Chuyên gia
Thế hệ nghệ sĩ Millennials (sinh năm 1981-1996) vẫn đang có nhiều ảnh hưởng mạnh mẽ đến diện mạo của thị trường âm nhạc. Song, sự lớn mạnh của Gen Z (1997 đến nay) với không ít gương mặt trẻ trung, thiện chiến cũng đã giúp bức ảnh nhạc Việt đa dạng, màu sắc và mới mẻ hơn. Zing thực hiện tuyến bài nhận diện bước đầu bản sắc của thế hệ âm nhạc Gen Z.
Ca sĩ Gen Z với bản sắc âm nhạc riêng được đánh giá là chủ thể góp phần quyết định diện mạo thị trường âm nhạc trong thời gian tới. Nhạc sĩ Hứa Kim Tuyền nhận định thế hệ này có cá tính mạnh, biết được “nội tại” của bản thân. Âm nhạc của Gen Z, đặc biệt ở những giọng nữ như AMEE hay Hoàng Duyên nhìn chung theo đuổi sự vui tươi, nhẹ nhàng, tích cực.
Đồng quan điểm với Hứa Kim Tuyền, ca sĩ Phương Anh, giọng nữ trầm đẹp nhất của Sao mai điểm hẹn, chủ nhân bản hit Giấc mơ của tôi “làm mưa làm gió” một thời nhận định các giọng nữ Gen Z có sự nhí nhảnh, đáng yêu trong âm nhạc. Tuy nhiên, nữ ca sĩ cho rằng các giọng nữ mới còn thiếu sự sâu lắng trong âm nhạc, chưa đa dạng về màu sắc, chất giọng, trong đó có việc thị trường đang hoàn toàn vắng bóng những giọng nữ trầm (alto và mezzo alto).
"Các giọng nữ Gen Z nhí nhảnh, đáng yêu nhưng thiếu sự sâu lắng"
- Theo chị, tại sao những giọng nữ trầm (alto) và nữ trung trầm (mezzo alto) ngày càng hiếm ở thị trường?
- Chất giọng là cha sinh mẹ đẻ, trời phú, muốn đào tạo cũng không được. Thực ra bản chất giọng nữ trầm đã ít người có được. Thế hệ trước có chị Thanh Lam, Thu Phương, Ngọc Anh 3A. Thế hệ của tôi có tôi và một số ít ca sĩ khác.
Thế hệ sau có thêm Hoàng Quyên. Hoàng Quyên có lẽ là người gần nhất, còn sau đó tôi không còn thấy các giọng nữ trầm khác. Hiện nay, giọng nữ trầm như tuyệt chủng ở giới ca sĩ trẻ. Tôi hy vọng thời gian tới sẽ có.
- Bản sắc của các giọng nữ trẻ, đặc biệt là các giọng nữ Gen Z hiện nay là sự tươi sáng, đáng yêu. Màu sắc này rất phù hợp với các giọng nữ cao. Đó có phải lý do thị trường không chuộng giọng nữ trầm?
- Trước hết, giọng nữ trầm vốn đã hiếm, sẽ không bao giờ có thể có nhiều được. Giọng nữ cao bao giờ cũng nhiều hơn nữ trầm và nữ trung. Nhưng đúng là giọng nữ trầm cũng khó hát nhí nhảnh như thị trường bây giờ. Do đó, giọng nữ trầm càng ít đất hơn. Dù vậy, nếu có giọng nữ trầm, tôi thấy vẫn sẽ có chất riêng, đóng góp riêng.
- Chị cảm nhận như thế nào về màu sắc của các giọng nữ trẻ hiện nay?
- Các em sau này, tôi cũng có nghe hết như Hương Tràm, Văn Mai Hương, Bảo Anh. Các em đều hát tốt, cách xử lý rất ổn, Hương Tràm, Văn Mai Hương giọng rất đẹp, trong khi Bảo Anh dễ thương, biết lựa những bài rất phù hợp với mình.
Juky San hay AMEE là những giọng ca Gen Z nổi bật hiện nay. |
- Những giọng ca nữ Gen Z như AMEE thì sao?
- Nhí nhảnh, dễ thương, đáng yêu nhưng đang thiếu sự sâu lắng. Cách hát hiện nay đơn giản hơn, đó cũng là một xu thế. Chỉ hơi tiếc là những giọng ca sinh từ năm 2000 trở ra đúng là đang thiếu một giọng nữ trầm thật để thị trường đa dạng hơn.
