Mẫu vật gan người nhiễm sán được thu thập tại huyện Nghĩa Hưng (tỉnh Hà Nam Ninh, nay là tỉnh Nam Định) năm 1990 và trưng bày trong bảo tàng Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương. Ảnh: Việt Linh. |
Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong thể, đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa đông máu, loại bỏ độc tố khỏi máu, giúp sản xuất mật và nhiều hơn thế nữa. Tuy nhiên, bệnh gan lại khá phổ biến và thế giới cũng ghi nhận ngày càng nhiều người gặp các vấn đề liên quan đến gan.
Huffpost đã có buổi trao đổi với các bác sĩ chuyên khoa gan về 5 dấu hiệu cảnh báo phổ biến nhất của bệnh gan.
Vàng da hoặc mắt
"Một dấu hiệu điển hình của bệnh gan là vàng da hoặc lòng trắng của mắt,” TS Bubu Banini, bác sĩ chuyên khoa gan và trợ lý giáo sư tại Trường Y Yale (Mỹ) cho biết.
Điều này xảy ra khi có quá nhiều bilirubin, một sắc tố được tạo ra trong quá trình phân hủy tự nhiên của các tế bào hồng cầu trong cơ thể. Bilirubin thường được xử lý bởi gan và thải ra khỏi cơ thể, nhưng quá nhiều bilirubin có thể gây vàng da và cho biết các vấn đề về gan.
Mặc dù nồng độ bilirubin cao không phải là vấn đề quá lớn đối với người lớn, nhưng nguyên nhân tiềm ẩn gây ra nó có thể là vấn đề, đó là lý do tại sao chúng ta cần đến gặp bác sĩ nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu vàng da hoặc mắt nào.
Nước tiểu sẫm màu
Nước tiểu sẫm màu thường không khiến mọi người lo lắng. Thông thường, đó là dấu hiệu cho thấy bạn cần uống thêm nước. Tiến sĩ Douglas Weine, bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa tại Trung tâm Y tế Hackensack Meridian cho biết đây cũng là triệu chứng điển hình của những người mắc bệnh gan.
Điều này là do sự tích tụ bilirubin, có thể biến nước tiểu thành màu cam đậm, nâu hoặc hổ phách. Nếu uống nước đầy đủ mà vẫn thấy nước tiểu sẫm màu, có thể là dấu hiệu của một vấn đề khác liên quan đến gan.
Dễ bị bầm tím và chảy máu
Tiến sĩ Douglas Weine cho biết thêm những người bị tổn thương gan có thể dễ bị bầm tím hoặc chảy máu khi bị thương. Điều này xảy ra vì gan sản xuất ra các protein cần thiết để điều hòa đông máu, vì vậy, bầm tím, chảy máu dễ xảy ra hơn nếu gan không hoạt động tốt.
Việc sử dụng rượu nặng hoặc vừa phải, bệnh tiểu đường type 2, dùng chung kim tiêm, tiếp xúc với độc tố hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh gan đều là những yếu tố nguy cơ gây tổn thương gan.
Lú lẫn
Tất cả chúng ta thỉnh thoảng sẽ quên mọi thứ theo thời gian, nhưng bạn không nên bỏ qua những thay đổi lớn đối với trạng thái tinh thần, đặc biệt chứng hay quên.
Bệnh gan là một thuật ngữ rất rộng bao gồm nhiều tình trạng khác nhau ảnh hưởng đến chức năng gan bình thường. Ảnh: mdiclinic. |
Chúng có thể là dấu hiệu của các vấn đề về gan hoặc một số vấn đề tiềm ẩn khác. Nếu bạn gặp phải tình trạng lú lẫn hoặc các vấn đề thay đổi tâm trí khác, hãy tìm kiếm sự trợ giúp ngay lập tức.
TS Bubu Banini, bác sĩ chuyên khoa gan và trợ lý giáo sư tại Trường Y Yale (Mỹ), nói: “Một người khỏe mạnh có thể phát triển suy gan cấp tính, có thể biểu hiện thành những thay đổi về trạng thái tinh thần hoặc tính cách như mất phương hướng, lú lẫn hoặc buồn ngủ.”
Sưng ở chân, mắt cá chân
Bác sĩ Weine nói bị sưng ở chân và bàn chân có thể là nguyên nhân tiềm ẩn tiềm ẩn cho thấy sức khỏe gan không ổn. Điều này đặc biệt đúng khi bạn đang bị xơ gan.
Theo Mayo Clinic, xơ gan làm chậm lưu lượng máu qua gan và tăng áp lực trong tĩnh mạch đưa máu qua cơ quan này. Áp lực trong tĩnh mạch này, được gọi là tĩnh mạch cửa, có thể gây ra tình trạng tích tụ chất lỏng ở chân, được gọi là phù nề và ở bụng, được gọi là cổ trướng.
Lưu ý là phù nề và cổ trướng cũng có thể xảy ra nếu gan không thể sản xuất đủ một số protein trong máu, chẳng hạn albumin.
Khi nào bạn cần đi khám?
TS Bubu Banini khuyên nên đến gặp bác sĩ để thăm khám nếu bạn gặp phải tình trạng vàng da nghiêm trọng, thay đổi tâm trạng đột ngột, đi ngoài phân đen hoặc hắc ín, nôn ra máu, bụng, mắt cá chân và chân bị sưng dần hoặc khó thở.
Các vấn đề về gan không nên bỏ qua. Việc sử dụng rượu bia nhiều, bệnh tiểu đường type 2, dùng chung kim tiêm, tiếp xúc với độc tố hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh gan đều là những yếu tố nguy cơ gây tổn thương gan.
Nếu bạn tin rằng mình có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh gan, điều quan trọng là hãy thảo luận với bác sĩ. Các triệu chứng khác bao gồm thay đổi phân, kiệt sức, thay đổi cảm giác thèm ăn và hơn thế nữa.
Bác sĩ là một công việc bận rộn, nhiều áp lực song không ít "thiên thần áo trắng" làm việc tại bệnh viện vẫn dành tình yêu cho sách, cho việc sáng tác những tác phẩm của riêng mình.
Từ những kiến thức y khoa được chia sẻ một cách dễ hiểu, gần gũi, cung cấp kiến thức chăm sóc sức khỏe uy tín cho độc giả đến những câu chuyện đời, chuyện nghề tự mình chứng kiến và trải nghiệm, nhiều bác sĩ đã tạo nên những cuốn sách giàu giá trị, được đánh giá cao.