 |
Nhìn gương mặt sáng sủa với chỉ vài vết mực mờ nhạt còn sót lại, khó ai có thể tưởng tượng rằng trước đây, Trương Hạnh Phúc (32 tuổi, TP.HCM) từng có những hình xăm đậm trên trán, mí mắt, hai bên má, cằm và cổ. Để có diện mạo như hiện tại, anh đã phải trải qua 8 buổi xóa xăm đầy đau đớn và tốn kém.
Phúc là nghệ sĩ xăm hình với hơn 10 năm kinh nghiệm trong nghề. Việc xăm kín khuôn mặt từng giúp anh gây chú ý trong cộng đồng xăm hình. Thế nhưng, khi trưởng thành và thay đổi cách nhìn nhận về bản thân, anh nhận ra những hình xăm ấy không còn phù hợp và quyết định xóa bỏ.
“Xóa xăm trên mặt đau hơn tất cả những vị trí khác trên cơ thể, lại tốn kém, không phải ai cũng có điều kiện theo đuổi đến cùng. Vì vậy, phải suy nghĩ thật kỹ trước khi đặt hình xăm lên người”, Phúc chia sẻ với Tri Thức - Znews.
Ở góc độ nghiên cứu, Giáo sư xã hội học Alan Petersen (Đại học Monash, Australia) cho rằng, dù chưa có nghiên cứu sâu về lý do xóa xăm, nhưng một số báo cáo cho thấy sự thay đổi trong các mối quan hệ và nhận thức về bản thân là yếu tố quan trọng thúc đẩy quyết định này.
Báo cáo “Thị trường Xóa Hình Xăm và Dự báo giai đoạn 2025-2034” của Research And Markets chỉ ra rằng thị trường xóa hình xăm toàn cầu đang tăng trưởng nhanh, được thúc đẩy bởi thu nhập khả dụng ngày càng cao và sự phát triển của công nghệ xóa xăm hiện đại.
Khuôn mặt bị che phủ 10 năm
Trương Hạnh Phúc nói rằng anh có thể là một trong những người đầu tiên tại Việt Nam xăm lên mặt. Theo anh, hình xăm trên mặt không khiến anh gặp khó khăn trong công việc hay giao tiếp, sinh hoạt hàng ngày.
“Tôi từng xăm lên mặt như một cách để ép bản thân không có đường lui, phải giỏi nghề xăm, phải có thu nhập từ nghề này”, Phúc chia sẻ.
Đối với Phúc, mỗi vết mực trên da đều dặn dò, nhắc nhở anh một điều gì đó. Song, hiện tại, những lời căn dặn ấy đã in sâu vào tiềm thức, không nhất thiết phải in lên mặt nữa.
 |
| Trương Hạnh Phúc trước và sau khi xoá hình xăm trên mặt. |
“Tôi tin người vui nhất là bố mẹ tôi, bởi họ lai được nhìn thấy khuôn mặt thật của con trai sau hơn 10 năm bị hình xăm che phủ”, Phúc nói.
Hạnh Phúc từng xem hình xăm trên mặt như một món trang sức, luôn tự hào vì đó là một phần tạo nên anh bây giờ. Nhưng ở thời điểm này, Phúc muốn có một gương mặt "dễ tiếp cận số đông hơn".
“Sau khi xoá xăm, công việc của tôi phất lên. Tệp khách hàng trở nên đa dạng hơn, họ bớt e ngại, dè chừng với tôi, từ đó mở lòng chia sẻ, giúp tôi có thêm nhiều thông tin hay để thiết kế hình xăm đẹp”, Phúc nói.
Phúc cho biết chi phí xoá xăm mặt là 60 triệu đồng. Không chỉ tốn kém, xóa xăm còn là quá trình đau đớn, mất nhiều thời gian. Sau buổi xóa thứ hai, gương mặt anh nổi nhiều mụn nước lớn.
“Khi đó tôi hoảng loạn, tự hỏi liệu mặt mình có bị hủy hoại vĩnh viễn hay không, có phải mình đã sai lầm khi xóa xăm”, anh nhớ lại. May mắn, nhờ tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ, da anh phục hồi sau vài ngày. Theo lộ trình, Phúc sẽ còn ít nhất 4 buổi điều trị nữa để xóa sạch hoàn toàn.
 |
| Kiều Anh xem quyết định xoá xăm như cách để khép lại một phần quá khứ. |
Trải qua hành trình này, Phúc thấm thía hơn giá trị của mỗi hình xăm. “Nếu hôm nay tôi không làm được cho khách một hình xăm đẹp và ý nghĩa, sau này họ có thể sẽ phải xóa nó và chịu nỗi đau như tôi”, anh nói.
Đỗ Thị Kiều Anh (22 tuổi, TP.HCM) có 6 hình xăm trên cơ thể, hình đầu tiên được thực hiện khi còn học lớp 9. Bây giờ nhìn lại, Kiều Anh nhận thấy một số hình xăm không còn mang lại “năng lượng tích cực” cho cô.
“Tôi muốn giữ lại những điều tốt đẹp và xoá bỏ những thứ không còn phù hợp cả trên cơ thể lẫn trong tâm hồn. Tôi nghĩ xoá xăm không phải là hối tiếc, mà là cách để khép lại một phần quá khứ và tạo không gian cho những điều mới mẻ, tích cực hơn trong cuộc sống”, Kiều Anh chia sẻ.
