Sở TN&MT Hà Nội vừa yêu cầu thu hồi, hủy hàng loạt giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà tại khu nhà ở Xa La Hà Đông và CT5 ở huyện Thanh Trì do Tập đoàn Mường Thanh của đại gia Lê Thanh Thản làm chủ đầu tư.
Quyết định thu hồi, hủy giấy chứng nhận được cơ quan quản lý thực hiện do có những sai sót trong việc thẩm định hồ sơ, cấp giấy chứng nhận tại các dự án.
Thu sổ hồng là thừa nhận sai phạm
Theo luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng văn phòng luật Chính Pháp), cơ quan chức năng thu hồi sổ hồng đã cấp cho các chủ căn hộ đồng nghĩa việc cơ quan cấp sổ này đã thừa nhận sai phạm của mình.
Quá trình xác minh, nếu sai phạm xuất phát từ việc làm giả giấy tờ, tài liệu (chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà) thì đơn vị cấp sổ hồng không phải chịu trách nhiệm.
Tuy nhiên, trường hợp cơ quan cấp sổ không làm tròn nhiệm vụ, hoặc cố tình làm sai quy định để cấp giấy tờ cho người mua nhà thì cán bộ sai phạm sẽ bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu hình sự về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Khu nhà ở Xa La (Hà Nội) vi phạm do xây thêm tầng, mật độ xây dựng dày. Ảnh: Việt Linh. |
Đối với cư dân dự án Mường Thanh, nếu căn hộ có hợp đồng mua bán, có hóa đơn chứng từ thanh toán tiền, có biên bản bàn giao nhà, họ có quyền yêu cầu cấp giấy chứng nhận sở hữu.
Tuy nhiên, ông Lê Thanh Thản bị khởi tố do sai phạm tại các dự án của Mường Thanh nên người đã được cấp sổ trở thành bị hại trong vụ án hình sự.
"Các bị hại hoàn toàn có quyền yêu cầu người gây thiệt hại là các bị can trong vụ án phải bồi thường", ông Cường phân tích.
Theo luật sư, vụ án xảy ra tại khu nhà ở của Mường Thanh có số lượng bị hại rất lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân. Do đó, việc giải quyết hậu quả cần tuân thủ chính sách của Nhà nước về quyền tự do cư trú và Luật nhà ở để đảm bảo sự ổn định.
Chủ đầu tư phải bồi thường
Luật sư Trần Tuấn Anh (Giám đốc Công ty luật Minh Bạch) nhìn nhận Sở TN&MT Hà Nội thu hồi và hủy sổ hồng chỉ khi cơ quan này đã có đủ căn cứ pháp lý.
Đến nay, cơ quan điều tra đã khởi tố bị can Lê Thanh Thản do vướng sai phạm tại dự án của Mường Thanh. Người mua nhà cũng bị thu hồi giấy tờ chứng nhận sở hữu các căn hộ.
"Điều đó có nghĩa các căn hộ này thuộc diện vi phạm nên không còn là nhà ở dành cho người mua", luật sư Tuấn Anh chỉ rõ.
Theo luật sư, quá trình giải quyết hậu quả sẽ diễn ra việc tranh chấp giữa người mua căn hộ và chủ đầu tư là Tập đoàn Mường Thanh.
Việc Sở TN&MT thu hồi sổ hồng đã cấp tức là cơ quan này khẳng định giao dịch mua bán căn hộ giữa người dân và chủ đầu tư không có giá trị pháp lý.
Căn cứ Bộ luật Dân sự, khi giao dịch bị vô hiệu hóa thì bên gây ra thiệt hại sẽ phải bồi thường cho phía bị hại. Cụ thể, trong vụ án này, Tập đoàn Mường Thanh phải khắc phục hậu quả cho người mua nhà.
Ông Lê Thanh Thản, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Mường Thanh. Ảnh: Dân Việt. |
Luật sư Tuấn Anh phân tích chủ đầu tư và cư dân có thể thỏa thuận với nhau về giá trị bồi thường. Tập đoàn sở hữu dự án có thể trả lại tiền hoặc cấp một căn hộ tương đương cho người dân.
Còn nếu 2 bên không đạt được thỏa thuận, bị hại có thể khởi kiện vụ án tranh chấp dân sự ra tòa án để yêu cầu chủ đầu tư bồi thường.
"Ngoài khoản đền bù đó, chủ đầu tư còn phải khắc phục những hậu quả do việc bán căn hộ sai phạm gây ra cho người mua", luật sư nhấn mạnh.
Đối với trách nhiệm của cơ quan cấp sổ hồng, luật sư Trần Tuấn Anh cho rằng trong tranh chấp dân sự giữa Tập đoàn Mường Thanh và người mua nhà, đơn vị cấp sổ chịu trách nhiệm liên đới. Còn sai phạm trực tiếp thuộc về chủ đầu tư.
Ngày 10/7, Công an Hà Nội khởi tố bị can Lê Thanh Thản (69 tuổi) để điều tra về tội danh Lừa dối khách hàng.
Cơ quan điều tra thực hiện các biện pháp tố tụng đối với ông Thản để làm rõ dấu hiệu vi phạm pháp luật tại dự án đầu tư xây dựng tổ hợp chung cư cao cấp và thương mại Bemes (dự án CT6 Bemes), ở phường Kiến Hưng, quận Hà Đông.
Ông Lê Thanh Thản hiện là chủ sở hữu Doanh nghiệp tư nhân Xây dựng số 1 Điện Biên và Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Mường Thanh.
Doanh nghiệp này là chủ đầu tư hệ thống chung cư ở Hà Nội như Đại Thanh, Linh Đàm, Kim Văn Kim Lũ, Thanh Hà - Cienco 5 và hàng loạt công trình xây dựng khác.