Thập niên 2010 là thời điểm làng phim Việt phân hóa rõ về yếu tố thể loại. Trong đó, khán giả thường mặc định hài là dòng phim dễ kiếm lời nhất. Đây là nhận định có cơ sở, bởi nhiều tác phẩm từng thắng lớn ít nhiều mang yếu tố này như Em chưa 18, Bố già, Tiệc trăng máu.
Những con số ổn trong quá khứ và loạt phim đổ bộ năm 2022
Bên cạnh hài, kinh dị cũng là dòng phim từng ghi dấu ấn vài năm qua ở phòng vé, bắt đầu bằng Quả tim Máu (85 tỷ đồng, năm 2014). Năm 2019 có thể xem là thời điểm vươn mình của phim kinh dị với loạt tác phẩm ăn khách Lật mặt 4 (117,5 tỷ đồng), Pháp sư mù (59 tỷ đồng), Thất sơn tâm linh (53 tỷ đồng) và Bắc kim thang (43 tỷ đồng). Mùa Tết năm 2020, Đôi mắt Âm Dương cũng thu đến 51 tỷ đồng, con số đáng kể với một phim kinh dị ra “trái mùa”.
 |
| Chuyện ma gần nhà ra mắt khán giả ngay sau Tết. |
Nhưng đà tăng trưởng của thể loại này bị chặn do sự ngưng trệ chung của điện ảnh Việt hai năm qua do Covid-19. Một ví dụ đáng tiếc là Thiên thần hộ mệnh (2021), đang bán tốt trong dịp lễ 30/4 thì phải ngưng vì dịch bệnh. Khi rạp mở lại, bộ phim của đạo diễn Victor Vũ tái chiếu nhưng không còn sức hút. Phim chỉ thu được 40 tỷ đồng, không quá tệ nhưng kém kỳ vọng ban đầu.
Do nhiều dự án dời lịch, năm 2022 vô tình trở thành điểm hội tụ của nhiều phim kinh dị. Tác phẩm Nhà không bán quy tụ Kim Xuân, Việt Hương, Nam Em sẽ gia nhập đường đua Tết 2022. Phim là câu chuyện về bà Ngọc (NSND Kim Xuân) - một Việt kiều Mỹ - dẫn theo cháu ngoại về thăm quê. Bà và em trai là ông Ngà (Minh Hoàng) muốn nhanh chóng bán ngôi nhà được thừa kế để ổn định cuộc sống nhưng nhiều hiện tượng lạ xảy ra.
Ngày 11/2, Chuyện ma gần nhà của đạo diễn Trần Hữu Tấn sẽ ra mắt. Đây là phim đầu tiên của Việt Nam khai thác đề tài truyền thuyết đô thị, tức những câu chuyện ma được nhiều người kể cho nhau. Dự án quy tụ dàn diễn viên quen thuộc như Khả Như, Vân Trang và đặc biệt là nghệ sĩ gạo cội Mạc Can. Trailer phim cho thấy nhiều hình ảnh ghê rợn và câu chuyện xoay quanh “cô Mía” - cô gái được vẽ trên các xe nước mía Việt Nam.
Bóng đè cũng là phim đáng trông đợi do tên tuổi đạo diễn Lê Văn Kiệt và dàn sao Quang Tuấn, Diệu Nhi. Những thước phim đầu tiên cho thấy nhiều hiện tượng kỳ bí trong một ngôi nhà cổ, khi ba cha con (Quang Tuấn, Lâm Thanh Mỹ, Mai Cát Vi) chuyển đến một căn nhà ở quê. Tác phẩm từng “đặt lịch” vào ngày 24/12 năm 2021, nhưng rồi dời lại.
 |
| Oanh Kiều trong Người lắng nghe. |
Phim kinh dị tâm lý Người lắng nghe: Lời thì thầm tạo một số thu hút nhờ các giải thưởng quốc tế. Trong phim, nhà văn trẻ An Nhiên (Oanh Kiều) vừa hoàn thành tiểu thuyết Lời thì thầm. Sau đó, cô liên tục bị một "bóng ma" đến mức rơi vào khủng hoảng. An Nhiên phải cố vượt qua nỗi sợ bằng cách vẽ các bức tranh kỳ dị. Tác phẩm của đạo diễn Khoa Nguyễn chưa chốt ngày khởi chiếu. Một phim kinh dị khác cũng đang chờ ngày ra mắt là Vô diện sát nhân, với Phương Anh Đào đóng chính.