Đầu hàng định kiến?
Gần đây, nhiều người nổi tiếng cũng công khai xoá xăm. Đặc biệt, những ngày qua, hình ảnh Hoài Lâm xuất hiện trong video của một cơ sở thẩm mỹ, cho thấy anh đang xoá đi toàn bộ hình xăm ở cổ và chân thu hút sự quan tâm của đông đảo khán giả.
Có người cho rằng anh đang trở lại với giao diện ban đầu, trút bỏ những điều không vui vẻ trong quá khứ. Bên cạnh đó, nhiều người để lại bình luận: “Hình xăm phản cảm, xoá là đúng”, “Xăm làm gì rồi lại phải xoá”...
Những ý kiến trái chiều xoay quanh việc xoá xăm của Hoài Lâm cho thấy, hành động này đã chạm đến sự nhạy cảm và những định kiến vẫn còn tồn tại trong xã hội về hình xăm.
 |
| Hình ảnh Hoài Lâm xoá xăm gây chú ý. |
Theo CNN, hình xăm có thể xuất hiện từ hơn 5.000 năm trước. Bắt nguồn từ việc một người được ướp xác tự nhiên tên là Ötzi có 61 dấu vết được khắc bằng than trên cơ thể. Đây được cho là những hình xăm lâu đời nhất trên thế giới.
Còn trong cuốn sách Việt sử giai thoại, tác giả Nguyễn Khắc Thuần viết: “Một trong những tục cổ xưa nhất của người Việt là xăm mình, kéo dài đến cuối thế kỉ thứ XIII, đầu thế kỉ thứ XIV mới chấm dứt”.
Dù tồn tại hàng nghìn năm, những hình xăm hiện vẫn gây tranh luận. Xoá xăm, vì thế, đôi khi không chỉ là xoá bỏ một dấu vết trên cơ thể, mà còn phản ánh chuyển biến trong nhận thức, cách mỗi người nhìn nhận về bản thân trong mối quan hệ với xã hội.
Sau nhiều năm gắn bó và truyền cảm hứng cho những bạn trẻ yêu xăm, Trương Hạnh Phúc tự nhận thức rằng những hình xăm nổi bật trên mặt anh có thể vô tình cổ vũ những quyết định bồng bột, chẳng hạn như xăm lên mặt để chứng tỏ đam mê. Vì thế, anh đã chia sẻ hành trình xoá xăm lên mạng xã hội, với mong muốn nhắn nhủ “đam mê không nhất thiết phải xăm lên mặt”.
“Tôi làm điều này cũng để góp phần truyền động lực cho những người có hình xăm xấu mạnh dạn đi xoá, thay vì chần chừ và mãi gắn bó với những điều không còn phù hợp”, Phúc nói.
Bên cạnh đó, nhiều người xoá xăm để đáp ứng yêu cầu của môi trường làm việc, không đồng nghĩa với việc thoả hiệp định kiến “xăm mình là xấu”.
 |
| Hình xăm của Trung Đạt vẫn còn khá rõ sau 2 lần xoá. |
Nguyễn Trung Đạt (19 tuổi, TP.HCM) từng xăm dòng chữ “You only live once” (dịch: bạn chỉ sống một lần) để nhắc nhở bản thân không bỏ cuộc trước những khó khăn trong cuộc sống. Nhưng hiện tại, hình xăm không phù hợp với môi trường công việc mới anh dự định theo đuổi.
“Tôi không hối hận vì đã xăm và cũng không tiếc nuối khi phải xoá đi hình xăm này. Xoá xăm chỉ phục vụ cho công việc và tôi tin rằng sự linh hoạt, thích nghi với môi trường là cách để thể hiện thái độ tôn trọng công việc, tôn trọng chính mình, thay vì xem đó là 'đầu hàng' định kiến”, Đạt nói.
Thế nhưng, chi phí và thời gian xoá xăm kéo dài cũng khiến chàng trai trẻ khá lo lắng. "Mỗi lần xoá tốn 1,6 triệu đồng, tôi mới xoá 2 lần, vẫn còn 2 lần nữa", Đạt chia sẻ.
Tương tự, hình xăm đôi khi khiến Kiều Anh đối diện với một vài ánh nhìn nghi ngại hoặc định kiến từ những người chưa có quan niệm cởi mở về các vết mực trên cơ thể. Tuy nhiên, cô cho biết việc xoá xăm hoàn toàn xuất phát từ suy nghĩ cá nhân, không liên quan đến ý kiến hay nhận xét của người khác.
“Tôi quan niệm rằng cơ thể này là của mình, nên mọi thay đổi đều để bản thân thấy tốt hơn, chứ không phải làm vừa lòng ai khác”, Kiều Anh khẳng định.
Theo nhà tâm lý học xã hội Jonathan Haidt, trẻ em và thanh thiếu niên ngày nay phải đối mặt với một loại áp lực mà các thế hệ trước không hề biết đến: áp lực từ những lượt thích, bình luận và sự so sánh không hồi kết trên mạng xã hội. Điều này tạo ra một vòng xoáy độc hại, nơi lòng tự trọng bị gắn chặt với những con số ảo thay vì giá trị thực tế.
