Năm 2021, số lượng người Nhật Bản bước sang tuổi 20 giảm kỷ lục, theo Financial Times. Điều này cho thấy sự bất lực của các chính sách đảo ngược tỷ lệ sinh đang giảm.
Sự sụt giảm số người 20 tuổi cũng phủ bóng đen lên Seijin no Hi (lễ thành nhân hay lễ trưởng thành), lễ hội được tổ chức vào ngày 10/1.
Lễ trưởng thành từng là khoảng thời gian hạnh phúc khi được tụ tập bạn bè, tận hưởng tiệc rượu hợp pháp. Nhưng với những người bước sang tuổi 20 trong 8 tháng qua, Seijin no Hi năm nay đầy rẫy những nỗi sợ khi nghĩ đến tương lai bất trắc vì đại dịch và “thảm họa” nhân khẩu học ngày một trầm trọng ở xứ Phù Tang.
 |
| Giới trẻ Nhật Bản tham dự lễ trưởng thành, đón tuổi 20 vào ngày thứ 2 của tuần thứ 2 trong tháng 1 hàng năm. Ảnh: The Japan Times. |
Lo lắng cho tương lai
Năm 2020, tỷ lệ sinh trên mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh sản của Nhật là 1,34, tương đương khoảng 840.000 trẻ em chào đời vào năm đó.
Đầu năm ngoái dân số nước này giảm xuống 126,6 triệu người, liên tục giảm sau khi đạt đỉnh là 128 triệu dân vào năm 2008.
Mao Kato, người đã tổ chức sinh nhật lần thứ 20 vào tháng trước, là một trong số những người tham dự Seijin no Hi năm nay ở Tokyo.
 |
| Mao Kato lo lắng không tìm được việc làm sau khi tốt nghiệp đại học. Ảnh: The Guardian. |
Giống như nhiều người trẻ khác, Kato đã dành toàn bộ hai năm đầu đại học để sống chung với Covid-19.
"Nó chắc chắn đã làm gián đoạn việc học của tôi. Tôi không thể kết bạn vì chỉ được học trực tuyến. Điều này sẽ ảnh hưởng đến mối quan hệ xã hội, triển vọng nghề nghiệp của tôi sau này", Kato, sinh viên chuyên ngành nghiên cứu xã hội tại một trường đại học ở Tokyo, cho biết.
Kato sẽ bước vào một thị trường việc làm rất khác so với thế hệ cha mẹ và ông bà cô. Hai thập kỷ tăng trưởng thấp đã tạo ra một thế hệ không còn trông chờ vào những công việc suốt đời, tăng lương dựa trên thâm niên và một khoản lương hưu lớn.
"Tôi rất lo lắng cho tương lai của mình. Ngày càng khó tìm được việc làm cho sinh viên tốt nghiệp và chúng tôi không biết liệu mình có được trả đủ lương hay không".
Tương tự, Rita, người thuê trang phục truyền thống kimono để chuẩn bị lễ trưởng thành tại quận Shibuya, thủ đô Tokyo, không chắc liệu cô có mong chờ tuổi trưởng thành hay không.
"Nhật Bản dường như có rất nhiều vấn đề không bao giờ giải quyết được và giờ đây chúng sẽ trở thành vấn đề của tôi".
Chỉ muốn ổn định
Các nghiên cứu về thái độ của giới trẻ Nhật Bản với công việc cho thấy những "thảm họa" về nhân khẩu học của đất nước này đã nuôi dưỡng mong muốn ổn định hơn tất cả.
So với các thế hệ trước, sự ủng hộ của người trẻ Nhật Bản dành cho đảng Dân chủ Tự do cầm quyền đang ở mức cao hơn.
Theo giáo sư Junji Nakagawa của Đại học Chuo Gakuin, điều này phản ánh rằng người trẻ không muốn có sự thay đổi bối cảnh chính trị.
"Họ nghĩ rằng kinh tế sẽ không khởi sắc trong tương lai bởi nền kinh tế đã tăng trưởng với tốc độ rất thấp theo những gì họ có thể nhớ được. Số lượng sinh viên muốn trở thành công chức gần đây đã tăng bởi vì họ muốn ổn định", giáo sư Nakagawa nói.
Một nam sinh viên 19 tuổi, sẽ đón tuổi trưởng thành vào tháng 4 tới, cho biết anh đã bầu cho ứng viên đảng Dân chủ Tự do vào tháng 10 năm ngoái.
"Chúng tôi đang thực sự ở trong tình trạng khẩn cấp với đại dịch Covid-19, vậy làm sao tôi có thể đột ngột giao phó ý chí của mình cho một đảng khác? Tôi không tin tưởng bất cứ sự thay đổi nào".
 |
| Giới trẻ Nhật Bản mong muốn công việc ổn định, không đặt nhiều kỳ vọng vào tương lai. Ảnh: The Japan Times. |
Báo cáo công bố vào hồi đầu năm của hãng nghiên cứu thị trường Macromill cho thấy những người trong độ tuổi 20 tại Nhật Bản ít quan tâm tới nước ngoài hơn so với các thế hệ trước đây.
Xu hướng này được dự báo phổ biến hơn nữa do các biện pháp hạn chế đi lại trong phòng dịch Covid-19.
So với năm trước, khảo sát mới nhất cho thấy sự sụt giảm mạnh về số người trẻ Nhật muốn làm việc và học tập ở nước ngoài, học ngoại ngữ, làm việc với người ngoại quốc.
Tỷ lệ người muốn "sử dụng tiếng Anh cho công việc" đã giảm 10% so với mức cao nhất trong năm 2020, xuống còn 38%.
Yuki Murohashi, giám đốc đại diện của nhóm vận động hành lang Hội nghị Thanh niên Nhật Bản, nói rằng đa số người trẻ không có kỳ vọng lớn lao.
"Họ không còn cảm thấy rằng Nhật Bản sẽ vươn lên bởi họ không được chứng kiến sự tăng trưởng nào kể từ khi sinh ra. Nhưng họ cũng nghĩ tình hình sẽ không quá tệ. Không có sự kỳ vọng hay thất vọng lớn lao nào cả", ông Murohashi nói.
