Sáng 26/5, 6 cựu binh ở xã Trường Xuân, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông bị cáo buộc phá rừng cho biết đã nhận được thông tin TAND Cấp cao tại TP.HCM có quyết đinh hủy bản án để điều tra lại.
Phấn khởi về việc này, họ hy vọng cơ quan chức sẽ đưa ra kết luận khách quan, giúp họ không còn mang tiếng cựu chiến binh đi tù.
Mong sớm được minh oan
Chưa nhận được quyết định chính thức từ tòa án nhưng cựu binh Nguyễn Nam Thái tin rằng sẽ được cơ quan chức năng minh oan sau lần điều tra lại này.
Ông Thái cho biết trong suốt quá trình xét xử, 6 cựu chiến binh đã đưa ra các chứng cứ chứng minh lô 3, 6 thuộc khoảnh 1, tiểu khu 1710 không còn rừng ở thời điểm phát dọn.
“Trong lần xét xử đầu tiên, TAND TP Gia Nghĩa căn cứ vào các chứng cứ chúng tôi cung cấp đã chấp nhận hủy án để điều tra bổ sung. Tuy nhiên sau khi điều tra, công an không làm sáng tỏ mà vẫn kết luận 6 cựu binh chúng tôi phạm tội”, ông Thái nói.
 |
| Sáu cựu binh tại phiên tòa. Ảnh: N.N. |
Trong những phiên xét xử sau, tòa vẫn tuyên chúng tôi từ 6-7 tháng tù giam về tội hủy hoại rừng. "Khi chấp hành án, chúng tôi động viên nhau cố gắng vượt qua. Khi ra ngoài thì nhờ luật sư, cơ quan chức năng tìm lại công lý. Đến bây giờ, mọi chuyện mới đi được nửa đường. Chúng tôi mong sớm minh oan, tránh mang tiếng là các cựu chiến binh đi tù”, cựu binh Nguyễn Nam Thái nói.
Bày tỏ sự phấn khởi khi TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên hủy 2 bản án của cơ quan cấp dưới, ông Cao Minh Điến cũng mong cơ quan chức năng sớm vào cuộc điều tra, "để chúng tôi không mang tiếng ở tù, vợ con, dòng họ không phải bị dị nghị”.
Cựu binh này nói khi tòa tuyên án, cả 6 người đều chấp hành đúng theo quy định. “Chúng tôi có niềm tin mình làm đúng nên sẽ có ngày được minh oan. Do đó, chúng tôi không hối hận những việc mình đã làm”, ông Điến nói thêm.
Không đủ cơ sở kết tội
Theo quyết định hủy 2 bản án của TAND Cấp cao tại TP.HCM, quá trình giải quyết vụ án, hai cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm của TAND tỉnh Đắk Nông đã có một số sai sót trong xét xử.
6 bị cáo thừa nhận có hành vi chặt, phá cây tại lô 3, 6 thuộc khoảnh 1, tiểu khu 1710. Tuy nhiên, theo các bị cáo, rừng tại vị trí trên đã bị chặt phá, đốt cháy trước đó. Các bị cáo chỉ chặt cây nhỏ, dây leo để trồng cây gây quỹ cho Chi hội Cựu chiến binh thôn 6.
Theo quyết định của TAND Cấp cao tại TP.HCM, cơ quan tố tụng chưa điều tra, xác minh diện tích đất thuộc lô 3, 6 là đất rừng tự nhiên sản xuất, đất nông nghiệp hay đất trống. Nơi xảy ra vụ án được xác định là rừng nhưng tại sao xung quanh không phải là rừng mà lại nằm độc lập.
 |
| Khu vực 6 cựu binh phát cây là khu đất trống. Ảnh: N.N. |
Ngoài ra, cơ quan chức năng không có chứng cứ để chứng minh nơi xảy ra vụ án là rừng, chủng loại rừng theo quy định tại Nghị định 23/2006, Quyết định 186/2006 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư 34/2009 của Bộ NN&PTNT. Theo tòa cấp cao, phải xác định tình trạng rừng mới có cơ sở xác định được hành vi của các bị cáo có cấu thành tội phạm hay không.
Quyết định cũng cho rằng theo biên bản vi phạm hành chính và biên bản xác minh của Chi cục Kiểm lâm TP Gia Nghĩa xác định diện tích tại lô 3, 6 mức độ thiệt hại 100%. Như vậy, trong tháng 1/2015, diện tích rừng đã bị hủy hoại hoàn toàn.
Kết luận giám định hồi tháng 4/2015 và tháng 7/2016 đều do ông Huỳnh Văn Triệu ký với tư cách giám định viên tư pháp. Việc giám định lại diện tích rừng bị thiệt hại do cùng một người thực hiện là trái Luật giám định tư pháp...
Bên cạnh đó, cơ quan điều tra không chứng minh được diện tích rừng vẫn chưa bị thiệt hại 100% mà chỉ dựa vào lời giải thích của ông Nguyễn Thanh Tùng (cán bộ Hạt Kiểm lâm thị xã Gia Nghĩa) để xác định các bị cáo tiếp tục phá rừng vào tháng 4/2015 là không đủ cơ sở. Do đó, Ủy ban thẩm phán TAND cấp cao tại TP.HCM giao hồ sơ vụ án cho VKSND cấp cao tại TP.HCM để điều tra lại theo quy định pháp luật.
Theo tài liệu vụ án, năm 2008, UBND xã Trường Xuân (huyện Đắk Song) giao 21 ha đất tại khu vực Đắk Nhu cho 3 hộ dân thuộc Chi hội cựu chiến binh thôn 6 quản lý, bảo vệ. Sau đó, chi hội chia cho ông Nguyễn Văn Đạt (chi hội trưởng) 10 ha, Trần Văn Thọ (cán bộ địa chính xã Trường Xuân) 5 ha và ông Nguyễn Nam Thái 5 ha.
Đến năm 2014 diện tích rừng trên bị người dân phá, lấn chiếm. Ngày 17/12/2014, ông Nguyễn Văn Hùng (thay vị trí ông Đạt) phát động chi hội phát dọn cây cỏ trong diện tích rừng được giao quản lý để trồng cây keo gây quỹ.
6 cựu chiến binh gồm ông Đỗ Mạnh Hùng, Ngân Xuân Dũng, Vũ Tất Đắc, Hoàng Văn Sằn, Nguyễn Nam Thái, Cao Minh Điến cùng 1 người nữa (đã chết trong quá trình xét xử vụ án do bệnh) dùng dao, cưa máy đến vị trí rừng được giao để đốn hạ cây. Đến ngày 24/4/2015, họ bị cơ quan chức năng phát hiện, thu giữ phương tiện.
Theo kết quả giám định ngày 14/7/2016, vị trí rừng bị hủy hoại thuộc lâm phần quản lý của Công ty TNHH MTV lâm nghiệp Gia Nghĩa với diện tích 0,78 ha, thiệt hại hơn 42 triệu đồng. Sau đó, nhóm cựu chiến binh bị khởi tố về hành vi hủy hoại rừng.
Tháng 9/2017, tại phiên tòa xử sơ thẩm lần 2, TAND thị xã Gia Nghĩa tuyên phạt 6 cựu chiến binh mỗi người 6-7 tháng tù giam. Các bị cáo sau đó đồng loạt kháng cáo, kêu oan.
Tháng 12/2017, TAND tỉnh Đắk Nông xử phúc thẩm (lần hai), bác kháng cáo kêu oan, y án sơ thẩm đối với 6 bị cáo. Các bị cáo chấp hành xong bản án và tiếp tục kêu oan.
