|
|
Theo thời gian, não dần dần co lại khiến trí nhớ giảm sút. Ảnh: Thiscaringhome. |
Sau tuổi 40, cứ 10 năm, não người sẽ co lại khoảng 5%. Việc này ảnh hưởng rất lớn đến trí nhớ và khả năng tập trung của chúng ta.
Số ca mắc các chứng rối loạn não đang ngày càng gia tăng. Vào năm 2020, 54 triệu người trên toàn thế giới mắc Alzheimer và những bệnh mất trí nhớ khác. Các chuyên gia dự đoán con số này sẽ tiếp tục tăng trong tương lai.
Tuy nhiên, suy nhược thần kinh không phải lúc nào cũng là một phần của quá trình lão hóa. Một số yếu tố trong cuộc sống sinh hoạt có vai trò quan trọng hơn gene trong việc dự đoán nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến trí nhớ.
Luôn kiểm tra huyết áp và mức độ cholesterol
Tim chúng ta đập khoảng 115.000 lần một ngày. Trong mỗi nhịp đập, tim cung cấp 20% lượng oxy của toàn cơ thể cho não.
Huyết áp cao có thể làm suy yếu cơ bắp của tim. Nó cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra đột quỵ. Huyết áp của một người khỏe mạnh thường rơi vào 120/80.
 |
| Huyết áp quá cao hay quá thấp đều ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch và não bộ. Vì vậy, mọi người nên đo huyết áp thường xuyên. Ảnh: Sansimeonbythesound. |
Cholesterol là chất rất cần thiết cho não và hệ thống thần kinh. Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyên mọi người nên kiểm tra lượng cholesterol mỗi 4-6 năm.
Kiểm soát lượng đường huyết
Đường huyết là nhiên liệu chính cung cấp năng lượng cho não. Nếu không có đủ đường huyết, não sẽ không có năng lượng để hoạt động. Trong trường hợp mức độ đường huyết quá cao, mạch máu và tế bào sẽ bị phá hủy, dẫn tới lão hóa sớm và các bệnh tim mạch.
Đường không phải kẻ thù của cơ thể nhưng việc tiêu thụ quá nhiều đường sẽ gây tổn hại tới sức khỏe.
 |
| Việc đo lường lượng đường huyết cũng rất cần thiết. Hãy cẩn thận trong việc ăn uống để không làm tăng lượng đường trong máu. Ảnh: bloodsugareasy. |
Việc kiểm soát lượng đường nạp vào cơ thể rất khó, kể cả khi bạn cẩn trọng trong việc ăn uống. Lý do là đường thường hay "ẩn nấp" trong đồ ăn.
Nếu bạn nhìn vào bảng thành phần và thấy các chất sau đây, hãy cẩn thận:
- Dextrose
- Fructose
- Galactose
- Glucose
- Lactose
- Maltose
- Sucrose
Các sản phẩm siro như siro mật hoa agave và siro ngô chứa fructose nồng độ cao cũng làm tăng lượng đường trong máu.
Ngủ đủ giấc
Nhiều nghiên cứu cho thấy những người mắc chứng ngưng thở lúc ngủ mà không được chữa trị có nguy cơ suy giảm trí nhớ nhanh hơn 10 năm so với người bình thường.
Hầu hết mọi người cần ngủ 7-9 tiếng để bộ não phát triển khỏe mạnh.
 |
| Ngủ đủ giấc đảm bảo sức khỏe của não bộ. Ảnh: Verywellhealth. |
Tiến sĩ Marc Milstein, chuyên gia về sức khỏe não bộ, tác giả cuốn Bộ não không tuổi tác: Những phương pháp cải thiện trí nhớ, nâng cao khả năng miễn dịch và ngăn ngừa chứng mất trí nhớ, chia sẻ một số cách để có được giấc ngủ tốt:
- Giữ thói quen đi ngủ và thức dậy vào khung giờ cố định.
- Tắt các thiết bị điện tử một giờ trước khi đi ngủ.
- Làm những điều thư giãn trước khi đi ngủ, như nghe nhạc nhẹ nhàng hoặc tập thở chánh niệm.
- Đi ra ngoài trời và tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên ngay khi thức dậy.
Xây dựng chế độ ăn uống bổ dưỡng
Tiến sĩ Marc Milstein khuyên mọi người nên ăn những thực phẩm sau đây:
- Các loại cá béo như cá hồi
- Quả bơ
- Quả hạch
- Quả việt quất
- Rau cải rổ, súp lơ, rau arugula, bắp cải Brucxen
 |
| Chế độ ăn tốt cho não bao gồm các loại rau củ quả đa dạng màu sắc. Ảnh: Dempseyfit. |
Khi đi mua đồ, ông Marc Milstein luôn tự đặt ra 3 câu hỏi để lựa chọn những thực phẩm tốt cho não.
