Ca sĩ Tuấn Ngọc tin vào số phận
Trên sân khấu, Tuấn Ngọc như một người kể chuyện tình không bao giờ biết mệt, nhưng ngoài đời anh lại là người rất ít nói, đặc biệt là nói về cuộc sống của mình.
>> Tuấn Ngọc: "Chính vì kín tiếng nên mới bị dính tin đồn"
Ca sĩ Tuấn Ngọc trên sân khấu |
Ca sĩ Tuấn Ngọc tên thật là Lã Anh Tuấn, sinh năm 1948 tại Đà Lạt. Anh sinh ra và lớn lên trong một gia đình nghệ thuật với những tên tuổi lớn như nghệ sĩ Lữ Liên (bố), Bích Chiêu (chị gái) và các em Anh Tú, Khánh Hà, Thúy Anh, Lan Anh, Lưu Bích.
Tuấn Ngọc khởi nghiệp âm nhạc từ rất sớm và thành công cũng từ rất sớm. Từ năm 1959, Tuấn Ngọc bắt đầu hát những ca khúc nhạc ngoại cho đến đầu thập niên 80. Anh từng tham gia các ban nhạc chuyên hát nhạc ngoại một thời như The Top Five (năm 1966) và The Strawberry Four (năm 1969), biểu diễn chủ yếu ở các thành phố lớn như Sài Gòn, Đà Nẵng. Tuy nhiên, Tuấn Ngọc thật sự trở thành thần tượng cho nhiều ca sĩ trong và ngoài nước khi bắt đầu nổi tiếng từ đầu thập niên 1980, khi từ Hawaii trở về định cư và trình diễn những ca khúc Việt Nam tại California. Tuấn Ngọc đặc biệt yêu thích và được yêu thích với các nhạc phẩm của nhạc sĩ Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Từ Công Phụng, Ngô Thụy Miên và Vũ Thành An. |
Thật hiếm có một giọng hát nào được cuộc đời trao tặng nhiều ưu ái như Tuấn Ngọc. Bởi suốt 20 năm qua, nếu kể về một ca sĩ được rất nhiều người xem là thần tượng, không thể không nghĩ đến anh.
Trên sân khấu, Tuấn Ngọc như một người kể chuyện tình không bao giờ biết mệt, ngoài đời anh lại là người rất ít nói, đặc biệt là nói về cuộc sống của mình. Lần trở về này, anh dành riêng cho tôi một cuộc phỏng vấn, kể về những điều ẩn sâu bên trong người đàn ông kiệm lời tưởng chừng như lạnh lùng kia.
Một giọng hát nam tính và hiếm tìm. Những chuyện tình muôn nghìn cung bậc nghe mãi một giọng ấy, chắc gì đã là cách kể thú vị? Tuấn Ngọc thì khác, anh hát bình tĩnh nhưng thật mê hoặc. Giọng hát gần như chẳng cần biết buồn, biết cô đơn, biết đau khổ nhưng lại nói được hết những cái buồn nhất, cô đơn nhất và đau khổ nhất. Nếu ai đó đang đau khổ quằn quại vì tình phụ, hẳn sẽ cảm thấy dịu ngọt khi nghe Tuấn Ngọc.
Không biết từ bao giờ anh hát như thế và cũng không biết sự trải nghiệm cuộc đời làm khác đi bao nhiêu phần trăm những gì là Tuấn Ngọc nhất. Nhưng đến hôm nay, người đàn ông tuổi sáu hai này vẫn thoát tục để kể chuyện tình: “Ngủ đi mộng vẫn bình thường. À ơi có tiếng thùy dương mấy bờ. Cây dài bóng xế ngẩn ngơ, hồn em đã chín mấy mùa buồn đau”.
Tôi tin cái gì cũng đều có duyên cớ và số phận
- Đến giờ, nhiều người vẫn còn thắc mắc tại sao tìm trong băng đĩa cũ trước năm 1975, giữa cả rừng sao ca sĩ một thời không có tên anh?
