Tiêm phòng vắc xin là cách duy nhất để phòng tránh bệnh não mô cầu - căn bệnh nguy hiểm dễ mắc vào mùa hè, có thể dẫn đến tử vong hoặc để lại nhiều di chứng nặng.
Ông Đỗ Văn Đông, Phó cục trưởng Cục quản lý Dược, Bộ Y tế, cho hay tình hình cung ứng vắc xin viêm não mô cầu của Việt Nam chưa được ổn định, đôi lúc có tình trạng khan hiếm song có thời điểm lại thừa.
Vắc xin nói chung và vắc xin phòng não mô cầu nói riêng được sản xuất bằng công nghệ sinh học với nhiều công đoạn phức tạp, thời gian cần thiết trung bình cho sản xuất là từ 6-12 tháng, từng lô sản xuất/nhập khẩu phải được kiểm định trong nước và nước ngoài và chỉ được lưu hành sau khi có kết quả kiểm định đạt yêu cầu.
Mặt khác, do yêu cầu cao về công nghệ nên số lượng nhà sản xuất vắc xin viêm não mô cầu trên toàn thế giới ít. Vắc xin được sử dụng để phòng bệnh cho người khỏe mạnh và chỉ được sử dụng tại các cơ sở tiêm chủng.
Trước khi nhập khẩu vào Việt Nam, vắc xin phải được cơ quan kiểm định có thẩm quyền của nước ngoài kiểm tra đáp ứng yêu cầu. Sau khi đã nhập khẩu vào Việt Nam, vắc xin phải được tiếp tục kiểm định bởi Viện Kiểm định Quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế đạt yêu cầu mới được đưa ra lưu hành, sử dụng.
Vắc xin phòng não mô cầu là vắc xin trong tiêm chủng dịch vụ nên việc tiên lượng, dự báo nhu cầu sử dụng vắc xin phòng bệnh não mô cầu là khó khăn, dẫn tới việc dự trù vắc xin biến động hàng năm. Điều này gây nên tình trạng cung ứng vắc xin não mô cầu không ổn định, có lúc thừa nhiều nhưng đôi khi lại không có đủ lượng vắc xin đáp ứng kịp thời cho nhu cầu tiêm chủng.
 |
| Một ca bệnh nhiễm vi khuẩn não mô cầu trong năm 2018 được ghi nhận tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: M.T. |
Thống kê cho thấy, hiện tại, hai loại vắc xin phòng não mô cầu được cấp giấy đăng ký lưu hành và nhập khẩu vào Việt Nam (không yêu cầu cấp phép nhập khẩu), bao gồm VA-MENGOC-BC (phòng bệnh não mô cầu 2 type B, C) và Polysaccharide Meningococcal A+C (Phòng bệnh não mô cầu 2 type A,C).
Tuy nhiên, từ đầu năm 2018 đến nay, chưa có lô vắc xin Polysaccharide Meningococcal A+C nào được nhập khẩu vào Việt Nam do đơn vị cung cấp đã ngừng sản xuất vắc xin này trên toàn cầu để chuyển sang sản xuất vắc xin Menactra® phòng bệnh do não mô cầu 4 type A, C, Y, W-135 (có bổ sung thêm 2 type Y và W-135 so với Polysaccharide Meningococcal A+C).
Theo báo cáo của nhà sản xuất, hiện tại, vắc xin Polysaccharide Meningococcal A+C đã không còn tồn hàng trên phạm vi toàn cầu.
Do vậy để đảm bảo cung ứng vắc xin cho nhu cầu tiêm chủng, theo đại diện Cục Quản lý Dược, cơ quan này đã có văn bản đề nghị Cục Y tế dự phòng cung cấp các thông tin liên quan đến tình hình dịch tễ học (số ca, type mắc phải) của bệnh do não mô cầu tại Việt Nam trong thời gian gần đây và dự kiến nhu cầu sử dụng vắc xin phòng bệnh do não mô cầu theo từng quý năm 2018 và 2019 để các cơ sở nhập khẩu có thể chủ động đặt hàng sớm với nhà sản xuất, nhà cung ứng thuốc nước ngoài.
Cục Quản lý Dược cũng đề nghị Viện Kiểm định Quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện cần thiết để kịp thời kiểm định vắc xin phòng não mô cầu ngay khi nhận được mẫu vắc xin của cơ sở nhập khẩu, đảm bảo rút ngắn tối đa thời gian kiểm nghiệm, xuất xưởng để nhanh chóng đưa vắc xin vào sử dụng.