Nhiều dự án kinh dị, rùng rợn đang ở giai đoạn tiền kỳ và sản xuất. Trên mạng xã hội, một số diễn viên và nhà làm phim nói đến dự án Đảo Độc Đắc - Tử Mẫu Thiên Linh Cái, liên quan đến tác phẩm Thất Sơn Tâm Linh (tên cũ là Thiên Linh Cái). Ở diễn biến khác, đạo diễn Trần Hữu Tấn đăng tải poster phim Con Cám, được cho là phiên bản đen tối của câu chuyện cổ tích Tấm Cám.
Hồi giữa năm 2021, phần hai của Mười cũng được bật đèn xanh sau 14 năm từ phần một. Năm 2007, Mười - tác phẩm hợp tác giữa Việt Nam và Hàn Quốc - là dấu mốc mở đầu cho dòng phim kinh dị hiện đại của Việt Nam. Chưa có nhiều thông tin về Mười 2, ngoài các diễn viên Hồng Ánh, Anh Thư, Bình Minh và đạo diễn Danny Đỗ.
 |
| Anh Thư (giữa) trong phim Mười. |
Làn sóng làm phim rùng rợn cũng lan tỏa đến thị trường phim truyền hình và trực tuyến đang nổi lên trong Covid-19. Đạo diễn Victor Vũ đang ghi hình series Trại hoa đỏ, chuyển thể từ truyện trinh thám kinh dị cùng tên của Di Li. Với sự chỉn chu của nhà làm phim Việt kiều, dự án mới được trông chờ sẽ gây tiếng vang. Series rùng rợn Lost in Mekong Delta từ nhà sản xuất Cua lại vợ bầu cũng đang ở giai đoạn tiền kỳ.
Khó thu trăm tỷ khi không phải mảng miếng béo bở
Năm 2022 là thời điểm quyết định xem phim kinh dị Việt có thể tiếp đà bứt phá của năm 2019 hay không. Với tình hình dịch bệnh khó lường, khó có thể dự đoán kết quả phòng vé. Mỗi đợt bùng dịch luôn là nguy cơ chực chờ cho bất cứ phim nào ra rạp.
Về mặt nội dung, có thể nhận ra xu hướng nhiều phim kinh dị được gắn với yếu tố văn hóa Việt. Trong số này có Chuyện ma gần nhà xoay quanh các câu chuyện truyền miệng của người dân, Bóng đè gây tò mò với truyền thuyết về hiện tượng cùng tên. Con Cám lấy cảm hứng từ truyện cổ tích Tấm Cám, còn Mười 2 nhiều khả năng sẽ có hình tượng ma nữ áo dài nổi tiếng từ phần một.
Dù có thuận lợi là vốn sản xuất không quá lớn, nội dung dễ gây tò mò, phim kinh dị Việt không hề là miếng bánh béo bở. Không ít tác phẩm thể loại này như Phim trường ma, Lời nguyền gia tộc, Xưởng 13... từng kém sức hút phòng vé. Những nhà làm phim ở thể loại này phải thật sự nghiêm túc để làm bật nỗi sợ của khán giả. Yêu cầu này còn khó hơn trong hoàn cảnh người hâm mộ đã nhiều năm tiếp cận với các phim kinh dị tầm thế giới. Một bộ phim hù dọa non tay dễ khiến khán giả chán ngán, hay thậm chí chuyển sang cười cợt.
Phim kinh dị Việt vẫn còn một chặng đường đáng kể để chinh phục người xem. Nhiều fan chưa đặt niềm tin ở dòng phim này vì những chuyện đáng tiếc trong quá khứ, như bản chiếu rạp bị cắt quá nhiều, hay một số phim kết thúc theo hướng không có ma thật (gần đây là Thiên thần hộ mệnh). Một phương án từng thành công là pha kinh dị với hài, như Lật mặt 4 hay Pháp sư mù. Nhưng về lâu dài, khán giả có lẽ vẫn trông chờ một tác phẩm thật sự đáng sợ với những pha hù dọa đủ ấn tượng. Đó cũng là thách thức lớn với các đạo diễn của thể loại này trong tương lai.
