Việc tiêu thụ quá nhiều muối có thể gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Ảnh: Safefood. |
Muối và đường - hai trong số những gia vị quan trọng nhất - gây nguy cơ sức khỏe cao hơn khi dùng quá mức. Các bác sĩ luôn khuyên chúng ta không nên tiêu thụ quá nhiều muối và đường vì những điều này dẫn đến suy yếu các cơ quan chính của cơ thể, rối loạn chuyển hóa và khủng hoảng sức khỏe tổng thể.
Nguy cơ khi ăn nhiều muối
Theo Webmd, muối là loại gia vị có thể tạo hương vị cho thức ăn và hoạt động như chất bảo quản. Muối mà chúng ta ăn giúp thư giãn và co cơ, hỗ trợ các xung thần kinh và cân bằng các khoáng chất và nước mà cơ thể hấp thụ.
Gần như tất cả loại thực phẩm chưa qua chế biến - chẳng hạn rau, trái cây, các loại hạt, thịt, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm từ sữa - đều chứa natri. Cơ thể chúng ta chỉ cần một lượng nhỏ natri. Chúng ta sẽ nhận được khoảng 1.500 miligam mỗi ngày.
Tiêu thụ quá nhiều muối có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm:
- Đầy hơi: Dạ dày sưng lên hoặc căng cứng là một trong những tác động ngắn hạn phổ biến nhất của việc ăn quá nhiều muối. Muối khiến cơ thể giữ nước, do đó gây tích tụ chất lỏng dư thừa.
- Huyết áp cao: Có rất nhiều lý do khiến bạn bị huyết áp cao, nhưng một nguyên nhân có thể là quá nhiều natri. Sự thay đổi huyết áp xảy ra thông qua thận. Quá nhiều muối khiến cơ quan này khó loại bỏ chất lỏng mà cơ thể không cần. Kết quả là dẫn đến tăng huyết áp.
- Sưng tấy: Đây có thể là dấu hiệu của quá nhiều natri trong cơ thể. Các bộ phận cơ thể như mặt, bàn tay, bàn chân và mắt cá chân có nhiều khả năng bị sưng phù nhất.
- Khát nước: Nếu gần đây bạn thực sự khát nước, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang ăn quá nhiều muối. Cơ thể lấy nước từ các tế bào và bạn có thể bắt đầu cảm thấy rất khát nước. Nước uống có thể giúp trung hòa lượng muối đó và làm mới các tế bào.
- Tăng cân: Khi cơ thể giữ nước, bạn có thể tăng cân. Nếu bạn tăng cân nhanh chóng trong vòng một tuần hoặc thậm chí vài ngày, đó có thể là do bạn ăn quá nhiều muối. Khi đó, hãy nghĩ lại những thực phẩm bạn đã ăn trong vài ngày qua và cố gắng thay đổi để cắt giảm lượng muối.
- Ngủ không ngon: Nếu bạn ăn quá nhiều muối trước khi đi ngủ, nó có thể dẫn đến rối loạn giấc ngủ. Các dấu hiệu có thể bao gồm giấc ngủ không yên, thức dậy thường xuyên vào ban đêm, cảm giác không được nghỉ ngơi vào buổi sáng.
- Cảm thấy yếu ớt: Khi có quá nhiều muối trong máu, nước sẽ chảy ra khỏi tế bào để làm loãng muối. Kết quả là bạn có thể bắt đầu cảm thấy yếu hơn bình thường.
- Có vấn đề về dạ dày: Nếu quá nhiều muối trong chế độ ăn uống khiến bạn bị mất nước, dạ dày của bạn sẽ cảm nhận được điều đó. Bạn có thể cảm thấy buồn nôn hoặc bị tiêu chảy. Nếu dạ dày của bạn khó chịu hoặc bạn bị chuột rút, hãy xem lại những gì bạn đã ăn trong vài ngày qua và tìm cách cắt giảm lượng muối. Uống nhiều nước có thể giúp bù nước cho các tế bào và giúp bạn cảm thấy tốt hơn.
