Cách đi du lịch không để lại 'dấu chân tồi tệ'

Du khách đông đúc trên bãi biển ở Zandvoort, Hà Lan. Ảnh: Shutterstock.

Du lịch là ngành mang lại nhiều tác động tiêu cực đến môi trường vì niềm vui của chúng ta thường sẽ phải đánh đổi với môi trường sống của người địa phương hoặc môi trường sống của động vật hoang dã.

Vì thế, trở thành một khách du lịch thân thiện với môi trường không phải điều dễ dàng.

Lấy ví dụ cho việc du lịch tàn phá môi trường tự nhiên, CNN nêu rằng vịnh Maya trên đảo Phi Phi của Thái Lan từng là nơi không có người ở. Nhưng nơi này nhanh chóng nổi tiếng sau khi xuất hiện trong bộ phim Hollywood The Beach vào năm 2000.

Nổi tiếng sau một bộ phim, vào những đợt cao điểm, vịnh Maya đón hơn 8.000 lượt khách du lịch mỗi ngày.

Điều này gây ra áp lực nặng nề lên môi trường sống tự nhiên đến mức vào năm 2018, chính quyền địa phương tuyên bố đóng cửa, không đón khách trong vòng 4 năm để các rạn san hô và động vật hoang dã có thời gian phục hồi.

Là một khách du lịch, "dấu chân" của bạn cũng có sức ảnh hưởng. Số tiền bạn tiêu, những tương tác xã hội và nguồn lực bạn sử dụng đều có tác động đáng kể đến một khu vực. Theo đó, CNN đưa ra 4 lời khuyên để những kỳ nghỉ tiếp theo của bạn không ảnh hưởng đến môi trường.

Chi tiền cho các doanh nghiệp địa phương

Chúng ta vẫn thường nhắc đến câu "Không mang gì về ngoại trừ kỷ niệm, không để lại gì ngoại trừ dấu chân". Thông điệp đề cập đến việc giảm tiêu thụ và giảm tác động là một điều tốt cho ngành du lịch - nhất là những nơi "nhạy cảm" với môi trường.

Do đó, điều đầu tiên bạn có thể làm là để lại những dấu ấn tích cực hơn. Một cách tối ưu để tận dụng tối đa "dấu chân kinh tế" của bạn chính là mua sắm trong các doanh nghiệp độc lập.

Lý do là những doanh nghiệp này sẽ có xu hướng nộp thuế địa phương, được sở hữu bởi người địa phương hoặc tuyển người địa phương làm việc. Kết quả, số tiền bạn chi tiêu sẽ về với nơi mà bạn đã đặt chân đến.

Khi tiền của khách du lịch mang lại lợi ích trực tiếp cho người dân và doanh nghiệp địa phương, họ sẽ có thêm động lực để bảo vệ môi trường.

Khu bảo tồn tê giác Khama ở Botswana. Ảnh: CNN.

CNN lấy ví dụ khách du lịch đến thăm khu bảo tồn tê giác ở Botswana sẽ mang lại việc làm và thu nhập cho người dân nước này. Vào năm 2010, khu bảo tồn tê giác Khama của Botswana đã tuyển được 26 nhân viên thường trực và nhiều lao động thời vụ.

Những lợi ích kinh tế mà du lịch mang lại cũng tác động đến nhận thức của người dân địa phương về việc bảo vệ các loài động vật dễ tổn thương như tê giác.

Một nghiên cứu được công bố trên Taylor & Francis Research Insights vào năm 2020 chỉ ra rằng những người địa phương có sinh kế phụ thuộc vào du lịch có nhiều khả năng ủng hộ các hoạt động bảo tồn động vật hoang dã sở tại.

Sử dụng tài nguyên tiết kiệm

Du lịch gây tiêu tốn tài nguyên và tạo ra chất thải. Việc bạn sử dụng tài nguyên một cách tiết kiệm trong các kỳ nghỉ sẽ phần nào mang lại những tác động tích cực đến môi trường địa phương.

