trong tương lai.
Năm 2022, mọi sự chú ý tại sự kiện Oscar lần thứ 94 hoàn toàn thuộc về cú tát của Will Smith dành cho Chris Rock. Giải thưởng Nam diễn viên chính xuất sắc của anh cũng bị lu mờ sau sự việc.
Cuối cùng, nam diễn viên nhận hình phạt bị cấm đến các sự kiện của Viện Hàn lâm (AMPAS) trong vòng 10 năm. Sau phán quyết, nhiều người tò mò ai là người quyết định trao thưởng cũng như ra quyết định xử phạt người vi phạm quy định giống Will Smith.
 |
| Việc Will Smith tát Chris Rock tại Oscar 2022 gây tranh cãi những ngày qua. Ảnh: Getty. |
Cách lựa chọn người chiến thắng
Theo Digital Spy, số phận những người được đề cử giải Oscar do các thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh (AMPAS) quyết định. Tổ chức này ra đời năm 1927, đến nay gần 100 năm. Thời gian đầu, Viện Hàn lâm chỉ có 36 nhân sự.
Ngày nay, số lượng các thành viên của AMPAS đã lên đến 10.000 người. Họ là những nhà làm phim, diễn viên có tiếng và sức ảnh hưởng trong giới giải trí. Theo Los Angeles Times, các thành viên của Viện Hàn lâm được chia thành 17 “chi nhánh” khác nhau, đủ nhân sự trong ngành giải trí từ biên kịch, đạo diễn, diễn viên đến nghệ sĩ trang điểm và chuyên gia đồ họa máy tính. Mọi thành viên được phép bỏ phiếu cho người chiến thắng trong tất cả hạng mục.
 |
| Jennifer Lawrence là thành viên của Viện Hàn lâm từ năm 2012. Ảnh: Variety. |
Danh sách đầy đủ các thành viên không được công khai trên trang chính thức của Viện Hàn lâm. Song, tổ chức thường công bố thành viên mới qua mỗi năm. Trong năm 2020, hai cái tên được trang Oscar.com công bố là thành viên của AMPAS gồm Zendaya (Spider-Man: Far from Home) và Yeo Jeong Cho của Parasite.
Jennifer Lawrence - ngôi sao của The Hunger Games - chính thức tham gia vào quá trình chọn ra người chiến thắng giải Oscar từ năm 2012. Trong chương trình The Ellen DeGeneres Show, nữ diễn viên kể về việc suýt bị mẹ chọn thay người chiến thắng Oscar.
“Mẹ nhận được phiếu bầu Oscar lúc tôi không có nhà. Bà suýt điền tên và gửi nó đi. May mắn là bà gửi lại cho tôi, để tôi thực hiện quyền và nghĩa vụ thành viên của Viện Hàn lâm”, sao phim X-Men nói.
Theo quy trình bầu chọn được đăng trên website chính thức của Viện Hàn lâm, mọi thành viên đều tham gia vào quá trình chọn ra phim hay nhất, diễn viên xuất sắc, kịch bản gốc hay nhất, biên tập phim hay nhất và những hạng mục trang điểm, tạo mẫu tóc… Đơn vị chịu trách nhiệm thống kê là công ty kiểm toán PricewaterhouseCoopers. Những người chiến thắng phải nhận được hơn 50% số phiếu bầu trong danh sách được đề cử.
Sau khi xử lý các lá phiếu và tìm ra kết quả cuối cùng, chỉ có hai đại diện của PricewaterhouseCoopers biết được người thắng giải. Họ có trách nhiệm giữ bí mật cho đến khi phong bì được mở trên chính sân khấu lễ trao giải Oscar. Ngay cả những thành viên của Viện Hàn lâm cũng không biết kết quả chính thức.
Theo nguồn tin của Digital Spy, chiếc vali chứa phong bì kết quả người chiến thắng tượng vàng được còng vào tay của nhân viên PricewaterhouseCoopers trong quá trình vận chuyển đến lễ trao giải.
