Ngày 20/8, khoa Cấp cứu - Trung tâm Sản Nhi, Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ - tiếp nhận một nam bệnh nhi 37 tháng (ở Việt Trì, Phú Thọ), vào viện trong tình trạng hốt hoảng, buồn nôn, nôn khan.
Nuốt đồng xu vì tự chơi
Hình ảnh chụp X-quang cho thấy dị vật trong cơ thể bệnh nhi là đồng xu. Các bác sĩ ngay lập tức tiến hành nội soi can thiệp gắp dị vật ra khỏi cơ thể.
Hóc dị vật đường thở, đường ăn là tai nạn sinh hoạt có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là trẻ em. Theo người nhà, sự cố xảy ra khi bệnh nhi và anh trai tự chơi đồ chơi, không có bố mẹ ở bên.
Theo ThS.BS Nguyễn Đức Long, Trưởng khoa Cấp cứu - Trung tâm Sản Nhi, tỷ lệ tử vong do hóc dị vật đặc biệt cao ở trẻ em dưới 6 tuổi. Biến chứng gây tử vong chủ yếu là ngạt thở cấp với dị vật đường thở, nhiễm trùng nặng đối với dị vật đường ăn.
Nhiều nguyên nhân gây hóc dị vật, ở trẻ em thường do các vật dụng, đồ chơi hay thức ăn có hình tròn, bầu dục có kích thước nhỏ như thạch rau câu, hạt hồng xiêm, hạt nhãn, hạt na, lạc, đồ chơi như đồng xu, lego và trẻ thường trong tình trạng vừa ăn vừa chơi cũng dễ gây hóc.
Trẻ bị hóc dị vật thường có dấu hiệu như ho, sặc sụa, thở hổn hển hoặc kêu không thành tiếng, không thở được, lịm dần, mắt trợn ngược, môi tái rồi tím dần…
 |
| Hình ảnh đồng xu trên thực quản bé trai. Ảnh: BVCC. |
Cách sơ cứu trẻ hóc dị vật
Cấp cứu đúng cách là bước quan trọng quyết định thành công trong việc cứu trẻ bị hóc dị vật.
Biện pháp vỗ lưng và ép ngực: Áp dụng đối với trẻ nhỏ dưới một tuổi.
Biện pháp vỗ lưng: Người sơ cứu ngồi hoặc đứng, chân đưa ra phía trước. Đặt trẻ nằm sấp dọc theo mặt trước cẳng tay của người sơ cứu trong tư thế cổ ngửa, đầu thấp rồi vỗ 5 lần (lực vừa phải) vào lưng của trẻ ở vị trí giữa hai xương bả vai. Nếu dị vật chưa thoát ra, lập tức dùng biện pháp ép ngực.
Biện pháp ép ngực: Lật trẻ nằm ngửa dọc theo cẳng tay trong tư thế cổ ngửa, đầu thấp, dùng 2 ngón trỏ và giữa của bàn tay kia ấn vào điểm giao nhau giữa xương ức và đường nối hai núm vú 5 lần (lực ấn vừa phải). Nên làm luân phiên 2 biện pháp vỗ lưng và ép ngực cho đến khi dị vật đường thở được tống ra ngoài.
Biện pháp vỗ lưng và ép bụng: Áp dụng đối với trẻ từ 1-8 tuổi.
Biện pháp vỗ lưng: Người sơ cứu quỳ, cho trẻ đứng, cúi đầu thấp, miệng há ra. Người sơ cứu quỳ một bên trẻ, 1 tay đỡ ngực, 1 tay vỗ 5 lần vào lưng trẻ ở vị trí giữa hai xương bả vai, nếu dị vật chưa ra, phối hợp dùng biện pháp ép bụng.
Biện pháp ép bụng: Cho trẻ đứng, đầu cúi thấp, miệng há ra. Người sơ cứu quỳ ở phía sau trẻ, vòng 2 tay về phía trước bụng của trẻ, 1 tay người sơ cứu nắm lại như nắm đấm đặt vào vị trí điểm giữa rốn và mũi ức, bàn tay còn lại nắm bọc ra ngoài bàn tay kia cho chặt lại. Sau đó ép bụng đột ngột 5 lần. Nếu dị vật đường thở chưa được tống ra ngoài, cần làm xen kẽ hai biện pháp cho đến khi dị vật được tống ra ngoài.
BS Long chia sẻ thêm ngoài việc trang bị cho mình những cách thức cơ bản để xử trí cho trẻ khi bị hóc dị vật, chúng ta nên trang bị kiến thức để tránh gặp phải tình trạng này. Theo đó, cha mẹ cần cẩn thận khi ăn những đồ ăn có nguy cơ (hoa quả có hạt); không cho trẻ chơi những đồ chơi chi tiết nhỏ có thể gây hóc (nên cho trẻ chơi đồ chơi theo độ tuổi phù hợp); không cho trẻ vừa ăn vừa chơi, cười đùa tránh gây hóc.
