Tại Malaysia, ít nhất hai ca tử vong do sốc nhiệt đã được ghi nhận, bao gồm một thanh niên 22 tuổi từ bang phía bắc Pahang và bé trai 3 tuổi ở bang Kelantan lân cận.
Người Hồi giáo ở Malaysia năm nay còn trải qua lễ hội Ramadan "nắng nóng và thử thách nhất trong lịch sử". Sabah, một bang trên đảo Borneo (hòn đảo trải dài trên lãnh thổ 3 quốc gia Brunei, Indonesia và Malaysia - PV), đã xảy ra gần 300 vụ cháy ở các trang trại, đồn điền và rừng trong suốt tháng 2.
Cùng lúc đó, Việt Nam công bố tình trạng khẩn cấp sau khi nhiệt độ cao bất thường ở miền Nam khiến đồng ruộng nứt nẻ, cộng với hạn hán và xâm nhập mặn ảnh hưởng đến kế sinh nhai của người dân. Sóng nhiệt kỷ lục vào năm 2023 cũng gây mất điện ở nhiều thành phố trên cả nước.
Còn tại Philippines, hàng trăm trường học phải đóng cửa khi nhiệt độ hàng ngày vượt ngưỡng 42 độ C.
 |
| Thời tiết nắng gắt, oi bức là điều kiện dễ xảy ra các trường hợp nguy hiểm như say nắng, say nóng, ngất, sốc nhiệt... Ảnh: Kuha ni ALI VICOY. |
Trong đợt nắng nóng kéo dài bất thường, Thái Lan chịu tác động nặng nề nhất khi nhiệt độ trên cả nước liên tục phá kỷ lục trong 13 tháng với mức nhiệt, độ ẩm cực cao, theo chuyên gia về khí hậu Maximiliano Herrera phụ trách một số trang dữ liệu thời tiết của Wikipedia.
"Chúng tôi đã nghĩ nhiệt độ năm ngoái ngoài sức chịu đựng nhưng năm nay còn tệ hơn - nhiệt độ ở Bangkok sẽ không hạ xuống dưới 30 độ C - ngay cả vào ban đêm - cho đến hết tháng 4. Xu hướng này không thể tránh khỏi. Cả khu vực cần chuẩn bị cho tình trạng nắng gắt trong suốt tháng 4 và gần hết tháng 5", chuyên gia Herrera nói với CNN.
Hôm 3/4, thủ đô Bangkok mở đầu mùa khô hàng năm với nhiệt độ cán mốc khoảng 42,8 độ C, buộc nhiều người dân phải ở trong nhà và mở điều hòa.
Chưa có hồi kết
Một phần nguyên nhân của đợt nắng nóng năm nay được các nhà khí tượng học nhận định là do hoạt động của El Nino. Nhưng bên cạnh những biến động tự nhiên này, thế giới tiếp tục trải qua nhiều kỷ lục khí hậu, với nắng nóng cực hạn trở nên phổ biến.
Dù nhiệt độ trung bình ở Đông Nam Á tăng lên vào mỗi thập kỷ kể từ năm 1960, các chuyên gia nhận thấy một trong những đặc điểm đáng lo ngại nhất của đợt nắng nóng hiện tại là kéo dài và không có hồi kết.
Tập hợp những yếu tố tác động đến tình hình thời tiết gồm hiện tượng El Nino và hậu quả của biến đổi khí hậu do con người gây ra, theo tổ chức nghiên cứu khí hậu IQ Air (Thụy Sĩ).
"Hiện tượng này đã dẫn đến nhiệt độ cao chưa từng thấy trên toàn khu vực. Hiện tại chưa có ngày kết thúc chính xác vì sự suy yếu của sóng nhiệt phụ thuộc vào nhiều yếu tố, ví dụ như mô hình thời tiết và nỗ lực giảm thiểu của chính phủ", các nhà nghiên cứu cho biết hôm 5/4.
 |
| Một số khu vực của Malaysia, như Kuala Lumpur, Kedah, Perak, Pahang và Selangor, đã ban hành cảnh báo sóng nhiệt cấp 1 hoặc cấp 2. Ảnh: Firdaus Latif/Malaymail. |
Một nỗ lực giảm nhẹ mức độ nắng nóng đang được xem xét ở Malaysia là "gieo" mây tạo mưa. "Máy bay của chúng tôi luôn sẵn sàng. Việc 'gieo' hạt trên đám mây phải tính đến các yếu tố thời tiết khác nhau như điều kiện mây và gió trước khi thực hiện", Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Malaysia Adly Zahari nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng nước này là ông Ahmad Zahid Hamidi cũng ghi nhận biến đổi khí hậu: "Malaysia dễ bị ảnh hưởng bởi nắng nóng cực độ. Dù chưa đạt đến đợt nắng nóng cấp độ 3 nhưng điều này có thể xảy ra bất cứ lúc nào".
Người dân cả nước lúc này cố gắng thích nghi với nhiệt độ cao và hy vọng chính phủ có thể thiết lập khả năng phục hồi khí hậu tốt hơn trước các mối nguy hiểm cực đoan.
Đối tượng dễ bị tổn thương
Trong khi đó, một số trường học ở nước láng giềng Singapore yêu cầu học sinh mặc đồ thể dục rộng rãi, mát mẻ cho đến khi có thông báo mới. “Chúng tôi đang tiếp tục theo dõi sát sao tình hình nắng nóng cũng như sức khỏe của học sinh, nhân viên - đặc biệt là những người dễ bị tổn thương trước tác động của nhiệt độ cao", đại diện Bộ Giáo dục Singapore chia sẻ.
Hàng trăm trường học ở Philippines, trong đó có hàng chục trường ở thủ đô Manila, đã đóng cửa các lớp học khi nhiệt độ tăng lên ngoài sức chịu đựng.
 |
| Học sinh tại Philippines đổ mồ hôi khi phải làm bài tập giữa thời tiết nắng nóng. Ảnh: Straits Times. |
Tuy nhiên, các nhóm giám sát vẫn bày tỏ lo ngại đối với sự an toàn của trẻ em.
Tuyên bố của Save The Children Philippines cho biết: “Các nhà giáo dục và chính quyền địa phương đã phải đưa ra quyết định 'đường cùng' là đóng cửa hàng trăm trường học vì nắng nóng cực độ. Điều này đồng nghĩa rằng trẻ em không thể tập trung trong lớp học và sức khỏe của các em cũng sẽ gặp nguy hiểm”.
Vì thế, tổ chức kêu gọi những hành động khẩn cấp để hạn chế mức nóng lên tối đa 1,5 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. "Nếu không làm được điều này, sức khỏe, sự an toàn của trẻ em sẽ bị đe dọa", Save The Children Philippines bày tỏ.
Ký ức của nhà báo Phạm Hồng Tuyến gắn với những bài hát bất hủ do bố bà, nhạc sĩ Phạm Tuyên, sáng tác như Trường cháu là trường Mầm non - bài hát nhạc sĩ Phạm Tuyên viết tặng trường con gái học; Cả tuần đều ngoan cũng là một khúc ca quen thuộc của nhiều thế hệ trẻ em Việt. Ngoài ra, Ở trường cô dạy em thế, rồi Gặp nhau dưới trời thu Hà Nội, Theo cánh đu bay… cũng đã trở thành ký ức chung của nhiều người Việt Nam.
