TAND tỉnh Tiền Giang vừa xử phúc thẩm một vụ kiện hành vi hành chính và đòi bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm vì có kháng cáo của bà Hoa (người khởi kiện).
Khởi kiện một loạt cán bộ xã, ấp
Trong đơn khởi kiện, bà Hoa trình bày rằng bà là chủ sử dụng hợp pháp hai thửa đất trồng lúa, đều đã được UBND huyện Châu Thành (Tiền Giang) cấp giấy đỏ. Thời gian gần đây có một công ty rau sạch đến liên hệ với chính quyền địa phương xin đầu tư làm đường đan rộng 3 m nối liền khu trồng rau của công ty ra đường công cộng.
Tuy nhiên, con đường này cắt ngang qua phần đất của bà nên bà không đồng ý. Sau nhiều lần động viên không thành, ngày 9/11/2015, chủ tịch, phó chủ tịch UBND xã, cán bộ địa chính xã đứng ra chỉ đạo và trực tiếp cùng chủ tịch Ủy ban MTTQ xã, bí thư chi bộ ấp, trưởng ấp, Chi hội Nông dân dùng máy kobe vào chặt phá toàn bộ cây trái trên đất của bà Hoa. Họ cũng tháo dỡ toàn bộ hàng rào trên đất để cho máy kobe làm đường.
Biết tin, bà Hoa đến ngăn cản thì mọi người dừng lại. Tuy nhiên, khi bà về nhà lấy giấy đỏ ra để chứng minh phần đất này của nhà mình thì họ tiếp tục làm, gây thiệt hại cây trái của bà gồm: 20 cây cau (trị giá khoảng 10 triệu đồng), 25 cây hạnh (trị giá khoảng 12,5 triệu đồng), 25 bụi chuối (trị giá khoảng 25 triệu đồng), một cây me 15 năm tuổi (trị giá khoảng 3 triệu đồng), 68 m hàng rào kẽm gai trụ bê tông (trị giá khoảng 20 triệu đồng).
Vì vậy, bà Hoa khởi kiện yêu cầu TAND huyện Châu Thành buộc những cán bộ xã, ấp trên phải tháo dỡ phần đường đi đã lấn chiếm để trả lại đất, dựng lại hàng rào theo đúng hiện trạng, đồng thời bồi thường thiệt hại cho bà 70,5 triệu đồng.
Hủy án vì ghi nhận hiện trạng chưa đầy đủ
Tại phiên đối thoại tháng 8/2017 do TAND huyện Châu Thành tổ chức, bà đã rút yêu cầu tháo dỡ phần đường đi đã lấn chiếm để trả lại đất, chỉ giữ hai yêu cầu còn lại.
Tháng 9/2017, TAND huyện Châu Thành đã xử sơ thẩm, tuyên đình chỉ xét xử đối với yêu cầu khởi kiện của bà Hoa về việc tháo dỡ phần đường đi đã lấn chiếm để trả lại đất; bác yêu cầu khởi kiện về việc dựng lại hàng rào và bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm.
Không đồng ý, bà Hoa có đơn kháng cáo yêu cầu tòa phúc thẩm sửa bản án sơ thẩm theo hướng chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà.
Tại phiên xử phúc thẩm của TAND tỉnh Tiền Giang mới đây, bà đã thay đổi một phần yêu cầu kháng cáo, cụ thể là yêu cầu những người bị kiện dựng lại hàng rào theo đúng hiện trạng ban đầu và bồi thường thiệt hại cây trồng trên đất với số tiền 50,5 triệu đồng; không yêu cầu bồi thường giá trị hàng rào.
HĐXX đã tuyên hủy bản án sơ thẩm, chuyển hồ sơ về cho TAND huyện Châu Thành xét xử lại. Một trong những lý do mà HĐXX hủy bản án sơ thẩm là theo lời khai của bà Hoa tại phiên tòa phúc thẩm, tuy các cây trồng trên đất theo đơn khởi kiện của bà hiện nay không còn nhưng trên đất vẫn còn một gốc me, một gốc cau.
Tòa sơ thẩm khi xem xét thẩm định tại chỗ đã không ghi nhận đầy đủ hiện trạng trên phần đất mà bà cho rằng thuộc quyền sử dụng của bà có gốc me và gốc cau hay không. Đồng thời cần làm rõ gốc me, gốc cau nằm trong hay nằm ngoài phần đất bà Hoa được cấp giấy đỏ. Mặt khác, cũng cần xác minh rõ gốc me, gốc cau này có phải do máy kobe khi làm đường làm gãy hay không.
* Tên nhân vật đã được thay đổi
Quy định liên quan
Theo Điều 5 Luật Tố tụng hành chính 2015, cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hành chính để yêu cầu tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo quy định của luật này.
Theo khoản 1 Điều 7 Luật Tố tụng hành chính 2015, người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hành chính có thể đồng thời yêu cầu bồi thường thiệt hại do quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri gây ra.
Người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu bồi thường thiệt hại có nghĩa vụ cung cấp tài liệu, chứng cứ. Trường hợp cần thiết, tòa án có thể tiến hành xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ để bảo đảm cho việc giải quyết vụ án được chính xác.
Khi giải quyết yêu cầu bồi thường thiệt hại trong vụ án hành chính, các quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và pháp luật về tố tụng dân sự được áp dụng để giải quyết.
