Khi Shanelle Nyasiase chuyển từ quê nhà Nam Sudan đến Nairobi (Kenya) để sống cùng 12 người anh em họ, có nằm mơ cô cũng không thể biết rằng không lâu nữa cô sẽ là vedette khép lại show diễn của Balenciaga hay xuất hiện trong quảng cáo của Versace, Alexander McQueen.
Vài tháng sau khi nhận vài công việc làm mẫu ở địa phương để kiếm sống, Shanelle được giới thiệu cho nhiếp ảnh gia Daniele Tamagni - người đã kết nối cô với Ingrid Tamborin và mọi thứ bắt đầu lao đi vun vút.
Tamborin sống ở Milan nhưng phần lớn thời gian có mặt ở Kenya, Ethiopia và các vùng Đông Phi để tìm kiếm gương mặt mới cho công ty người mẫu, và thường quản lý khoảng 10 cô gái một lúc.
 |
| Shanelle Nyasiase trong chiến dịch quảng cáo xuân hè 2018 của Alexander McQueen. Ảnh: Courtesy |
"Shanelle có rất nhiều điều độc đáo: mạnh mẽ, thông minh, bản năng nhạy cảm. Thời điểm đó, cô ấy không phải là Shanelle mà bạn biết lúc này", Tamborin nói.
Shanelle mà Tamborin gặp lần đầu là một cô gái nhút nhát, sợ phải xa nhà. Nhưng là người quản lý, công việc của Tamborin là nuôi dưỡng và phát triển Shanelle, đưa cô đến những buổi chụp hình thử, giúp cô ký hợp đồng với những công ty người mẫu ở châu Âu, châu Mỹ như MP, Red Models hay Storm Management.
Ngay trong mùa đầu tiên, Shanelle đã tham gia biểu diễn tổng cộng 43 show, xuất hiện trên Vogue Mỹ, Dazed và i-D. Hiện tại, mỗi năm cô chỉ có khoảng 2 tháng ở quê nhà Nairobi, thời gian còn lại cô di chuyển khắp nơi ở phía bên kia địa cầu.
"Nếu không có được người đại diện tốt, mọi thứ sẽ rối tung rối mù. Có rất nhiều gương mặt mới đến từ châu Phi và lời khuyên duy nhất tôi có thể dành cho các cô gái là hãy chọn đúng người và đúng công ty quản lý. Ingrid chăm sóc tôi như một người mẹ", Shanelle chia sẻ.
Shanelle bước lên vị trí ngôi sao vào thời điểm được đánh giá là thú vị của làng thời trang, mà như biên tập viên Tim Blanks của Business of Fashion gọi đó là "mùa của những viên ngọc đen".
Làn sóng những người mẫu mới đến từ Nigeria, Nam Sudan và Angola là kết quả tất yếu của một hệ thống đang ngày càng phát triển những người săn tìm tài năng ở lục địa đen, như Tamborin, những người sẵn sàng đi đến những ngôi làng xa xôi nhất để đem về những gương mặt mới, khác lạ cho làng thời trang. Họ là đại diện cho những “đại lý mẹ”.
Định nghĩa mới về nhan sắc
Nghề người mẫu đã trải qua nhiều thăng trầm, nhưng ở bất kỳ thời điểm nào, các cô gái đến từ Nga, Brazil, Hà Lan, Bắc Âu luôn chiếm số lượng lớn. Thập niên 1980 đến 2000, những cái tên như Iman (Somalia), Alek Wek (Nam Sudan), Oluchi Onweagba (Nigeria) là trường hợp ngoại lệ.
Chỉ có một vài công ty người mẫu ở châu Phi nên số lượng người mẫu da màu được phát hiện là rất hiếm. Nhưng trong vài năm trở lại đây, yêu cầu về sự đa dạng của ngành công nghiệp thời trang ngày càng trở nên cấp thiết và đã có những thay đổi đáng kể.
"Ba năm trước, bạn chỉ có thể đếm được trên một bàn tay số lượng người mẫu châu Phi ở thị trường quốc tế. Nhưng năm nay, mọi thứ đã khác", Tamborin phát biểu.
"Các nhà thiết kế ngày càng cởi mở hơn, họ bắt đầu có xu hướng nhìn nhận rằng da bạn có thể sậm màu, rất sậm nhưng bạn vẫn xinh đẹp", Jason Valenta, giám đốc tuyển người của Next Models, cho hay. Công ty này mới ký hợp đồng với những gương mặt như Anok Yai (người Sudan sinh ra ở Ai Cập), Oumie Jammeh (Gambia) hay Lineisy Montero (Dominican).
 |
| Người mẫu Anouk Yai trên sàn diễn Chloe xuân hè 2019. |
Yai được phát hiện qua Instagram và Valenta đã phải "gọi điện liên tục trong vòng 3 tuần lễ" trước khi có được chữ ký của cô gái 21 tuổi. Yai đã mở màn cho show diễn Prada mùa thu 2018 và là người mẫu da đen đầu tiên đảm nhiệm vị trí này kể từ năm 1997.
Adut Akech (sinh ra ở Nam Sudan, lớn lên ở Kenya và Australia) là người khép lại show diễn haute couture mới nhất của Chanel trong bộ trang phục cô dâu và đây mới là cô dâu da đen thứ 2 trong lịch sử Chanel. Số lượng người mẫu da màu tham gia casting năm nay ở New York chiếm tới 44,8% - là con số cao nhất trong lịch sử.