- Cả tuổi trẻ tôi hát nhạc ngoại. Tôi biết hát từ năm lên 4 và đến năm 11 tuổi, tôi đã đứng trên sân khấu với những ca khúc nhạc Mỹ. Băng đĩa ngày xưa cũ cũng chỉ thu nhạc Việt chứ không thu nhạc Mỹ, nên chẳng bao giờ đi thu băng. Thế nên năm 1975 khi tôi đi khỏi Sài Gòn, cũng không mấy ai biết đến tôi cả.
- Có thể hiểu anh nổi tiếng khá muộn màng, mãi đến sau này khi ra hải ngoại và bắt đầu tìm đến nhạc Việt?
- Tôi không nghĩ đến việc nổi tiếng hay không. Đến năm 1971, ca sĩ Lê Thu có làm một cuộn băng Tứ quý gồm Lê Thu, Khánh Ly, Duy Trắc và tôi. Một thờ gian dài hát nhạc ngoại nên khi quay lại với nhạc Việt, tôi thấy mình hát không chuẩn, nên tôi lại tiếp tục phiêu du trên nhạc Mỹ.
Năm 1981, tôi trở lại với nhạc Việt, thu chung cuốn băng thuở ban đầu với Lệ Thu. Tôi hát những ca khúc của nhạc sĩ Vũ Thành An, còn Lệ Thu trình bày các ca khúc của nhạc sĩ Ngô Thụy Miên. Với cuốn băng này, tôi vẫn thấy mình chưa có duyên với nhạc Việt nên lại thêm một hành trình nữa với 5 năm đi chơi nhạc ở Hawaii.
Nếu gọi là sự trở lại với nhạc Việt thật sự và tôi bắt đầu thành công với nhạc Việt bằng việc hát những ca khúc tiếng mẹ đẻ phải là từ năm 1989, sau khi thu chung cuốn băng Lời gọi chân mây với Thái Hiền. Có thể như thế hơi muộn, nhưng tôi tin cái gì cũng có duyên cớ và số phận.
Trước đây tôi không nghĩ sẽ hát ca khúc Việt Nam rồi nổi tiếng. Nhưng nhiều thứ không tính đến là những thứ dễ xảy ra. Những gì mình tính chắc gì đã đến? Suy cho cùng làm gì thì làm, tôi cũng không thể hát nhạc ngoại hay bằng nhạc Việt. vì chỉ khi hát bằng tiếng mẹ đẻ, người ta sẽ hiểu được những tận cùng cảm xúc trong giai điệu và ca từ.
Tôi đa cảm chứ không đa tình
- Nhưng những ca khúc gắn với tên tuổi Tuấn Ngọc thường là tình khúc buồn. Người ta chỉ hiểu và thể hiện được những điều đó nếu là người trong cuộc?
- Với tôi thì không. Như một diễn viên nhập vai, không nhất thiết anh phải có số phận giống nhân vật mới diễn xuất thành công được. Cái chính là mình hiểu mình đang hát gì. Nghệ sĩ đâu cứ phải tự bó buộc mình trong tông màu nhất định. Cái tôi cần là những ca khúc có chiều sâu để thể hiện cho tới, chứ cứ trông vào những vật vã, đớn đau để hát cho hay, sức đâu mà hát cho nổi?
Nếu có một cách lý giải khác, thì tôi nghĩ, bản thân tình khúc Việt Nam phần đông đều buồn với những tình yêu không có đoạn kết hạnh phúc. Ca sĩ không nhất thiết phải buồn đau như nhân vật trong ca khúc, nhưng chắc chắn một điều họ không bao giờ hát hay nếu không phải là người tình cảm.
- Tình cảm? Đó là những điều bên trong người đàn ông có vẻ phớt đời, hơi lạnh như Tuấn Ngọc ư?
