Theo tiến sĩ Jeffrey Bernstein, nhà tâm lý học người Mỹ, khi biết con nói dối, cha mẹ nên bình tĩnh thảo luận với con. Họ không nên giảng giải với trẻ về sự trung thực hay không trung thực cũng như lý do tại sao trẻ chọn nói dối. Việc nói lý lẽ lúc này thường chỉ khiến trẻ tổn thương. Ảnh: PBS. |
Chuyên gia cũng khuyên phụ huynh đừng sử dụng giọng điệu phán xét. Ông lý giải cách nói vậy thường tạo cho trẻ phản xạ kiểu “thấy chưa, đó là lý do con không thể nói thật với bố mẹ bất cứ điều gì”. Người lớn khó ngăn trẻ nói dối mỗi ngày nhưng họ có thể truyền tới con thông điệp rằng con có thể lựa chọn cách nói chuyện khác. Ảnh: Sunshinehouse. |
Điều thứ 3, tiến sĩ Bernstein gợi ý cha mẹ nên đặt mình vào vai “huấn luyện viên điều chỉnh cảm xúc” chứ không phải là người có kỷ luật nghiêm khắc. Việc cố để trẻ hiểu tôn ti trên dưới thường không có tác dụng ngăn trẻ nói dối. Ảnh: Shutterstock. |
Ngoài ra, ông Bernstein cho rằng cha mẹ có thể cùng con nói về việc sự thật có thể đáng sợ đến mức nào, về cảm giác sợ hãi để con hiểu đó là điều bình thường. Ông cho hay những đứa trẻ dễ bị căng thẳng thường coi nói dối là cách để đối phó tình huống. Phụ huynh giúp con kiểm soát được căng thẳng, con sẽ cởi mở hơn với bố mẹ. Họ có thể dẫn dắt để con hiểu bình tĩnh, giải quyết vấn đề mới là cách dẫn đến thành công. Ảnh: Family-central. |
Tiến sĩ Jeffrey Bernstein khuyên cha mẹ trao đổi với con việc nói dối có thể khiến con tạm thời thấy bình tĩnh hơn và trốn tránh vấn đề (như việc không làm bài tập ở trường) nhưng về lâu dài, chúng sẽ khiến con thêm căng thẳng, cảm xúc hỗn loạn. Ảnh: FatCamera. |
Nếu thấy con coi nói dối là cách phù hợp để đối phó với vấn đề, phụ huynh nên thử ghi nhận cách này. Sau đó, họ có thể cùng con thảo luận về những rắc rối họ từng gặp phải vì nói dối. Chuyên gia lưu ý cha mẹ không nên thể hiện sự xấu hổ khi nói về điều này. Ảnh: Shutterstock. |
Ngoài ra, theo tiến sĩ Bernstein, khi biết con hay nói dối, phụ huynh nên cùng con thảo luận về việc con đang sợ hãi điều gì. Quan trọng hơn cả, cha mẹ cần giúp con hiểu được giá trị của mình vì nhiều trẻ thêm thắt, nói dối, phóng đại sự việc chỉ đến bố mẹ quan tâm đến mình hơn. Ảnh: Vecteezy. |
Sách về nghề giáo
Nếu độc giả có hứng thú với nghề giáo - một nghề nghiệp đặc biệt và đang trải qua những biến động lớn, mục Giáo dục giới thiệu một số lựa chọn:
Xin được nói thẳng (GS Hoàng Tụy) và Ước vọng cho học đường (GS Huỳnh Như Phương): Cuốn sách của hai nhà giáo tiên phong tại Việt Nam với nhiều suy nghĩ và những trăn trở của hai ông về tương lai nền giáo dục nước nhà.
Nghề giáo qua các tác phẩm thiếu nhi nổi tiếng: Tình thầy trò trong các tác phẩm văn chương nổi tiếng khiến độc giả cảm động bởi các nhân vật đã làm được những việc lớn lao, vượt xa chức trách của một giáo viên.