Bộ GD&ĐT 'chốt' quy chế tuyển sinh đại học

Học sinh TP.HCM trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2024. Ảnh: Duy Hiệu.

Bộ GD&ĐT vừa ban hành Thông tư số 06/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều trong Quy chế tuyển sinh đại học, tuyển sinh cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non.

Theo bộ, những điều chỉnh này nhằm tăng cường tính minh bạch, công bằng và nâng cao chất lượng tuyển sinh.

Bỏ xét tuyển sớm, phải xét học bạ cả năm lớp 12

Quy chế mới bỏ xét tuyển sớm. Theo bộ, thực tế những năm qua, khi áp dụng xét tuyển sớm, kỳ tuyển sinh kéo dài, thí sinh phải đi xin xác nhận kết quả học tập cấp THPT gửi nhiều cơ sở đào tạo, dẫn tới tốn kém nguồn lực xã hội.

Đặc biệt, nhiều cơ sở đào tạo gọi trúng tuyển sớm số lượng rất lớn nhưng số thí sinh nhập học rất ít, cho thấy việc xét tuyển sớm không hiệu quả.

Bên cạnh đó, khi các cơ sở đào tạo xét tuyển sớm sử dụng học bạ 1-5 kỳ học tập THPT mà không sử dụng kết quả cả năm học lớp 12 (học kỳ 2) đã làm ảnh hưởng đến quá trình học tập và thi tốt nghiệp THPT của học sinh, từ đó ảnh hưởng tới năng lực học tập ở bậc đại học.

Do vậy, việc bỏ xét tuyển sớm nhằm bảo đảm học sinh được trang bị đầy đủ kiến thức nền tảng cần thiết theo học chương trình đại học.

Quy chế mới cũng quy định nếu xét học bạ, trường phải dùng kết quả học tập cả năm lớp 12 của thí sinh. Ngoài ra, quy chế cũng quy định trọng số tính điểm xét của kết quả học năm lớp 12 không dưới 25%.

Trường phải công khai quy tắc quy đổi điểm

Quy chế mới quy định các trường sử dụng nhiều phương thức tuyển sinh phải xác định quy tắc quy đổi tương đương ngưỡng đầu vào và điểm trúng tuyển của các phương thức tuyển sinh, phương thức xét tuyển, tổ hợp xét tuyển theo hướng dẫn chung của Bộ GD&ĐT.

Như vậy, các trường không phải phân bổ chỉ tiêu cho các phương thức xét tuyển, tránh được những rủi ro khi xét tuyển theo chỉ tiêu của từng phương thức. Ví dụ như độ lệch điểm giữa các phương thức quá lớn, có phương thức điểm trúng tuyển rất cao, điểm trúng tuyển học bạ thấp hơn điểm trúng tuyển theo kết quả thi tốt nghiệp THPT…

Bên cạnh đó, để bảo đảm cho thí sinh có đầy đủ thông tin trong quá trình đăng ký xét tuyển, quy chế quy định quy tắc quy đổi tương đương phải được công bố công khai, muộn nhất cùng thời gian công bố ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào.

Thí sinh không cần chọn mã phương thức, mã tổ hợp… chỉ cần xác định rõ chương trình, ngành, nhóm ngành đào tạo và cơ sở đào tạo mong muốn theo học để quyết định đăng ký. Hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung của Bộ GD&ĐT sẽ sử dụng phương thức có kết quả cao nhất của thí sinh để xét tuyển.

Không giới hạn số tổ hợp xét tuyển

Năm 2025 là năm đầu tiên khoá học sinh học theo chương trình giáo dục phổ thông mới dự thi tốt nghiệp THPT. Quy chế thi tốt nghiệp đã tăng số môn thi học sinh có thể lựa chọn.

Vì vậy, để bảo đảm cơ hội trúng tuyển cho học sinh đến từ các vùng, miền khác nhau, quy chế tuyển sinh mới bỏ yêu cầu chương trình đào tạo, mỗi ngành, mỗi chương trình có tối đa 4 tổ hợp xét tuyển; không giới hạn số tổ hợp xét tuyển.

Tuy nhiên, nhằm bảo đảm chất lượng và nền tảng kiến thức cần thiết để học bậc đại học, quy chế mới quy định tổ hợp môn dùng để xét tuyển bao gồm ít nhất 3 môn phù hợp, trong đó phải có môn Toán hoặc Ngữ văn với trọng số tính điểm xét không dưới 25%.

Từ năm 2026, số môn chung của các tổ hợp phải đóng góp ít nhất 50% trọng số tính điểm xét.

Quy đổi điểm ngoại ngữ

Theo Bộ GD&ĐT, một vài năm qua, có thực trạng một số cơ sở đào tạo lạm dụng việc sử dụng các chứng chỉ ngoại ngữ trong quá trình xét tuyển, thậm chí sử dụng chứng chỉ ngoại ngữ như là tiêu chí quyết định đến cơ hội trúng tuyển của thí sinh.

Trong khi đó, việc tiếp cận để được cấp các chứng chỉ ngoại ngữ có sự khác biệt giữa học sinh các vùng, miền.

Do vậy, quy chế mới quy định các trường có thể quy đổi các chứng chỉ ngoại ngữ thành điểm môn Ngoại ngữ để đưa vào tổ hợp môn xét tuyển, nhưng điểm môn Ngoại ngữ được quy đổi từ các chứng chỉ ngoại ngữ có trọng số tính điểm xét không được vượt quá 50%.

Điểm cộng không vượt quá 10% điểm tối đa

Quy chế mới cũng đưa ra giới hạn tổng điểm cộng không vượt quá 10% mức điểm tối đa của thang điểm xét (ví dụ với thang điểm 30, tối đa là 3 điểm) để tạo cơ hội công bằng hơn trong xét tuyển.

Tuy nhiên, các cơ sở đào tạo vẫn có điểm cộng dựa trên đặc thù của cơ sở đào tạo, của yêu cầu đầu vào và khai thác tối đa thế mạnh riêng của thí sinh.

Mỗi thí sinh đều có cơ hội đạt mức điểm tối đa của thang điểm xét nhưng không có thí sinh nào có điểm xét (tất cả các loại điểm cộng, điểm ưu tiên) vượt quá mức điểm tối đa này.

Thay đổi này xuất phát từ việc tổng điểm cộng đối với các thành tích, các chứng chỉ khác nhau của thí sinh lớn cũng có thể dẫn tới mất công bằng với các thí sinh không có điểm cộng (lý do khách quan, không phải vì năng lực) cùng xét tuyển.