- Không. Tôi trông thế nhưng lại là người sống thiên về nội tâm. Nhưng nếu có buồn, tôi cũng chỉ sống với nỗi buồn vừa đủ. Tôi nghĩ mình là người đa cảm chứ không đa tình. Nhiều người nghĩ nghệ sĩ thường đa tình mới sáng tạo nghệ thuật được, tôi thấy chẳng nhất thiết phải thế. Một sự đa cảm vừa đủ, một trái tim không thiếu tình cảm là có thể làm nên được tôi, để đứng vững mà hát.
Tôi không bao giờ để nỗi buồn lái mình đi và bây giờ cũng không muốn hát nhạc buồn vì tôi nghĩ, nên tặng người nghe những gì vui hơn, yên ả hơn chứ đừng mang đến buồn bã.
- Bản thân sự đồng cảm giữa người nghệ sĩ với khán thính giả là sự sẻ chia. Có thể buồn đến cùng cực nhưng đó là một cách cùng nhau đốt nỗi buồn cho cháy hết. Ở khía cạnh nào đó, cũng là điều Tuấn Ngọc làm được khi hát những ca khúc buồn, chứ nếu hát những gì vui tươi, dễ gì có được sự sẻ chia này?
- Tôi từng hát những ca khúc vui nhộn nhạc ngoại, nhưng tôi thật sự là tôi khi trở về với những ca khúc Việt mà tôi đã hát. Bản thân ca khúc với những giai điệu và ca từ sâu sắc đã là sự sẻ chia lớn, người nghệ sĩ như cầu nối chuyển tải. Tôi biết ơn các ca khúc vàng và đó là những ca khúc luôn sống mãi với thời gian.
Tôi thích cuộc sống bình lặng
- Cứ nói nhiều về âm nhạc mà quên chưa hỏi anh, anh có phiền không nếu kể một chút về cuộc sống đời thường ở Mỹ?
- Tôi sống giản dị cùng vợ và 3 đứa con với một cuộc sống bình thường như bao người đàn ông khác. Cô con gái đầu làm thiết kế thời trang. Đứa thứ hai đang học đại học còn đứa út năm nay 14 tuổi. Tôi cũng dành nhiều thời gian cho âm nhạc, luyện giọng hàng ngày và trước khi hát ở đâu đều vào phòng thu nhỏ ở nhà để tập dượt.
- Thế còn thời gian anh dành cho gia đình thì sao, thưa anh?
- À, cũng thế thôi. Nhà tôi gần khu chợ của người Việt. Tôi đi chợ thì vợ nấu cơm, tôi nấu ăn thì vợ rửa chén. Một cuộc sống bình lặng và tôi thích thế.
- Gia đình anh toàn người nổi tiếng, lại có cá tính nghệ thuật, có dễ xung đột (ít nhất là về mặt nghệ thuật), thưa anh?
- Điều đó đương nhiên thôi. Chúng tôi may mắn được bố truyền nghề nhưng mỗi người phát triển theo một con đường riêng khó so sánh. Bất đồng quan điểm cũng có nhưng đều trên cơ sở tôn trọng.
Riêng tôi thấy hạnh phúc. Thời sống ở Việt Nam còn hạnh phúc hơn nhiều. Gặp nhau, làm việc với nhau và được hát, được khen chê nhau mỗi ngày. Không riêng gì nghệ thuật, mà ngay cả đời thường cũng có lúc xích mích, cãi vã nhưng chúng tôi là một đại gia đình biết nâng đỡ, thương yêu và sống vì nhau.
- Nếu được thần tượng một nghệ sĩ trong số các em, anh sẽ thần tượng ai?
- Lưu Bích làm được những cái tôi không làm được. Cô ấy là một ca sĩ đặc biệt.
- Vậy còn Khánh Hà, ngôi sao rất được ngưỡng mộ ở Mỹ và cả Việt Nam?