Chỉ cần một người mẫu sáng giá
Tính đa dạng của làng mẫu bây giờ mới được thể hiện nhưng rất nhiều đại lý mẹ uy tín ngày nay là những công ty đã hoạt động từ hàng thập kỷ trước.
"Chúng tôi đã ở trong ngành này 15 năm và việc tìm kiếm người mẫu mới ở Nigeria đang ngày càng cạnh tranh. Số lượng người mẫu cũng đang phát triển", Elizabeth Elohor, người sáng lập công ty người mẫu Beth Models ở Lagos (Nigeria) cho biết.
Bên cạnh Cape Town và Johannesburg, Lagos và Nairobi đang là thủ đô của ngành công nghiệp thời trang châu Phi. Những người mẫu Nam Sudan thường gia nhập làng mẫu qua các công ty ở Nairobi. Rất nhiều người mẫu Nigeria có khởi đầu ở Tuần lễ thời trang Lagos.
Lagos Fashion Week là điểm đến yêu thích của những người săn tìm viên ngọc đen bởi Omoyemi Akerele - người sáng lập Lagos Fashion Week - thích làm việc với các người mẫu địa phương hơn là trao cơ hội cho những gương mặt xa lạ đến từ nước ngoài. Hành động mang tính hỗ trợ này của Akerele được các người mẫu bước ra từ nơi đây luôn khắc ghi.
Với một công ty mẹ tìm kiếm gương mặt trị giá hàng triệu USD cho ngành công nghiệp thời trang, đôi khi chỉ cần một là đủ. Bolajo Fawwehinmi là người sáng lập Few Models và là người đưa Eniola, Ayobami và Olamide đến với công chúng. Eniola ký hợp đồng với Next, trong khi Ayobami và Olamide về với IMG. Cả ba đều nhận được vô số show trong mùa vừa qua.
"Tất cả những gì bạn cần chỉ là một người mẫu và thuyết phục những người đứng đầu ngành thời trang rằng đó là cô gái tuyệt vời", Bolajo khẳng định thành công của một ngôi sao có thể hỗ trợ tài chính cho công ty mẹ đến hàng năm.
Akerele nhận xét các công ty mẹ ngày càng hoạt động có mục đích hơn. Chẳng hạn Beth Models đã mở rộng đội quân tìm kiếm và làm việc không biết mệt mỏi để khám phá, nuôi dưỡng những người mẫu mới trên khắp châu Phi.
  |
| Mayowa Nicholas (gốc Nigeria) là gương mặt sáng giá hiện nay, vừa tham gia Victoria's Secret Show 2018. Ảnh: Vogue, Getty. |
Những khó khăn khi bước ra thế giới
Với không ít công ty người mẫu hàng đầu ở châu Âu và Mỹ, các công ty mẹ ở các thị trường đang phát triển trở thành yếu tố quan trọng đảm bảo cho việc lựa chọn những tài năng đích thực.
"Các công ty mẹ hoạt động như người quản lý và có mối quan hệ tốt với các cô gái. Ở Elite, mọi thứ phụ thuộc vào uy tín của công ty mẹ. Nếu một công ty nói rằng họ có gương mặt tiềm năng, chúng tôi sẽ được thông báo và bắt đầu theo dõi tiến trình phát triển của cô gái", Chris Gay, đồng giám đốc điều hành Elite World, phát biểu.
Thỉnh thoảng, sự xuất hiện của một gương mặt mới sẽ được thông báo ngay nhưng trong phần lớn trường hợp, các cô gái đều cần thời gian để làm quen và lột xác.
 |
| Người mẫu Ấn Độ Pooja Mor. |
Trên thực tế, vẫn có không ít công ty mẹ quản lý không tốt và thậm chí lạm dụng người mẫu. Việc đưa những người mẫu ở tuổi vị thành niên ra thị trường nước ngoài mà không có người bảo hộ không phải là chuyện hiếm.
Mới đây, trong một cuộc phỏng vấn với Vogue, người mẫu Andreea Diaconu đã chia sẻ về những ngày đầu đầy khó khăn như nhận được đề nghị chụp ảnh ngực trần khi mới 14 tuổi hay có không ít lời khuyên nên "giao du và đi club" để phát triển sự nghiệp.
Một công ty mẹ tốt sẽ đảm nhận vai trò của cả người thầy và người bảo vệ. Đây là những gì mà Mark Luburic và Gunita Stobe, đồng sáng lập Anima Creatvie Management của Ấn Độ, đang làm.
"Mục tiêu của chúng tôi là hỗ trợ và hợp tác giữa các công ty, đưa ra quyết định đâu là nơi các cô gái cần đến. Chúng tôi trò chuyện với các cô gái hàng ngày", Luburic phát biểu.
Những cuộc đối thoại liên tục là quy tắc tối thượng. Pooja Mor, một trong những gương mặt người mẫu nổi bật nhất của Ấn Độ, khẳng định như vậy. Mor được Luburic và Stobe phát hiện và từng xuất hiện trên trang bìa ấn phẩm Vogue Italia và Vogue Arabia.
"Tôi chỉ có thể nói với các cô gái là hãy đi và tìm kiếm một công ty mẹ tốt, bởi thật vô ích khi tự mình làm tất cả. Họ đã giúp tôi tạo một cái nền thật vững chắc", Mor chia sẻ.
