Khi thế giới dần mở cửa hậu Covid-19, những người muốn đi du lịch được yêu cầu cung cấp bằng chứng về việc tiêm vaccine đầy đủ và xét nghiệm Covid-19 âm tính, theo VICE.
Liên minh châu Âu (EU) đã thiết lập một chương trình quốc gia thành viên cho phép những người có đầy đủ các loại giấy tờ trên được di chuyển tự do hơn. Ở một số quốc gia nhất định, họ sẽ không phải cách ly khi đến hoặc trở về nếu đã tiêm đủ 2 liều vaccine Covid-19.
Sự xuất hiện của các quy định mới này khiến hộ chiếu vaccine giả trở thành một ngành kinh doanh bùng nổ. Chúng chủ yếu được mua bán trên chợ đen trực tuyến.
 |
| Hộ chiếu vaccine ở Anh quốc. Ảnh: Michael Melia/Alamy. |
Bùng nổ giấy tờ giả mạo
Theo báo cáo hồi tháng 3 từ công ty an ninh mạng Check Point, các “doanh nhân” hiện tính phí lên tới 250 USD cho giấy tờ hộ chiếu vaccine giả mạo.
Cho đến nay, hộ chiếu vaccine vẫn được sử dụng chủ yếu cho mục đích du lịch, nhưng dự đoán doanh số của chúng có thể sẽ còn tăng nữa. Thủ tướng Anh Boris Johnson mới đây chia sẻ các kế hoạch triển khai kiểm tra giấy chứng nhận tiêm chủng tại các câu lạc bộ đêm và ở những địa điểm đông đúc khác.
VICE đã trò chuyện với một số người ở Vương quốc Anh - những cá nhân từng tạo hoặc mua giấy tờ hộ chiếu vaccine giả mạo - với điều kiện giấu thông tin cá nhân.
Quinn và Cameron tự xưng là hai “nghệ sĩ PDF”. Họ đánh cắp mã QR từ giấy chứng nhận tiêm vaccine thật và sao chép sang các tài liệu PDF để tạo giấy tờ giả mạo. Hiện hầu hết hộ chiếu vaccine đều số hóa, song bản cứng vẫn được chấp nhận.
“Các quốc gia khác bên ngoài EU chỉ cần bản in PDF của tờ kết quả xét nghiệm nhanh Covid-19 hoặc giấy chứng nhận tiêm vaccine - loại tài liệu dễ để chỉnh sửa”, Quinn và Cameron cho biết.
Họ khẳng định rằng tài liệu này không phải để bán. Cho tới nay, Quinn và Cameron chỉ cung cấp dịch vụ cho người thân trong gia đình - những người không kịp lấy giấy chứng nhận tiêm chủng hoặc không đủ khả năng thực hiện xét nghiệm PCR đắt đỏ.
“Chúng tôi không kinh doanh mà chỉ làm cho người thân, bạn bè”, họ tuyên bố.
 |
| Khách du lịch Vương quốc Anh hạ cánh xuống Alicante (Tây Ban Nha) vào ngày 19/7. Ảnh: Joaquín De Haro. |
Hộ chiếu vaccine kỹ thuật số được cho là khó làm giả hơn, song điều đó không ngăn được Alex và Taylor trả 850 bảng Anh trên thị trường chợ đen để sở hữu chúng. Họ chưa muốn tiêm vaccine Covid-19 lúc này.
Thông qua các mối quan hệ, họ đã liên hệ được với một người bán có khả năng sản xuất hộ chiếu giả đồng bộ với ứng dụng của Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh (NHS). So với giấy chứng nhận bản cứng, ứng dụng này được cho là chống gian lận tốt hơn bởi có liên kết với mã số NHS riêng của mỗi người.
Tuy nhiên, theo nhận định của phóng viên VICE, không thể phân biệt được giữa giấy tờ thật và giả, dựa trên bản sao của tài liệu giả họ nhận được từ Alex và Taylor.
Nhan nhản quảng cáo dịch vụ làm nhái
Bên cạnh đó, không quá khó để Alex và Taylor tìm chỗ làm hộ chiếu vaccine giả.
“Chúng tôi biết kha khá người sở hữu giấy tờ tiêm chủng giả mạo. Tôi từng thấy một người khoe trên trang cá nhân và đề rằng ‘Nếu ai cần làm giả hộ chiếu, hãy nhắn tôi. Tôi sẽ giới thiệu người làm thủ tục rất nhanh gọn’”, Alex kể lại.
“Nhưng đôi khi, họ không thật sự có ý đó”, người này nói thêm.
 |
| Hộ chiếu kỹ thuật số vẫn có thể bị làm giả. Ảnh: Lauren Bell. |
Đầu tháng 7, cảnh sát Italy đã tìm cách xâm nhập và đóng cửa một số kênh Telegram - nơi những người bán ẩn danh đăng quảng cáo làm hộ chiếu vaccine giả.
Gian Luca Berruti, người đứng đầu đơn vị cảnh sát chống gian lận thuế của thành phố Milan, cho biết khoảng 250.000 người dùng đã đăng ký và hàng trăm tài khoản khác cố gắng tương tác với người bán.
Một số bang của Mỹ cũng hành động sau khi nhận thấy sự gia tăng của các giấy chứng nhận vaccine giả. Cụ thể, các nhà lập pháp bang New York đã đưa ra một dự luật cấm sở hữu hoặc làm giả hộ chiếu vaccine, và bang New Jersey đang xem xét làm điều tương tự.
Hiện mỗi quốc gia có một phiên bản hộ chiếu vaccine hoặc kết quả xét nghiệm Covid-19 âm tính riêng. Đó chính là một trong những thách thức lớn của việc phân biệt giữa giấy tờ thật và giả.
“Không có tiêu chuẩn quốc tế nào cho hộ chiếu vaccine. Nó thay đổi theo từng quốc gia, thậm chí từ nhà cung cấp này sang nhà cung cấp khác”, Lucy Moreton, cán bộ thuộc Liên minh Dịch vụ Nhập cư, cho biết.
Bên cạnh đó, nỗi lo bị đẩy ra rìa cuộc sống hàng ngày khi hộ chiếu vaccine dần phổ biến hơn cũng là một lý do thôi thúc Alex và Taylor mua giấy tờ giả.
“Nếu bạn không tiêm đủ 2 mũi vaccine Covid-19, bạn sẽ dần bị loại khỏi xã hội”, Alex cho biết.