Một báo cáo được Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) công bố vào năm 2012 nêu rằng trung bình một khách du lịch sử dụng 300 lít nước mỗi đêm ở nơi nghỉ dưỡng.

Việc bạn tái sử dụng khăn tắm, giảm việc xả bồn cầu và rút ngắn thời gian tắm đều giúp giảm gánh nặng tài nguyên nước cho địa phương.

Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm về địa phương và các vấn đề môi trường đang gặp phải. Nếu nơi này đang đối mặt với nguy cơ mất môi trường sống, bạn có thể đóng góp cho các tổ chức địa phương để hỗ trợ bảo tồn tự nhiên.

Các nhà hoạt động của nhóm bảo tồn Surfers Against Sewage kêu gọi ngăn chặn xả nước thải thô vào các tuyến đường thủy ở Anh, bao gồm cả các điểm bơi lội. Ảnh: Sky News.

Chọn địa điểm truyền cảm hứng

Du lịch đưa bạn rời xa những điều quen thuộc và cho bạn không gian để phục hồi, suy ngẫm về cuộc đời mình.

Một nghiên cứu được công bố trên Taylor & Francis Research Insights vào năm 2017 nêu rằng du lịch đã truyền cảm hứng cho mọi người để thực hiện những thay đổi trong cuộc sống như chuyển nhà hoặc nhảy việc.

Ví dụ, nhiều người đam mê leo núi đã áp dụng lối sống tối giản và di động. Những thách thức trên đường leo núi, việc tụ tập ở nơi cắm trại và thời gian dài hòa mình với thiên nhiên cũng mang lại nhiều lợi ích cho con người.

Nhiều loại hình du lịch khác cũng mang lại tác động tương tự. Những khách du lịch này có thể trở thành người ủng hộ "nhiệt huyết" cho những điểm đến họ thực sự yêu thích và quan tâm. Ví dụ, khách du lịch đam mê lướt sóng đã thực hiện nhiều chiến dịch để chống lại động thái xả nước thải vào vùng biển ở Vương quốc Anh.

Bạn cũng có thể trở thành một người ủng hộ cho các điểm du lịch mà bạn quan tâm. Những hoạt động bạn có thể thử là tham gia các tổ chức đấu tranh cho hoạt động bảo tồn, quyên góp cho các quỹ phát triển bền vững và chia sẻ những điều này đến người thân, bạn bè.

Luôn tò mò

Điều cuối cùng bạn có thể làm với tư cách một khách du lịch là tiếp tục khám phá.

Đối với nhiều người, việc ở trong bong bóng du lịch, không rời khỏi khu nghỉ dưỡng và luôn gắn với các hoạt động du lịch quen thuộc có thể là một điều hấp dẫn. Du lịch trên biển là một ví dụ điển hình của bong bóng du lịch.

Tuy nhiên, bong bóng du lịch đôi khi không mang lại lợi ích cho môi trường và cả người dân địa phương, du lịch tàu trên biển chính là một ví dụ trong số đó.

Điển hình nhất là khu vực vịnh Trujillo của Honduras. Tại đây, lượng rác thải và nước thải tăng mạnh kể từ khi du lịch thương mại bắt đầu hoạt động ở nơi này vào năm 2014.

Những lo ngại tương tự khiến nhiều người lên tiếng kêu gọi hạn chế du lịch tàu biển ở các điểm tham quan nổi tiếng ở châu Âu như Venice, Marseille và Barcelona. Vào năm 2022, hơn 50.000 người đã ký đơn kiến nghị cấm tàu du lịch đến Marseille.

Rời khỏi bong bóng du lịch có thể giúp bạn tránh được những tác động tiêu cực đến môi trường. Những chuyến đi ngắn ngày trong thành phố cũng là một lựa chọn du lịch thân thiện với môi trường hơn vì giảm được tình trạng phát thải CO2 thông qua phương tiện đi lại.