- Sự lên ngôi của cách hát đơn giản có đồng nghĩa với việc lối hát kỹ thuật đã hết thời?
- Một thời nhiều người nghĩ rằng kỹ thuật là tròn vành rõ chữ, khuôn thước và giờ không còn phù hợp. Nhưng tôi nghĩ kỹ thuật không bao giờ hết thời. Kỹ thuật còn là cách mình giữ cột hơi như nào, bây giờ các bạn thu nhiều, quay MV nhiều nhưng lại không nhiều người có thể đứng hát live tốt, đó cũng là hạn chế.
Hát live vẫn là khía cạnh quan trọng để đánh giá giọng hát ca sĩ. Hát live và hát nhiều bài liên tiếp mới biết được bạn có chất giọng tốt hay không.
- Điều gì quyết định giọng hát ca sĩ: Chất giọng bản năng đẹp sẵn, sản phẩm phòng thu hay buổi trình diễn live?
- Mỗi thứ một chút, có nền tảng tốt vào phòng thu sẽ tốt hơn, sản phẩm âm nhạc ra cũng hấp dẫn người nghe hơn. Và trình diễn live tốt nữa thì miễn chê.
"Quãng rộng trong các ca khúc đang bị mai một"
- Những năm gần đây, sản phẩm audio, phòng thu, MV được chuộng, trong khi những vocalist, live show hát live dường như không tung hoành như trước. Trong bối cảnh ấy, một giọng hát hay có còn nhiều giá trị?
- Thực sự nếu đã là giá trị thì không bao giờ mất được. Thị trường hiện nay đúng là phức tạp, có quá nhiều thứ, ngoài việc xinh đẹp, đôi khi các bạn trẻ phải làm những MV drama, giật gân.
Nhưng tôi thấy nhiều bạn trẻ vẫn có giọng hát rất tốt, không thể phủ nhận. Tôi tin thị trường vẫn có chỗ cho những giọng hát hay. Những vocalist có thể không đua được bằng tiềm lực kinh tế, bằng những MV bom tấn, tiền tỷ nhưng vẫn có thể chạm đến khán giả bằng những sản phẩm âm nhạc.
Phương Anh là giọng nữ trầm đẹp nhất của Sao mai điểm hẹn, chủ nhân bản hit Giấc mơ của tôi. Nữ ca sĩ nhận danh hiệu NSƯT năm 2019, hiện là ca sĩ thuộc biên chế của Đoàn Nghệ thuật Quân chủng Hải quân với quân hàm trung tá. |
- Nhạc Việt hiện nay chủ yếu là các ca khúc đặt hàng, viết “đo ni đóng giày”. Thực tế này phản ánh điều gì?
- Thực ra từ xưa cách viết “đo ni đóng giày” đã được chuộng, như bài Giấc mơ của tôi cũng là anh Anh Quân viết riêng cho tôi. Nếu một nghệ sĩ có giọng hát hay mà có nhạc sĩ viết bài với quãng phù hợp với mình thì rất tốt. Như tôi là giọng nữ trầm thì không thể hát bolero được, nhạc sĩ cũng cần hiểu mình.
Nhưng cũng phải nói là viết bài hát có cảm xúc sẽ hay hơn khi công nghiệp quá. Nếu ai đặt cũng có, chất xám ở đâu ra? Thêm nữa, tôi thấy các nhạc sĩ trẻ hiện nay viết ca khúc có rất ít quãng rộng trong đó.
- Những quãng rộng dường như đang mất đi?
- Đang bị mai một. Có thể là nếu viết quãng rộng thì khó quá không nhiều ca sĩ trẻ hiện nay hát được. Nhưng nếu viết mà không có quãng nội lực thì chỉ nghe hay nhất là thu âm, mixing với bè, đầy đủ nhạc cụ, còn khi đi diễn, đặc biệt hát mộc, nếu chỉ có đàn guitar thì không đẩy lên được, thành nhạt.
- Đế chế Sao mai điểm hẹn lừng lẫy một thời có còn tồn tại không?
- Nhắc đến Sao mai điểm hẹn, tôi vẫn có nhiều kỷ niệm. Nhìn chung Sao mai điểm hẹn là cần thiết của thời đó, đóng góp lớn cho thị trường. Nhiều người từ Sao mai điểm hẹn vẫn đang hoạt động tốt như Tùng Dương, Hà Anh Tuấn, Cao Thái Sơn, Lưu Hương Giang... Như Tùng Dương, Hà Anh Tuấn có thể thấy họ vẫn đang có sức ảnh hưởng trong đời sống âm nhạc.