|
|
Ho mạn tính thường kéo dài hơn 8 tuần và được gây ra bởi nhiều lý do. Ảnh: Statnews. |
Theo Hiệp hội Phổi của Mỹ (ALA), ho mạn tính là cơn ho kéo dài hơn 8 tuần. Ho mạn tính có nhiều nguyên nhân khác nhau như hen suyễn hoặc dị ứng, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), hút thuốc quá nhiều, ô nhiễm không khí và rối loạn tiêu hóa.
Bệnh hen suyễn và dị ứng
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), bệnh hen suyễn gây ra thở khò khè, khó thở, tức ngực và ho vào ban đêm hoặc sáng sớm. Đây là một trong những bệnh phổ biến nhất ảnh hưởng đến trẻ em và cả người lớn.
Tác nhân gây hen suyễn khác nhau ở từng người khác nhau. Tập thể dục, một số loại thực phẩm nhất định, khói thuốc lá hay các chất kích thích trong không khí đều có thể gây ra cơn suyễn.
Tuy nhiên, không nhất thiết mắc hen suyễn mới bị ảnh hưởng bởi các chất kích ứng trong không khí. Theo Đại học Dị ứng, Hen suyễn & Miễn dịch học Mỹ, 40-60 triệu người Mỹ bị viêm mũi dị ứng, thường được gọi là dị ứng phấn khô. Tác nhân phổ biến gây viêm mũi dị ứng bao gồm phấn hoa, bụi và lông thú cưng.
Nếu cơn ho của bạn hết một cách kỳ diệu khi bạn ở phòng điều hòa vào một ngày hanh khô, nhiều phấn hoa, hoặc cơn ho trở nên tồi tệ hơn mỗi khi bạn ở gần mèo, có thể bạn đã bị dị ứng.
Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là một thuật ngữ bao hàm 2 bệnh lý chính: khí thũng phổi và viêm phế quản mạn tính.
Hầu hết người được chẩn đoán mắc COPD đều có cả khí thũng phổi và viêm phế quản mạn tính, nhưng mức độ nghiêm trọng của mỗi tình trạng khác nhau ở mỗi người. Cũng như ho, các triệu chứng bao gồm thở khò khè, khó thở và tức ngực.
Theo Viện Tim, Phổi và Máu Quốc gia, hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu của COPD, nhưng có đến 25% người bị COPD chưa bao giờ hút thuốc. Các nguyên nhân khác bao gồm tiếp xúc lâu với ô nhiễm không khí, khói hóa chất và các chất gây kích ứng phổi khác.
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là chứng rối loạn tiêu hóa xảy ra khi axit dạ dày, thức ăn và chất lỏng trào ngược lên thực quản do van yếu. Triệu chứng chính của bệnh là chứng ợ nóng gây tử vong. Nhưng ho là triệu chứng phổ biến khác, cùng với đau ngực và thở khò khè.
Theo Học viện Dị ứng, Hen suyễn & Miễn dịch học Mỹ (AAAAI), GERD ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi từ trẻ sơ sinh đến người lớn tuổi và người bị hen suyễn có nguy cơ cao nhất.
AAAAI khuyến nghị thay đổi lối sống khác nhau để giúp giảm bớt các triệu chứng của GERD (bao gồm cả cơn ho khó chịu) như kê cao đầu từ 15 cm đến 20 cm khi ngủ, giảm cân, ngừng hút thuốc, uống ít rượu, hạn chế khẩu phần ăn, tránh ăn no vào buổi tối và cắt giảm lượng caffeine.
 |
| Ho mạn tính thường xảy ra ở mọi lứa tuổi. Ảnh: Healthgrades. |
Nhiễm trùng đường hô hấp
Ho là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của cảm lạnh và cúm cũng như các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác. Theo Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ, các triệu chứng khác đi kèm với cảm lạnh và cúm như nghẹt mũi và sốt, là dấu hiệu cho thấy nhiễm virus đang gây ra ho cho bạn.