Ngoài ra, phong bì chứa tên người thắng giải được in thành hai bản và được hai nhân viên của công ty kiểm toán di chuyển bằng hai đường khác nhau, có bảo vệ đi cùng để đảm bảo không có sơ suất xảy ra.
 |
| Kết quả giải Oscar hoàn toàn được giữ kín cho đến lúc công bố trên sân khấu. Ảnh: Getty. |
Để ngăn kết quả bị rò rỉ với giới truyền thông, các bức tượng đều để trống tên người thắng giải. Trước năm 2010, người chiến thắng sau khi nhận tượng vàng thô phải giao lại cho ban tổ chức. Họ phải đợi vài tuần để AMPAS khắc tên, sau đó giao về tận nhà cho người chiến thắng. Giờ đây, bản khắc tên được làm ngay sau buổi lễ để người chiến thắng tận hưởng khoảnh khắc quan trọng trong sự nghiệp.
Công thức để thắng giải Oscar
Theo Los Angeles Times, việc nhận được tượng vàng Oscar chưa bao giờ là dễ dàng. Có những ngôi sao cống hiến cả đời nhưng chưa một lần được đề cử. Chưa kể, năm hạng mục lớn của giải thưởng là Phim xuất sắc, Đạo diễn xuất sắc, Nam diễn viên chính xuất sắc, Nữ diễn viên chính xuất sắc và Kịch bản xuất sắc là giải thưởng mà bất cứ người làm nghệ thuật nào cũng mong muốn được nhận.
Gần 100 năm qua, có khoảng 40 phim được đề cử cả 5 hạng mục trên. Song, chỉ có ba bộ phim giành trọn 5 tượng vàng là Chuyện xảy ra trong đêm (1934), Bay trên tổ chim cúc cu (1975) và Sự im lặng của bầy cừu (1991).
Có một số công thức để xác định phim được đề cử và thắng giải Oscar. Thông thường, các thành viên của AMPAS hiếm khi bỏ phiếu cho phim hành động, giả tưởng, kinh dị. Trường hợp cá biệt được các thành viên AMPAS và toàn thế giới công nhận là Sự im lặng của bầy cừu - bộ phim giao thoa giữa thể loại kinh dị và tội phạm.
  |
Will Smith nhận giải Nam diễn viên chính xuất sắc nhờ vai diễn trong phim tiểu sử King Richard. Ảnh: Variety, Getty. |
Đồng thời, các thành viên trong hội đồng ban giám khảo yêu thích dòng phim lịch sử, phim tiểu sử, đặc biệt là thể loại bi kịch hoặc phim có nhân vật dũng cảm vượt qua chướng ngại. Những tác phẩm kinh điển đoạt giải Oscar như Cuốn theo chiều gió, Bố già, Forrest Gump và Titanic… đều thuộc công thức này.
Một số đạo diễn và nhà sản xuất chỉ chuyên tâm sản xuất những bộ phim đặc biệt để có cơ hội xuất hiện trong danh sách đề cử và thắng giải Oscar. Họ cũng thường phát hành phim vào dịp cuối năm để có cơ hội được Viện Hàn lâm chú ý, cuối cùng xuất hiện tại Oscar vào tháng 3. Thuật ngữ “mồi nhử Oscar” được người trong ngành ám chỉ những nhà làm phim thường đi theo hướng này.
The Wrap từng có bài viết châm biếm giải Oscar là các nhà làm phim, diễn viên muốn giành chiến thắng Oscar hãy đóng hoặc làm các bộ phim tiểu sử. Năm nay, Will Smith đã thành công khi xuất hiện trong bộ phim tiểu sử King Richard. Anh đóng vai Richard Williams - cha của hai tay vợt nổi tiếng Venus Williams và Serena Williams và giành tượng vàng hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc.
Nhưng đến cuối cùng, cú tát của Will Smith dành cho Chris Rock tại lễ trao giải Oscar 2022 khiến anh gặp hạn. Chính 10.000 người ra quyết định trao tượng vàng danh giá cho Smith cũng là những người quyết định cấm anh đến sự kiện Oscar trong 10 năm.
