Con tôi đang sốt 38 độ C, quấy khóc. Tôi cần lưu ý những gì khi chăm sóc bé và có dấu hiệu nào phải đưa con đi cấp cứu ngay?
TS.BS Lê Bích Liên, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP.HCM
Sốt là hiện tượng tăng nhiệt độ cơ thể trên mức bình thường. Để biết chính xác trẻ sốt, bạn phải đo thân nhiệt bằng nhiệt kế. Gọi là sốt khi đo nhiệt độ ở nách từ 37,5 độ C trở lên.
Nhiều nguyên nhân gây sốt ở trẻ, thường gặp nhất là do nhiễm trùng gồm nhiễm vi khuẩn và virus. Sốt là phản ứng có lợi của cơ thể nhằm giúp tiêu diệt tác nhân gây bệnh, tuy nhiên khi trẻ sốt cao có thể gây khó chịu, thậm chí co giật.
Thông thường, tuỳ theo nhiệt độ sốt, trẻ có triệu chứng hay không. Cha mẹ có thể phát hiện sốt khi trẻ có các biểu hiệu sau:
- Trẻ li bì, mệt mỏi hoặc kích thích, quấy khóc.
- Biếng ăn.
- Thở nhanh.
- Sờ nách hoặc bụng trẻ thấy ấm, nóng.
- Co giật.
Chăm sóc tại nhà
Chăm sóc trẻ sốt đúng cách sẽ giúp bé bớt khó chịu, tăng cường sức đề kháng, nhanh chóng hạ sốt và hồi phục.
Theo dõi nhiệt độ và cho hạ nhiệt khi cần thiết:
- Bạn cần theo dõi nhiệt độ trẻ thường xuyên, nhất là khi trẻ sốt cao hay sốt liên tục. Hãy ghi chú thân nhiệt của bé nhiều lần trong ngày, giúp bác sĩ tham khảo khi đưa bé đến khám.
- Cởi bỏ bớt chăn mền, quần áo, bạn chỉ cho trẻ mặc quần áo mỏng thoáng để cơ thể dễ dàng thoát nhiệt.
- Bạn cho trẻ dùng thuốc hạ nhiệt khi sốt trên 38 độ C. Acetaminophen dạng uống và dạng đặt hậu môn là thuốc thường được dùng cho trẻ với liều lượng 10-15 mg/kg/lần (4-6 tiếng/lần).
- Lau người trẻ bằng nước ấm khi sốt cao hoặc khi trẻ bị co giật. Lưu ý, không áp dụng lau mát cho trẻ sơ sinh vì dễ gây mất nhiệt dẫn đến hạ thân nhiệt. Trong khi lau mát, bạn cần kiểm tra thân nhiệt mỗi 15-30 phút, ngưng lau ấm khi thân nhiệt xuống dưới 38 độ C.
Bù nước đầy đủ:
- Khuyến khích trẻ uống nhiều nước: Nước lọc, nước trái cây, nước súp, oresol...
- Khi được cung cấp đủ nước, thông thường 4 tiếng trẻ đi tiểu một lần, nước tiểu vàng nhạt.
Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Ngoài theo dõi thân nhiệt, phụ huynh cần theo dõi để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường để kịp thời đưa trẻ đi khám.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
- Trẻ dưới 2 tháng tuổi bị sốt.
- Sốt quá 2 ngày.
- Không kiểm soát được nhiệt độ (dù đã cho uống thuốc mà vẫn không hạ sốt).
- Đã được đi khám bác sĩ nhưng tình trạng không cải thiện hoặc xuất hiện các triệu chứng mới.
Khi nào cần đưa trẻ đi cấp cứu?
Trẻ sốt kèm theo một trong các dấu hiệu sau:
- Li bì, khó đánh thức.
- Nôn ói.
- Không ăn uống được.
- Co giật.
- Trẻ thở nhanh, sâu, thở khó khăn.
Những điều không nên làm:
- Quấn trẻ quá kín.
- Kiêng ăn uống.
- Nặn chanh, đổ nước, thuốc vào miệng khi trẻ đang cơn co giật.
- Cạo gió, cắt lễ.
Sách về nghề y
Tò mò về nghề y, về một nghề nghiệp luôn có tác động đến cuộc đời bạn nhưng luôn đầy những thông tin kỹ thuật khó hiểu? Đây là một số giới thiệu của mục Sức khỏe dành cho bạn:
Ký túc xá - Cá tốc ký: Cuốn sách kể về đời sống của sinh viên Đại học Y Hà Nội, chủ yếu xoay quanh đời sống ký túc xá, nơi tác giả đã trải qua tuổi trẻ cùng 10 thành viên khác trong phòng 110 E2.
Chạy trời không khỏi đau: Tập hợp các ghi chép của tác giả Adam Kay trong 6 năm hành nghề y từ 2004 đến 2010, cuốn sách là bản báo cáo không khoan nhượng về công việc của đội ngũ y tế của Vương quốc Anh đang làm việc ngày đêm nhưng chưa được nhìn nhận và tôn trọng đúng mức.
