Trước đây bệnh này thường gặp ở người lớn tuổi nhưng hiện nay nhiều người trẻ đã mắc bệnh, thậm chí trẻ con cũng mắc bệnh này. Gan nhiễm mỡ là bệnh tương đối lành tính ở gan do lượng mỡ tích tụ trong gan vượt quá 5% cân nặng của gan.
Người gầy ốm, giảm cân nhanh vẫn bệnh
Đa số còn có quan niệm: chỉ người mập mới bị gan nhiễm mỡ, trong khi thực tế khoảng 20% người bị gan nhiễm mỡ không hề mập, thậm chí còn có khuynh hướng gầy ốm, là do dinh dưỡng không tốt làm thiếu các chất đạm cần thiết để vận chuyển mỡ khỏi gan.
Sau đây là các nguyên nhân thường gặp gây bệnh:
- Hàng đầu là do rượu bia (90% số người thường uống rượu bia sẽ bị gan nhiễm mỡ).
- Thừa cân - béo phì - rối loạn mỡ máu.
- Đái tháo đường.
- Viêm gan B và viêm gan C mãn tính.
- Dùng các thuốc gây độc cho gan. Cần chú ý là dùng quá liều các vitamin tan trong dầu, nhất là vitamin A, có thể gây nên gan nhiễm mỡ và thoái hóa mỡ ở gan. Một loại thuốc khác cũng gây tích tụ mỡ ở bụng và gan làm gan nhiễm mỡ là thuốc có chứa hoạt chất corticoid (có trong thành phần các thuốc trị hen suyễn, khớp và đông dược không rõ nguồn gốc).
- Suy dinh dưỡng
- Giảm cân quá nhanh (trên 1 kg/tuần).
Bệnh có nguy hiểm không?
Qua thực tế khám chữa bệnh, hơn 2/3 trường hợp gan nhiễm mỡ chúng tôi biết là do người bệnh được phát hiện khi khám sức khỏe định kỳ hoặc khi khám bệnh vì một bệnh lý khác như đái tháo đường hay cao huyết áp chứ không hề có triệu chứng gì cả.
Biểu hiện nếu có và thường gặp nhất là mệt mỏi, cảm giác tức nặng vùng gan (vùng dưới bờ sườn bên phải) và có thể làm gan to ra. Muốn chẩn đoán bệnh, người ta thường chỉ định siêu âm bụng và xét nghiệm máu để đánh giá men gan, chức năng gan và một số xét nghiệm khác tìm nguyên nhân.
 |
|
Bữa ăn đa dạng thực phẩm, giàu rau xanh sẽ tốt cho sức khỏe. |
Có người hỏi chúng tôi rằng bệnh gan nhiễm mỡ nguy hiểm không, câu trả lời là cần dựa vào nguyên nhân gây bệnh cụ thể. Nếu do rượu bia thì khả năng diễn tiến thành viêm gan mãn và xơ gan là cao (trên 50%) nên có thể nói là nguy hiểm. Còn nếu do nguyên nhân khác thì chỉ khoảng 10 - 15% diễn tiến thành viêm gan mãn và xơ gan.
Bệnh hoàn toàn có thể điều trị nếu biết nguyên nhân và người bệnh cần kiên nhẫn vì quá trình hồi phục của gan có thể kéo dài, có khi cần đến 1 - 2 năm.
Yêu lấy lá gan
Nếu không may mắc bệnh, chúng ta vẫn có thể yêu thương lá gan của mình bằng những cách như sau:
- Tham vấn với bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa gan mật.
- Tránh xa bia rượu.
- Không ăn các loại thức ăn nhanh như gà rán, hamburger, xúc xích, lạp xưởng...
- Hạn chế các thức ăn có nhiều chất béo bão hòa và cholesterol:
+ Tránh các món chiên xào, thay bằng món luộc.
+ Tránh ăn nội tạng động vật, da gà, da vịt, da heo.
+ Hạn chế trứng: chỉ 2 - 3 quả/tuần.
+ Hạn chế uống sữa chưa tách béo hoặc bơ, phômai.
- Nên ăn uống đầy đủ cả 3 nhóm thức ăn, không nhịn ăn quá mức:
+ Nên ăn bánh mì lạt, bánh quy lạt, các loại rau, củ đã nấu chín, đặc biệt là bắp.
+ Nên ăn các loại đậu, thịt nạc như thịt heo, thịt gà vịt, cá.
+ Hạn chế chất béo.
- Không ăn uống các thực phẩm có nhiều đường.
- Ăn nhiều rau xanh (ít nhất 300 gam rau xanh mỗi ngày như xà lách, dưa leo, bông cải xanh) và trái cây (200 gam quả chín tươi như táo, dâu tây, thơm...).
- Ăn chocolate đen (85% là chocolate) hay uống 1 - 2 tách cà phê đen không đường hằng ngày.
- Ăn thêm các loại rau quả có tác dụng giống như “thuốc giảm mỡ”, chống các gốc oxy hóa: cà chua, rau ngót, cần tây, tỏi, bắp chuối, chanh, cam, quýt, bưởi, trà xanh.
- Tập thể dục thường xuyên: ít nhất 15 - 30 phút mỗi ngày và 5 ngày/tuần.
Phòng bệnh
- Không uống rượu bia.
- Nếu nhiễm virút viêm gan, cần được theo dõi và điều trị kịp thời. Nếu chưa mắc bệnh thì nên chủng ngừa.
- Tham vấn bác sĩ trước khi dùng thuốc để tránh những thuốc gây độc cho gan.
- Phòng các bệnh đái tháo đường, béo phì, thừa cân:
+ Chế độ ăn hợp lý: đa dạng, ăn chừng mực, ăn thực phẩm gần với thiên nhiên nhất, nhiều chất xơ, nhiều rau xanh.
+ Sống năng động, tập thể dục thường xuyên.
- Người trên 40 tuổi nên kiểm tra đường huyết, mỡ máu, men gan định kỳ mỗi năm/lần (hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ tùy tình trạng cụ thể của mỗi người).
