"Chuyển đổi số là lựa chọn sống còn đối với ngành du lịch nhằm thích ứng với những thay đổi sâu sắc sau ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, mở ra hướng đi mới linh hoạt và bền vững hơn. Thời gian qua, ngành du lịch đã có những nỗ lực không ngừng để phục hồi hoạt động, trong đó ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số là một giải pháp then chốt".
Đây là nhận định của ông Nguyễn Lê Phúc, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch, trong bộ tài liệu Hướng dẫn chuyển đổi số trong ngành Du lịch “Chuyển đổi nhận thức và thống nhất hành động” phát hành năm 2023 của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam.
 |
| Chuyển đổi số là lựa chọn sống còn đối với ngành du lịch, theo ông Nguyễn Lê Phúc, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch. Ảnh: Linh Huỳnh. |
Đề án "Ứng dụng công nghệ của công nghiệp 4.0 để phát triển du lịch thông minh, thúc đẩy du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn" do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phê duyệt, cũng nêu rõ một trong số mục tiêu đến năm 2025 là phát triển các ứng dụng hỗ trợ khách du lịch, doanh nghiệp du lịch và các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch. Đặc biệt là xây dựng nền tảng số quốc gia để đẩy mạnh các mô hình kinh doanh du lịch trực tuyến.
Đến nay, Cục Du lịch đã triển khai 23 nền tảng số trong lĩnh vực du lịch tại Việt Nam dành cho 4 đối tượng chính: Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch, người dân và khách du lịch, doanh nghiệp du lịch và hướng dẫn viên du lịch.
Trong đó, 15/23 ứng dụng là dành cho người dân và khách du lịch, đáng chú ý là ứng dụng Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel, Thẻ Du lịch thông minh và trang vàng, theo trang web Nền tảng số trong lĩnh vực du lịch của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam.
Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel
Đây là ứng dụng chính thức của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam do Trung tâm Thông tin du lịch (đơn vị sự nghiệp trực thuộc Cục Du lịch) trực tiếp nghiên cứu, sản xuất, quản lý và vận hành.
Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel sẽ đồng hành cùng khách du lịch từ trước, trong và sau hành trình khám phá thắng cảnh nước ta. Ứng dụng cho phép du khách tìm kiếm thông tin, đặt dịch vụ như vé may bay, phòng khách sạn, vé tham quan...
Ngoài ra, du khách có thể thanh toán điện tử tiện lợi qua liên kết ngân hàng, cũng như tối ưu trải nghiệm du lịch đến đánh giá/phản hồi chất lượng dịch vụ để được bảo vệ quyền lợi.
  |
Du khách có thể sử dụng ứng dụng Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel để mua vé tham quan Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Ảnh: @vecnity, @thaotrang137. |
Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel có 3 nhóm tính năng chính:
▸ Du lịch Việt Nam: gồm bản đồ số, thẻ du lịch, trang vàng (tra cứu, tìm kiếm sản phẩm du lịch chất lượng), phản ánh và doanh nghiệp đăng ký.
▸ Dịch vụ du lịch: vé máy bay, khách sạn (du khách có thể tìm kiếm và đặt phòng khách sạn, homestay, khu nghỉ dưỡng,... trên cả nước), thuyết minh tự động (tìm kiếm, tra cứu và sử dụng thuyết minh tự động tại các điểm tham quan), sản phẩm mới, khám phá, tour của tôi (quản lý thông tin tour đã tham gia), tour hiện tại (quản lý tour đang tham gia) và mua sắm.
▸ Tiện ích: công ty lữ hành, cơ sở lưu trú, hướng dẫn viên, thể thao Việt Nam, hồ sơ sức khỏe, gia đình.
▸ Một số tính năng khác: hành trình, mã QR, thông báo, cài đặt.
