Ung thư đại tràng là bệnh có thể chữa khỏi nếu phát hiện và điều trị sớm. Theo American Cancer Society, những nhóm người dưới đây có nguy cơ cao mắc căn bệnh này.
Người cao tuổi
Giống nhiều bệnh lý khác, ung thư đại tràng thường gặp ở nhóm người cao tuổi.Tuy nhiên, American Cancer Society cho biết số lượng bệnh nhân ung thư đại tràng ngày càng trẻ hóa không rõ nguyên nhân.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) thống kê trên 90% ca ung thư đại tràng xuất hiện ở người trên 50 tuổi.
Tiền sử bị polyp đại tràng, viêm ruột
Nhóm bệnh nhân có tiền sử bị polyp tuyến, viêm loét đại tràng, hội chứng Crohn (viêm nhiễm gây tổn thương sâu ở đường tiêu hóa), tiềm ẩn nguy cơ mắc ung thư.
Đây đều là các tình trạng viêm ruột trong thời gian dài, dễ dẫn đến tăng sinh tế bào quá mức (chứng loạn sản), hình thành khối u ác tính. Đặc biệt, khối polyp càng lớn, nhiều, nguy cơ mắc ung thư đại tràng càng cao. Nếu có tiền sử mắc các bệnh trên, bạn nên tầm soát ung thư khi còn trẻ và thường xuyên.
 |
| Ung thư đại tràng ngày càng trẻ hóa không rõ nguyên nhân. Ảnh: Shutter Stock. |
Gia đình có người bị ung thư đại tràng
Thống kê của American Cancer Society cho thấy gần 35% người mắc ung thư đại tràng có người thân trong gia đình từng bị bệnh. Nhóm đối tượng thuộc họ hàng cấp một (cha, mẹ, anh chị em ruột hoặc con cái) có nguy cơ cao hơn.
Do đó, các bác sĩ khuyến cáo nếu gia đình có người bị ung thư đại tràng, polyp tuyến, bạn nên tầm soát trước 45 tuổi và theo dõi sức khỏe thường xuyên.
Mắc các hội chứng di truyền
Khoảng 5% người bị ung thư đại tràng là do di truyền những đột biến gene. Các hội chứng di truyền phổ biến liên quan ung thư đại tràng là Lynch (rối loạn di truyền trội do đột biến một trong 5 gen MLH1, MSH2, MSH6, PMS2 và EPCAM) và đa polyp tuyến gia đình (di truyền gây ra bởi một khiếm khuyết trong gene ức chế khối u đa chức năng - APC).
Ngoài ra, các hội chứng di truyền hiếm gặp khác cũng tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng như Peutz-Jeghers, đa polyp liên quan gene MUTYH.
Người có chế độ ăn uống thiếu chất xơ, thừa chất béo
Ngoài những yếu tố không thể cải thiện ở trên, lối sống thiếu khoa học cũng góp phần tăng nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Chế độ ăn thiếu chất xơ, thừa chất béo khiến chúng ta thừa cân, mắc nhiều bệnh lý nền. Cân nặng quá khổ còn làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng ở cả 2 giới, đặc biệt là đàn ông.
Các bác sĩ khuyến cáo chúng ta nên hạn chế ăn thịt đỏ, tránh ăn đồ chiên, nướng hoặc thực phẩm đóng hộp, chế biến sẵn. Khẩu phần ăn hàng ngày nên cân bằng 4 nhóm dưỡng chất, bổ sung nhiều rau xanh, tránh tinh bột xấu và đường, đồ uống có gas.
 |
| Chế độ ăn uống thiếu khoa học, kém lành mạnh khiến nhiều người có nguy cơ mắc ung thư đại tràng cao. Ảnh: Shutter Stock. |
Hút thuốc, uống rượu
Hút thuốc là nguyên nhân chủ yếu gây ung thư phổi và nhiều bệnh nguy hiểm khác. Ung thư đại tràng cũng không ngoại lệ. Đặc biệt, với người từng phẫu thuật cắt bỏ u tuyến đại tràng, thuốc lá làm tăng nguy cơ tái phát bệnh. Rượu, bia và các chất kích thích cũng liên quan khả năng hình thành các u tuyến đại tràng lớn.
Cách phòng ngừa ung thư đại tràng
Ung thư đại tràng được chia làm 5 giai đoạn theo sự phát triển của khối u. Nếu được chẩn đoán và phát hiện trước khi bệnh di căn, người mắc có cơ hội chữa khỏi. Thống kê cho thấy 90% bệnh nhân ở giai đoạn đầu sống thêm ít nhất 5 năm.
Hiện nay, y học chưa tìm ra cách triệt tiêu hoàn toàn khả năng mắc ung thư đại tràng. Do đó, bác sĩ khuyên chúng ta thực hiện các biện pháp sau đây để giảm thiểu các nguy cơ mắc bệnh: Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh, nhiều rau xanh, chất xơ; không hút thuốc, uống rượu, sử dụng chất kích thích khác; tập thể dục, kiểm soát cân nặng; tầm soát ung thư thường xuyên, nhất là những người từ 45 tuổi trở lên hoặc có tiền sử gia đình, bản thân bị polyp đại tràng.
