Bồi hồi ghé chốn xưa của nhà thơ Hàn Mặc Tử

Ghềnh Ráng, Quy Hòa nằm ở phía Nam thành phố Quy Nhơn, Bình Định. Nơi đây có địa thế đẹp, ba bề là núi, ôm chặt thung lũng xanh, hình nửa vầng trăng, lại có mặt hướng biển thanh bình. Nơi đó, Hàn Mặc Tử đã sống những ngày cuối đời và mộ phần của ông cũng đặt tại đây.

Chúng tôi ghé thăm trại phong Quy Hòa vào một ngày nắng cháy. Sau khi xe dừng chân ở bến xe khách Quy Nhơn, bắt taxi hoặc xe ôm đi chừng 15 phút là đến nơi đây. Con đường trải nhựa phẳng lỳ còn nguyên mùi nhựa mới đưa du khách quanh co theo đường núi, tiến vào nơi này. Toàn bộ khung cảnh xanh mát, tạo cảm giác thư thái. Ít ai nghĩ rằng, cách đây mấy chục năm về trước, nơi này gần như là chốn biệt lập vì thời đó, ai mắc bệnh phong gần như… tận số. Có lẽ cũng vì thế mà trại phong Quy Hòa có được địa thế rất đẹp, vừa có biển, vừa có thung lũng lại núi non trữ tình.

Khuôn viên trại phong Quy Hòa hôm nay khang trang hơn, đẹp hơn với bãi biển Gềnh Ráng thơ mộng.

Trại phong Quy Hòa ngày nay vẫn hoạt động bình thường với đầy đủ các khu chăm sóc người bệnh. Theo lời tài xế taxi, hầu hết các gia đình y bác sĩ, những người làm việc đều ở tại đây. Con cái của họ theo học tại các trường ở Quy Nhơn. Nếu học lên cao đẳng, đại học có thể đi nhiều tỉn trong cả nước. Nhưng dấu ấn ở trại phong nổi tiếng này gắn liền với nhà thơ Hàn Mặc Tử.

Theo wikipedia, gia đình phát hiện những dấu hiệu bệnh phong trên cơ thể ông từ đầu năm 1935. Ban đầu, nghĩ là bệnh phong ngứa đơn giản nhưng đến năm 1938-1939, ông đau đớn dữ dội, hầu hết truyền tải vào trong thơ. Với những quan niệm, định kiến sai lầm những người mắc bệnh phong như Hàn Mặc Tử bị ngược đãi, xa lánh, cách ly. Sau khi chạy chữa lang băm khắp nơi ông mới được đưa đến trại phong Quy Hòa những ngày cuối đời, khi đó nội tạng đã hư hỏng rất nhiều. Ông đến nơi này ngày 20/9/1940 và từ trần vào lúc 5h45 phút rạng sáng 11/11/1940 khi mới 28 tuổi.

Căn phòng nơi nhà thơ Hàn Mặc Tử sống những ngày cuối đời.

Chiếc bàn gỗ đơn xơ được đặt ngay lối cửa ra vào.

Ngày nay, ở trại phong Quy Hòa người ta vẫn giữ nguyên căn phòng ông ở trong vòng chưa đầy 2 tháng trời. Vẫn còn đó chiếc giường nhỏ với manh chiếu cói, những tập thơ và cả bút tích để lại. Khung cửa sổ với những họa tiết hình cánh buồm, ánh trăng nhìn ra bên ngoài là cây hoa giấy sắc hồng mộng mơ. Hình ảnh gia đình, các anh chị em cùng những “người tình” trong thơ Hàn Mặc Tử được lưu giữ cẩn thận. Một số bài thơ, bức tranh của các văn nghệ sĩ cùng thời hay hậu thế cũng được trưng bày tại căn phòng nhỏ.

Trong phòng khách là bộ bàn ghế gỗ với gian thờ nhỏ.

Bức ảnh của song thân, các anh chị em và những nàng thơ của Hàn Mặc Tử.

Nhiều người khi ghé thăm căn phòng đặc biệt này không khỏi bồi hồi, thương cảm khi thắp nén hương cho một kỳ tài sớm lìa xa cõi đời. Những gì còn lại thật sự xót xa vì tất cả đều nhỏ bé, cũ kỹ so với tài năng của một trong những thi sĩ hàng đầu của văn đàn Việt Nam. Nhưng, âu cũng có thể hậu thế muốn giữ lại nét vẹn nguyên trong căn phòng xưa nơi ông đã trút hơi thở cuối cùng. Căn phòng này, cũng như toàn bộ dãy nhà vẫn nằm im lìm nghe gió từ biển thổi vào, xào xạc tán cây. Nghe lời kể lại, xưa kia ông vẫn thường ra bờ biển cách đó không xa vừa ngắm cảnh biển, vừa sáng tác thơ văn.

Chiếc giường nơi Hàn Mặc Tử nằm và chữa bệnh những ngày cuối đời.

Bút tích của thi sĩ còn lại.

Hình ảnh chàng trai Trần Trọng Trí khi còn trẻ và sau này là thi sĩ Hàn Mặc Tử nổi danh.

Trong khi đó, mộ phần Hàn Mặc Tử trong khuôn viên trại phong Quy Hòa được ông bà Trần Thiện Thanh (bút danh Nam Trân – Nhật Trường) cùng một số vị yêu thơ ở TP.HCM dựng lên. Đây là ngôi mộ đầu tiên của ông, giản dị dưới tán phi lao. Sau này, Hàn Mặc Tử còn có một mộ phần khác khang trang hơn ở Đồi Thi Nhân do anh em văn nghệ sĩ Quy Nhơn đặt cho từ năm 1985. Dốc lên mộ ở "Đồi Thi Nhân" mang tên Mộng Cầm. Khu vực phần mộ này có vườn thơ, lối vào xanh mát bóng cây, vì thế đông du khách qua lại hơn.

Mộ phần đầu tiên của Hàn Mặc Tử.

Mộ phần này được đặt trong khuôn viên trại phong Quy Hòa, bên cạnh là những ngôi mộ của các bệnh nhân phong khác.