1. Đồ ăn có dễ hỏng không?
Trong nhiều trường hợp, thực phẩm dễ hỏng là dấu hiệu tốt. Các chất phụ gia và chất bảo quản giữ cho thực phẩm tươi ngon là thủ phạm ảnh hưởng tiêu cực đến hệ vi khuẩn đường ruột.
2. Thực phẩm đóng gói có chứa nhiều thành phần không?
Bạn có thể đọc tên các thành phần không? Các thành phần có trông giống như kết quả của thí nghiệm hóa học không? Đó đều là những câu hỏi cần thiết để kiểm tra sự lành mạnh của thực phẩm.
Bạn cũng nên tránh những đồ ăn mà đường là một trong những thành phần đứng đầu bảng.
3. Suất ăn của bạn có nhiều màu sắc không?
Theo nghiên cứu được đăng tải trên Journal of Nutrition and Metabolism, mọi người nên ăn các loại rau củ nhiều màu sắc vì các chất tạo nên màu sắc rực rỡ cho rau củ giúp tăng cường sức khỏe não bộ.
Không hút thuốc trực tiếp, hút thuốc thụ động và hút thuốc gián tiếp
Những người hút thuốc có nguy cơ mắc các bệnh mất trí nhớ cao hơn 30% so với người không hút thuốc. Họ cũng khiến người xung quanh phải chịu ảnh hưởng tiêu cực từ việc hút thuốc thụ động. Khói thuốc lá chứa tới 7.000 chất hóa học, ít nhất 70 chất trong số đó có khả năng gây ung thư.
Mọi người cũng nên lưu ý đề phòng hút thuốc gián tiếp. Khói thuốc gián tiếp là những gì thuốc lá lưu lại trên các bề mặt, tường và đồ đạc trong nhà sau khi khói tan hết. Khói thuốc này có thể tồn tại trong nhà rất lâu và gây hại cho sức khỏe con người, đặc biệt là não bộ.
Xây dựng kết nối xã hội
Trong nghiên cứu "Tại sao tham gia các bữa tiệc tối giúp não bạn trẻ hơn?" được công bố trên Wealth Management USA (Mỹ), chuyên gia phát hiện những người trên 55 tuổi thường tham gia vào bữa tiệc tối hoặc các sự kiện giao lưu khác có nguy cơ mất trí nhớ thấp hơn. Tuy nhiên, nguyên nhân không phải thức ăn tại các sự kiện mà là tác động tích cực từ việc kết nối với người khác.
Nếu bạn muốn giảm bớt cảm giác cô đơn và bị cô lập, hãy thử những hành động đơn giản dưới đây để tăng cường các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin và endorphin:
- Gửi lời chúc tốt đẹp hoặc bày tỏ sự quan tâm đến người khác.
- Khen ngợi những người xung quanh mà không mong chờ họ làm những điều tốt đẹp cho mình.
- Gọi điện thoại cho ai đó mà bạn đã lâu không gặp.
Liên tục học kỹ năng mới
Chơi những trò chơi yêu cầu tư duy như Sudoku, Wordle và Crossword Puzzles không phải là cách duy nhất để cải thiện trí nhớ.
Học kỹ năng mới là cách hiệu quả hơn để tạo ra các kết nối mới trong não. Nếu bạn cố gắng tạo ra nhiều kết nối, trí nhớ của bạn không những không mất đi mà còn có thể được cải thiện.
 |
| Học tập là một trong những cách hàng đầu để rèn luyện trí nhớ. Ảnh: Cedefop.europa.eu. |
Học những điều mới mẻ cũng giống tập thể dục vậy. Khi tập, bạn rèn luyện các nhóm cơ vào nhiều ngày khác nhau chứ không tập tất cả cơ bắp vào cùng một thời điểm. Điều này cũng áp dụng vào việc học tập.
Trong tuần này, hãy để cho não bạn thử tập luyện chéo bằng cách vừa thực hiện các hoạt động tinh thần (học một ngôn ngữ mới hoặc đọc sách) và các hoạt động học tập thể chất (chơi tennis hoặc bóng đá).
Muốn ăn uống lành mạnh nhưng hay stress công việc? Muốn tập thể dục đều đặn nhưng hay làm việc trễ? Mục Sức khỏe của Zing giới thiệu một số sách để đồng hành cùng bạn từ phòng gym đến đường chạy, từ văn phòng đến bếp ăn. Tuyển tập này sẽ cung cấp thêm nhiều lựa chọn, và bớt đi một số nỗi lo trên hành trình cân bằng cuộc sống hiện đại.
> Xem thêm: Sách cho cuộc sống vui khỏe