Theo Cục Du lịch, ứng dụng này được cung cấp hoàn toàn miễn phí. Khi sử dụng Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel, du khách sẽ được cập nhật thông tin chính thống, tin cậy; bảo vệ quyền lợi thông qua tính năng phản ánh/đánh giá và hỗ trợ liên thông đến các nền tảng số khác do Cục Du lịch quản lý và vận hành, thông qua tính năng SSO (Single Sign On - hệ thống đăng nhập tập trung).
Ngoài ra, Cục Du lịch khuyến cáo người dùng nên đăng nhập bằng mã thẻ du lịch hoặc số điện thoại để trải nghiệm đầy đủ tính năng.
Ứng dụng sở hữu 4,2/5 sao đánh giá.
Theo du khách Phương Mai (25 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM), Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel có ích khi tích hợp nhiều tính năng liên quan đến du lịch vào một ứng dụng. Song, điểm trừ là giao diện chưa thật sự mượt mà.
Thẻ Du lịch thông minh
Thẻ Du lịch thông minh hay thẻ Việt là sản phẩm hợp tác giữa Cục Du lịch với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) về ứng dụng công nghệ tiên tiến và thương mại điện tử hỗ trợ phát triển du lịch.
Tính năng nổi bật của thẻ là thanh toán điện tử, mang lại trải nghiệm thuận tiện cho người dùng. Ngoài ra, thẻ còn có một số tính năng khác như định danh duy nhất và xác thực trên hệ thống; check-in tự động tiện lợi, nhanh chóng. Thẻ còn liên kết dịch vụ đa lĩnh vực như y tế, giáo dục, giao thông...
 |
| Thẻ Du lịch thông minh hay thẻ Việt. Ảnh: Thẻ Việt. |
Thẻ Việt được phát hành dưới 2 hình thức: thẻ vật lý; thẻ phi vật lý (hay thẻ điện tử) trên ứng dụng Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel.
Thẻ sở hữu 5 tính năng:
▸ Định danh: Sử dụng thông tin định danh đăng nhập ứng dụng Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel và liên kết đến các hệ thống trong hệ sinh thái chuyển đổi số của Cục Du lịch bằng hệ thống SSO.
Đối với các cơ sở kinh doanh có kiểm soát lượng khách ra vào như khách sạn, homestay, điểm tham quan, khu vui chơi giải trí,... tính năng định danh giúp đơn giản hóa quy trình kiểm soát, quản lý nhằm mang đến cho khách những trải nghiệm check- in tự động dễ dàng và nhanh chóng.
Ngoài ra, cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú có thể sử dụng thẻ Việt thay cho khóa phòng để tiết kiệm chi phí làm thẻ và chi phí quản lý. Cơ sở lưu trú gán Thẻ Du lịch thông minh của du khách vào phòng tương ứng, cấu hình tự động cập nhật theo thời gian; khi hết thời gian thuê phòng thẻ đó sẽ không còn hiệu lực sử dụng.
▸ Thanh toán điện tử: thẻ Việt được ứng dụng công nghệ chip EMV, mã hóa Triple DES,… sở hữu đầy đủ tính năng của một thẻ ngân hàng như hỗ trợ liên kết, nạp tiền từ các thẻ ngân hàng nội địa; thanh toán 1 chạm bằng cách quẹt thẻ hoặc sử dụng mã QR đối với loại thẻ điện tử, đặc biệt là người dùng sẽ không mất phí giao dịch.
▸ Chữ ký số: chữ ký số cá nhân được tích hợp vào thẻ nhằm phục vụ nhu cầu thực hiện ký số trên các văn bản điện tử. Chữ ký số có giá trị tương đương với chữ ký trực tiếp.
▸ Check-in tự động: khách du lịch chỉ cần quẹt thẻ vào thiết bị đọc hoặc dùng mã QR trên ứng dụng Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel khi đến địa điểm cần xác định thông tin định danh người dùng.
