Thi THPT quốc gia 2017 là kỳ thi đầu tiên thực hiện hình thức thi trắc nghiệm 100% môn Lịch sử nên nhiều học sinh lo lắng, phân tâm.
Liên quan đến vấn đề này, PV đã có cuộc trò chuyện cùng ThS Trần Trung Hiếu - giáo viên Sử trường THPT chuyên Phan Bội Châu, Nghệ An.
 |
| Thạc sĩ Trần Trung Hiếu - giáo viên Sử yrường THPT chuyên Phan Bội Châu, Nghệ An. |
- Thưa thầy, nhiều học sinh có tâm lý sợ môn Sử vì cho rằng quá nhiều mốc thời gian khiến các em khó nhớ. Xin thầy có thể cho biết để phục vụ tốt kỳ thi THPT quốc gia 2017 cần nắm những kiến thức trọng tâm nào?
- Từ các đề thi minh họa của Bộ GD&ĐT có thể thấy kiến thức trong đề thi trắc nghiệm rải đều tất cả các phần, các chương của chương trình sách giáo khoa Lịch sử lớp 12 hiện hành.
Các câu hỏi sẽ có các cấp độ từ nhận biết kiến thức đến thông hiểu, vận dụng và vận dụng cao theo "ma trận đề" của Bộ. Số lượng kiến thức của phần lịch sử thế giới là 30% và lịch sử Việt Nam là 70%.
Mức độ phân bố câu hỏi từ "nhận biết kiến thức", "thông hiểu", "vận dụng", "vận dụng cao" sẽ dao động là 60%, 20%,10%, 10%.
Bên cạnh đó, từ những kiến thức, sự kiện, giai đoạn lịch sử cụ thể từng phần, từng chương, hãy học các bài tổng kết phần, chương để rèn luyện kỹ năng khái quát hóa kiến thức và xâu chuỗi vấn đề.
Ở phần lịch sử thế giới, các em nên học và ôn theo từng vấn đề, chuyên đề với 6 nội dung chủ yếu của lịch sử thế giới từ 1945 đến 2000: Trật tự thế giới hai cực Ianta; Sự hình thành, phát triển và khủng hoảng, sụp đổ của hệ thống CNXH của Liên Xô, Đông Âu; Phong trào giải phóng dân tộc Á - Phi - Mỹ La tinh.
Những chuyển biến quan trọng của Chủ nghĩa tư bản sau Đại chiến 2; Sự mở rộng và đa dạng của quan hệ quốc tế nửa sau thế kỷ XX; Sự bùng nổ của cách mạng khoa học - kỹ thuật sau Đại chiến 2 và cách mạng khoa học - công nghệ hiện nay.
Ở phần lịch sử Việt Nam, học sinh nên học theo từng giai đoạn lịch sử trong một quá trình liên tục của các sự kiện lớn theo trình tự thời gian từ 1919 đến 2000 (1919-1930, 1930-1945, 1945-1946, 1946-1954, 1954-1975, 1975-2000). Mỗi sự mở đầu của từng giai đoạn đều được bắt đầu những sự kiện lớn đánh dấu một thời kỳ phát triển của dân tộc trong những bối cảnh lịch sử khác nhau.
Học sinh cần nắm vững nội dung, nhiệm vụ cách mạng của mỗi giai đoạn từ đó rút ra mối quan hệ tương tác, biện chứng của từng giai đoạn gắn liền với từng nhiệm vụ cụ thể.
- Nhiều học sinh thắc mắc, môn Sử quá nhiều mốc thời gian khó nhớ. Xin thầy cho biết làm sao để nhớ được các sự kiện quan trọng?
- Đặc thù của môn Sử là hiện hữu nhiều mốc sự kiện, không gian, thời gian nên các em nên hệ thống hóa kiến thức dưới dạng sơ đồ tư duy để ghi nhớ kiến thức hiệu quả hơn.
Học sinh làm “sơ đồ tư duy” dựa trên nguyên lý từ "cây" đến "cành" đến "nhánh", từ ý lớn sang ý bé.
Từ những kiến thức, sự kiện, vấn đề cơ bản của từng bài, từng chương, từng phần trong sách giáo khoa hiện hành, thông qua sơ đồ tư duy, các em sẽ tự biết cách tổng hợp và xâu chuỗi kiến thức theo trình tự, trật tự kiến thức và lý giải các mối quan hệ tác động biện chứng, nhân quả giữa các vấn đề, sự kiện.
Từ đó các em sẽ thấy các bài học sẽ trở nên ngắn gọn hơn, súc tích và dễ hiểu, dễ nhớ hơn. Lúc đó, kỹ năng tự học của các em sẽ trở nên bớt nhàm chán khi tự học ở nhà.
- Năm nay là năm đầu tiên môn Sử thi dưới hình thức trắc nghiệm. Theo thầy, học sinh cần lưu ý những gì để đạt điểm tối đa?
- Học sinh phải biết phân tích và xử lý nhanh. Không nhất thiết phải làm theo trình tự, số thứ tự của câu hỏi. Câu nào thấy dễ và tự tin thì làm trước, câu khó làm sau.
50 phút với 40 câu hỏi thì thí sinh không nên dành quá nhiều thời gian cho những câu hỏi khó mà mình không đủ kiến thức và sự tự tin. Thời gian trung bình mỗi câu khoảng 1,25 phút.
Tiếp theo, học sinh cần đọc kỹ yêu cầu của câu hỏi và tìm "từ khóa", có thể lấy bút chì khoanh tròn "từ khóa" đó để lựa chọn phương án trả lời với những kiến thức nào. Đây được xem là cách để học sinh giải quyết câu hỏi một cách nhanh nhất và tránh bị lạc đề hay nhầm kiến thức.
Hơn nữa, thời gian làm bài thi trắc nghiệm môn Sử chỉ có 50 phút với 40 câu hỏi nên cần tính toán khả năng từ "chậm và chắc" sang "chậm" thành "nhanh". Cần lưu ý, đọc kỹ, tính toán kỹ câu hỏi và phương án trả lời không có nghĩa là chần chừ, do dự.
Nếu các em không nhớ chính xác các phương án trả lời một số câu hỏi thì không nên đoán mò hoặc làm theo kiểu "phủ xanh đất trống đồi trọc" một cách may rủi mà thí sinh cần dùng phương pháp loại trừ.
Hơn nữa, thay vì đi tìm đáp án đúng, các em hãy thử tìm phương án sai cũng là một cách hay và loại trừ càng nhiều phương án càng tốt.
Cuối cùng, khi các em không còn cơ sở để loại trừ nữa thì nên dùng cách phỏng đoán để nhận thấy phương án nào khả thi hơn, đủ độ tin cậy hơn thì khoanh vào phiếu trả lời và đó là kỹ năng cuối cùng của các em.