Nhiễm trùng đường hô hấp nghiêm trọng hơn viêm phổi (do cả vi khuẩn hoặc virus gây ra). Theo CDC, ho, thường tiết ra chất nhầy màu xanh lục hoặc màu gỉ sắt, là một trong những triệu chứng đặc trưng của bệnh cùng với sốt, ớn lạnh, đau ngực, suy nhược, mệt mỏi và buồn nôn.
Các triệu chứng này có thể biểu hiện khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi. Ví dụ, người lớn tuổi có thể không bị sốt hoặc ho nhưng không có chất nhầy. Ngoài ra, nguyên nhân ho kéo dài khác liên quan đến viêm phổi mạn tính bao gồm nhiễm nấm, lao hoặc nhiễm vi khuẩn khác.
Ô nhiễm không khí
Các chất ô nhiễm và chất kích thích khác nhau trong không khí có thể gây ho dai dẳng. Ngay cả khi tiếp xúc trong thời gian ngắn với khói (như khí thải diesel) có thể dẫn đến ho có đờm và kích ứng phổi. Khói cũng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng dị ứng hoặc hen suyễn.
Tương tự, các bào tử nấm mốc được tìm thấy trong và xung quanh nhà có thể gây ra thở khò khè và ho khi hít phải.
Sau cơn bão Katrina, New Orleans ghi nhận sự gia tăng đột ngột về tình trạng ho dai dẳng ở cư dân. Theo một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên Public Health Reports, "bệnh ho Katrina" được cho là xuất phát từ nấm mốc gây ra bởi lũ lụt, cũng như do thời tiết khô hạn và khói bụi xây dựng trong thành phố.
Thuốc ức chế men chuyển ACE
Thuốc ức chế men chuyển (ACE) được sử dụng rộng rãi để điều trị suy tim và tăng huyết áp. Theo AAAAI, nó thường gây ho khan dai dẳng. Theo một nghiên cứu vào 2019 được công bố trên Tạp chí Lồng ngực Thổ Nhĩ Kỳ, 1 trong 5 bệnh nhân ngừng sử dụng chất ức chế ACE do tác dụng phụ, nguyên nhân chính là ho mạn tính.
Tuy nhiên, bạn không nên ngừng dùng thuốc khi không có sự chỉ định của bác sỹ, đặc biệt ACE là loại thuốc quan trọng để giảm huyết áp. Nếu bạn cho rằng chứng ho mạn tính của mình có liên quan đến loại thuốc bạn đang dùng, hãy kiểm tra lại với nhân viên y tế và xem liệu bạn còn lựa chọn nào khác.
 |
| Một số loại thuốc như thuốc ức chế men chuyển (ACE) có thể gây ra ho mạn tính. Ảnh: Prevention. |
Ho gà
Theo CDC, ho gà là một bệnh hô hấp rất dễ lây lan do vi khuẩn bordetella pertussis gây ra. Các triệu chứng phổ biến bao gồm sốt nhẹ, chảy nước mũi và đặc biệt nhất là ho dữ dội có thể gây khó thở.
Sau giai đoạn đầu, người bệnh không bị sốt nhưng ho kèm theo ho gà có thể kéo dài trong vài tuần.
CDC cho biết cách tốt nhất để bảo vệ khỏi bệnh ho gà là tiêm phòng. Mặc dù vaccine không có hiệu quả 100% nhưng bệnh sẽ không chuyển biến xấu sau khi tiêm vaccine.
Hút thuốc
Những người hút thuốc thường bị ho do phản ứng tự nhiên của cơ thể để loại bỏ các hóa chất xâm nhập vào đường thở và phổi do hút thuốc lá. Nó bắt đầu như một cơn ho khan nhưng cuối cùng có thể tạo ra đờm.
Một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên Tạp chí Y học cho thấy khoảng 47,7% trong số 119.280 người lớn trên 40 tuổi tham gia khảo sát bị ho mạn tính là những người đang hút thuốc.
Theo CDC, hút thuốc lá là nguyên nhân số một gây ung thư phổi. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng khác như ho nặng hơn hoặc không biến mất, đau ngực, khó thở, thở khò khè hoặc ho ra máu, hãy liên hệ với nhân viên y tế có thể tiến hành kiểm tra khi cần thiết.