▸ Ưu đãi: một số điểm du lịch uy tín đưa ra nhiều chính sách ưu đã cho du khách khi dùng thẻ du lịch thông minh.
  |
Du khách có thể lựa chọn cơ sở lưu trú ngay trên ứng dụng Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel. Ảnh: @vietnamtravelaway, @melnik.world. |
Bên cạnh đó, các nhà cung cấp dịch vụ sẽ được hỗ trợ quảng bá trên các phương tiện truyền thông của Cục Du lịch khi hỗ trợ thanh toán điện từ. Còn công ty lữ hành được hỗ trợ chi phí giới thiệu khách hàng đăng ký Thẻ Du lịch.
Lưu ý:
- Du khách cần CCCD/CMND (biểu thị công dân Việt Nam trên 18 tuổi) để chụp ảnh xác thực khi đăng ký mở thẻ du lịch. Người không có CCCD/CMND bao gồm người cao tuổi và trẻ em phải cần người giám hộ đã mở thẻ du lịch mới có thể đăng ký thẻ không định danh.
- Thẻ Du lịch thông minh định danh không phát hành cho khách du lịch quốc tế. Đối với loại thẻ không định danh, du khách ngoại quốc cần có hộ chiếu còn hiệu lực và email để đăng ký.
- Để mở thẻ, người dùng cần nạp trước 100.000 đồng. Số tiền này sẽ được chuyển thẳng vào tài khoản thẻ du lịch ngay khi mở thẻ thành công.
Tuy nhiên, Cục Du lịch chỉ vừa triển khai áp dụng thẻ Việt mua vé tham quan tại một số điểm tham quan nổi tiếng như Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội). Hệ thống mua vé tại các địa điểm tham quan khác sẽ được cập nhật trong thời gian tới, theo Cục Du lịch.
Trang vàng Du lịch Việt Nam
Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam định nghĩa trang vàng là nền tảng kết nối cung cầu du lịch, giới thiệu quảng bá sản phẩm du lịch và các nhà cung cấp uy tín đến với đông đảo công chúng. Nền tảng hỗ trợ thanh toán điện tử thuận tiện, an toàn thông qua Thẻ Du lịch thông minh.
 |
| Trang vàng hỗ trợ du khách tìm kiếm thông tin dịch vụ du lịch tại Việt Nam. Ảnh: Linh Huỳnh. |
Trung tâm Thông tin du lịch có chia rõ tính năng cụ thể trên Trang vàng dành cho doanh nghiệp và khách du lịch.
▸ Trang quản trị (dành cho doanh nghiệp):
- Hỗ trợ nhà cung cấp sản phẩm, dịch vụ du lịch đăng thông tin giới thiệu doanh nghiệp, sản phẩm, dịch vụ.
- Nhận đánh giá trực tiếp từ khách du lịch sử dụng dịch vụ, qua đó nâng cao trải nghiệm khách hàng.
▸ Trang chủ (dành cho du khách):
- Hiển thị, quảng bá các sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp giúp doanh nghiệp tiếp cận đa dạng người dùng truy cập Trang vàng Du lịch Việt Nam.
- Đặc biệt là hỗ trợ kết nối với Hệ thống kiểm tra hợp đồng trên trục điện tử kết nối doanh nghiệp (công cụ kiểm tra chữ ký điện tử và tính toàn vẹn của hợp đồng được xác thực trên Trục phát triển Hợp đồng điện tử Việt Nam - CeCA - của Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số thuộc Bộ Công thương).
Quản trị và Kinh doanh du lịch
Ứng dụng này là môi trường số kết nối các chủ thể chính trong hoạt động du lịch là cơ quan quản lý, doanh nghiệp du lịch và du khách.
Riêng hướng dẫn viên du lịch, ứng dụng sở hữu nhiều tính năng hỗ trợ công việc thuận tiện, cập nhật thông tin tour nhanh chóng:
▸ Quản lý tour hiện tại đang dẫn (trường hợp công ty lữ hành tạo phiếu điều tour và hướng dẫn viên xác nhận tham gia tour).
▸ Xem được chi tiết thông tin tour (hình ảnh, nội dung, hành trình, hành khách tham gia, thông tin công ty lữ hành phụ trách tour).