- Trong gia đình tôi, Khánh Hà là ca sĩ giỏi nhất. Em hát rất hay và đắt giá trong cộng động người Việt ở Mỹ.
- Khi ca sĩ Anh Tú, em trai của anh ra đi, một thời gian dài anh không đi hát.
- Đó là cú sốc lớn đối với tôi. Tú mất khi tuổi còn trẻ. Đến giờ nghĩ lại tôi vẫn còn đau. Tôi chỉ có một người em trai là Tú. Anh em tôi tính cách khác nhau hoàn toàn. Tú vui tính, luôn giúp người khác và được nhiều người thương mến trong khi tôi bị chê là khó tính, khó chịu. Giờ nghĩ lại, ước gì được trở lại ngày ấy, mọi thứ cũng đã qua rồi và thời gian chẳng quay ngược được.
- Điều đặc biệt nữa ở anh, không chỉ có một gia đình nổi tiếng mà còn làm rể một gia đình cũng nổi danh trong nghệ thuật – gia đình nhạc sĩ Phạm Duy. Nghe nói để chăm lo chồng con, ca sĩ Thái Thảo, vợ anh đã nghỉ hát khi giọng hát đang vào độ sung mãn?
- Chắc là cô ấy nhường tôi. Tôi có hỏi lý do hoài mà không nói nên nghi là vậy (cười). Vợ tôi cũng giản dị như tôi.
Cô ấy ngay thẳng, chân thật, không bon chen, là người thích sống cho gia đình.
- Giữa hai gia đình nghệ thuật lẫy lừng này, thế hệ thứ ba (thế hệ cháu) của cả hai vẫn chưa thấy sự bừng sáng về nghệ thuật. Rất xin lỗi anh khi được hỏi, anh có thấy buồn vì điều này không?
- Không phải là chưa bừng sáng mà là không ai theo nghề. Nhà tôi cũng vậy và phía nhà vợ tôi cũng vậy. Nói riêng về các con tôi, thực tế tôi muốn chúng theo nghề cha mẹ nhưng không đứa nào chọn. Tôi luôn tôn trọng sự lựa chọn của con và thấy buồn một chút. Mấy đứa nhỏ sinh ra và lớn lên ở Mỹ, nên cách sống của chúng rất độc lập.
- Vậy những nề nếp gia phong của người Việt, anh chị có dạy các cháu hay cho các cháu chọn cách sống phóng khoáng?
- Tôi chỉ muốn con cái phải biết trên biết dưới, sống ân nghĩa và có đạo đức là được. Tôi luôn để con tự do ý kiến nhưng không được quá trớn và đặc biệt dù có Tây có Mỹ đến đâu, ăn cơm cũng phải mời người lớn tuổi hơn.
Tuy nhiên trong nhà tôi, bố mẹ và con cái đều là những người bạn. Chúng tôi luôn hỏi ý kiến của nhau. Mỗi lần đi diễn, tôi chọn trang phục gì đều hỏi ý kiến các con, nếu chúng đồng ý tôi mới mặc.
-Vậy trang phục anh chọn thường được đồng ý hay bị từ chối nhiều hơn?
- Từ chối nhiều hơn (cười). Có lẽ càng già, gu thẩm mỹ cũng có vấn đề nên thời gian gần đây hay bị các con từ chối. Nhưng sự khó tính của các con suy cho cùng cũng là “con nhà tông không giống lông cũng giống cánh”.
- Nhìn lại tất cả những gì cuộc đời cho mình, anh có nghĩ mình rất may mắn?
- Tôi luôn nghĩ vậy, có lẽ cuộc đời khá ưu ái với mình. Ở tuổi này vẫn đi hát được. Cả cuộc đời tôi sống bằng tiếng hát cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Cuộc sống bình yên chan hòa với gia đình và sự nghiệp luôn được công chúng đón nhận, đó là những điều tôi cảm thấy hài lòng.
- Cảm ơn anh về cuộc trò chuyện.
Theo Mốt và Cuộc sống