- Ảnh hưởng lâu dài: Mặc dù có rất nhiều tác động ngắn hạn cần chú ý, cũng có những tác động lâu dài của việc ăn quá nhiều muối. Nó có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như cơ tim to, đau đầu, suy tim, huyết áp cao, bệnh thận, loãng xương, ung thư dạ dày và đột quỵ.
Thực phẩm nào chứa nhiều muối nhất?
Theo India Times, tiến sĩ Francesco Branca, Giám đốc ban Dinh dưỡng vì Sức khỏe và Phát triển của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho biết ở nhiều quốc gia có thu nhập cao, lượng muối lớn nhất đến từ thực phẩm chế biến. "Khoảng 80% đến từ thực phẩm chế biến sẵn, chẳng hạn bánh mì, pho mát, thịt bảo quản, ngoài ra còn có đồ ăn nhẹ nhiều muối và thực phẩm tiêu thụ bên ngoài", chuyên gia này chia sẻ.
Theo tiến sĩ Branca, thực phẩm tiêu thụ bên ngoài có nhiều muối hơn. Thông thường, cùng một chế phẩm mà chúng ta tiêu thụ ở nhà có ít muối hơn so với chế biến được sản xuất tại nhà hàng.
Ví dụ, nếu bạn lấy một túi khoai tây chiên trung bình 150 gram, chỉ có túi khoai tây chiên đó đã chứa một nửa lượng muối mà chúng ta phải tiêu thụ hàng ngày. Theo báo cáo sức khỏe, một khẩu phần khoai tây chiên chứa 170 miligam natri.
Các thực phẩm chế biến sẵn chứa lượng muối lớn không tốt cho sức khỏe. Ảnh: Vogueindia. |
Giảm muối như thế nào?
Tiến sĩ Branca gợi ý mọi người có thể giảm dần lượng muối trong chế độ ăn uống và điều chỉnh khẩu vị của mình. Điều này sẽ mất vài tuần, nhưng cuối cùng bạn sẽ có thể giảm lượng muối ăn vào. Ngoài ra, nên thêm ít muối vào thức ăn khi nấu và nếu khẩu vị bị giảm, hãy thêm một số gia vị như nước cốt chanh.
Thay vì ăn đồ ăn vặt mặn, tiến sĩ Branca khuyên nên ăn trái cây và rau quả, điều này không chỉ cắt giảm lượng muối ăn vào mà còn cung cấp nhiều khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.
Nguyên tắc khác giúp bạn giảm tiêu thụ muối:
- Chọn thịt tươi thay vì thịt đóng gói.
- Khi mua rau củ đông lạnh, hãy chọn những loại "tươi đông lạnh" và tránh xa những loại đã được thêm gia vị hoặc nước sốt.
- Đọc nhãn và kiểm tra hàm lượng natri trong thực phẩm bạn mua.
- Khi mua gia vị, hãy chọn những loại không liệt kê natri trên nhãn.
- Nếu đi ăn ngoài, bạn có thể yêu cầu chế biến món ăn không có muối.
Ăn uống lành mạnh có thể giúp cải thiện tâm trạng, đặc biệt là đối với những người có dấu hiệu căng thẳng, trầm cảm. Rất nhiều loại vitamin, khoáng chất như folate (B9), B12, vitamin B1 (thiamine) và B6 (pyridoxine)... đóng vai trò then chốt trong việc ngăn ngừa và xoa dịu trầm cảm.
Cuốn sách Ăn gì cho khỏi thần kinh của tác giả Uma Naidoo là cẩm nang về cách lựa chọn, sử dụng và chế biến thực phẩm để hỗ trợ sức khỏe tâm thần. Tác giả là một chuyên gia trong lĩnh vực dinh dưỡng tâm thần học, mang tới kiến thức dinh dưỡng để tăng cường hệ miễn dịch và đối phó với các bệnh trạng về tâm lý.