▸ Quản lý các tour đã từng dẫn.
▸ Bật tính năng trò chuyện, truy cập định vị nếu khách du lịch đồng ý chia sẻ vị trí nhằm hỗ trợ khi cần thiết.
▸ Cập nhật các chương trình chuyên môn từ Cục Du lịch.
▸ Gửi phản ánh liên quan tới chất lượng sản phẩm, dịch vụ du lịch tới Cơ quan quản lý hoặc Công ty lữ hành đã dẫn tour.
Hướng dẫn viên có thể đăng nhập ứng dụng Quản trị và kinh doanh du lịch bằng cách nhập email hoặc số điện thoại đăng ký tài khoản hướng dẫn viên và mật khẩu.
Hệ thống vé điện tử
Hệ thống được xây dựng nhằm kiểm soát vé cửa vào, ra tại các điểm tham quan, khu du lịch, khu vui chơi.
Cục Du lịch định hướng hệ thống có thể thay thế toàn bộ các hoạt động bán vé giấy, soát vé và quản lý vé, quản lý doanh thu theo cách truyền thống tại các điểm du lịch hiện nay.
 |
| Ứng dụng công nghệ vào du lịch là một trong số giải pháp giúp thúc đẩy ngành thành nền kinh tế mũi nhọn. Ảnh: Linh Huỳnh. |
Có 3 loại hình vé điện tử:
▸ Thẻ du lịch: sử dụng thay cho vé giấy, thanh toán một chạm nhanh chóng vì có tích hợp tính năng như thẻ ngân hàng.
▸ Vé giấy điện tử: hiển thị thông tin vé: tuyến vé, giá vé, doanh nghiệp quản lý vé,... và mã QR sử dụng để quét mã khi ra vào cổng kiểm soát tại các điểm tham quan du lịch có bán vé. Ban quản lý khu tham quan có thể bán vé tham quan nhanh chóng trực tiếp trên máy POS (Point of Sale: thiết bị bán, kiểm soát vé và thanh toán điện tử trong điều kiện kết nối wifi hoặc 4G) không cần làm nhiều thủ tục, giấy tờ. Vé giấy điện tử kích thước nhỏ, sử dụng tiện lợi, tiết kiệm chi phí in ấn.
▸ Du lịch Việt Nam - Vietnam Travel: du khách có thể thao tác mua vé online ngay trên ứng dụng này. Đối với tài khoản có số dư trên 300.000 đồng, mã QR thanh toán chính là vé tham quan. Khách có thể quét mã QR không cần thao tác mua vé trên ứng dụng.
Nhằm cập nhật xu thế du lịch trong nước và quốc tế, cũng như nâng cao kiến thức và năng lực tiếp thị, truyền thông cho các doanh nghiệp du lịch, Sở Du lịch TP.HCM phối hợp với Tạp chí Tri Thức - ZNews và Công ty TNHH MTV Chua Me Đất (Oxalis Adventure) tổ chức Hội thảo "Chuyển đổi mô hình kinh doanh du lịch để theo kịp xu hướng trên thế giới".
Hội thảo có sự tham gia của lãnh đạo các Bộ, ban, ngành liên quan cùng nhiều đơn vị kinh doanh du lịch trong nước, đặc biệt là các doanh nghiệp khai thác thị trường khách quốc tế. Thông qua hội thảo, các doanh nghiệp và cơ quan quản lý sẽ cùng thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm thích ứng với những thay đổi trên thị trường, trong đó có xu hướng chuyển đổi từ mô hình B2B thành B2C để đến gần hơn với du khách, từ đó thu hút khách du lịch đến TP.HCM nói riêng và Việt Nam nói chung. Sự kiện diễn ra ngày 4/4 tại Khách sạn Majestic TP.HCM.
Toàn bộ sự kiện sẽ được livestream trên kênh YouTube Du lịch TP.Hồ Chí Minh và dẫn lại trên Tạp chí Tri Thức - Znews.
