Đờm hoặc chất nhầy do ho, cảm lạnh có thể khiến người bệnh khó chịu. Ảnh: Woolcock. |
Đờm xảy ra do bất kỳ vấn đề nhiễm trùng nào ở đường hô hấp dưới là khí quản và phổi, có thể do virus, vi khuẩn, nấm. Chất nhầy là chất nhờn trơn, sền sệt được sản xuất bởi màng nhầy, có trong miệng, mũi, cổ họng, xoang, phổi và đường tiêu hóa. Nó được tạo thành từ 95% là nước, với sự kết hợp của glycoprotein, proteoglycan, lipid, protein và DNA.
Bạn không nên để đờm và chất nhầy tích tụ vì chúng thường là dấu hiệu của nhiễm trùng. Ngoài ra, chúng có thể khiến người bệnh khó chịu. Tiến sĩ Paul C. Bryson, bác sĩ thanh quản tại Cleveland Clinic (Mỹ) đưa ra một số cách để loại bỏ chất nhầy và đờm dư thừa trong cơ thể.
Tác dụng của chất nhầy và đờm
Chất nhầy có vai trò quan trọng trong cơ thể bạn. Nó được tạo ra bởi các tế bào trong miệng, cổ họng, mũi và xoang. Tính nhất quán trơn của nó giúp bảo vệ và giữ ẩm, đồng thời ngăn chặn các chất gây kích ứng tiềm ẩn.
Trong khi đó, đờm được tạo thành từ màng nhầy, nhưng nó được hệ thống hô hấp sản xuất và sử dụng để chống viêm. Tiến sĩ Bryson cho biết những chất lỏng này được cơ thể bạn tạo ra tự nhiên hàng ngày.
"Mặc dù không biết chính xác số lượng mà cơ thể tạo ra, hầu hết chuyên gia đều cho rằng đó là khoảng một lít mỗi ngày", chuyên gia cho hay.
Ngoài ra, đờm và chất nhầy có thể được tạo ra khi bạn:
- Bị cảm lạnh.
- Bị kích thích xoang (viêm xoang).
- Bị dị ứng.
- Tiếp xúc với khói hoặc ô nhiễm.
Dị ứng với môi trường có thể gây ra nhiều chất nhầy hoặc đờm, cũng như dị ứng thực phẩm, nhưng dị ứng sau khó chẩn đoán hơn chỉ dựa trên triệu chứng này. Nếu bạn khỏe mạnh, chất nhầy có xu hướng loãng - và bạn thậm chí có thể không nhận thấy điều đó. Nhưng nếu bạn bị bệnh, chất nhầy có thể trở nên đặc và cứng.
Bạn có thể không nhận thấy đờm cho đến khi ho ra, đây có thể là triệu chứng của bệnh viêm phổi hoặc viêm phế quản. Bạn cũng có thể lo lắng về màu sắc của chất nhầy và đờm, cho dù đó là màu vàng hay màu xanh lá cây. Nhưng màu sắc không nhất thiết có nghĩa là bạn bị nhiễm trùng.
Làm thế nào để loại bỏ chất nhầy và đờm dư thừa?
Nếu bạn có vấn đề mạn tính với chất nhầy và đờm, hãy thử những cách dưới đây. Những biện pháp khắc phục này cũng hữu ích nếu vấn đề về chất nhầy và đờm biến chứng thành chảy nước mũi sau.
- Hydrat hóa nhiều hơn: Theo Healthshots, bạn cần uống nhiều nước hơn để loại bỏ đờm và chất nhầy. Ngoài ra, hãy xem xét các loại thuốc đang sử dụng hoặc bất kỳ đồ uống khử nước nào mà bạn thường uống như cà phê, rượu và một số loại trà. Tiến sĩ Bryson khuyên: "Một nguyên tắc nhỏ giúp bạn kiểm tra liệu có uống đủ nước hay không là nước tiểu có màu nhạt".
- Sử dụng máy tạo độ ẩm: Điều này có thể giúp cơ thể bạn giữ ẩm cho cổ họng và đường mũi, đồng thời làm giảm sản xuất chất nhầy và đờm. Chọn máy tạo độ ẩm phun sương mát và đảm bảo bạn vệ sinh máy thường xuyên theo hướng dẫn.
- Kiểm tra bộ lọc trên hệ thống sưởi ấm và làm mát: Bạn cần đảm bảo các bộ lọc sạch sẽ và hoạt động tốt để ngăn bụi và các chất kích thích tiềm ẩn khác ra khỏi không khí.
- Dùng nước muối sinh lý xịt mũi: Điều này giúp rửa sạch và làm ẩm các mô trong mũi và xoang. Sử dụng bình xịt vô trùng có natri clorua.
- Súc miệng bằng nước muối: Sử dụng nước muối (1 muỗng cà phê muối cho mỗi ly nước ấm) có thể làm dịu cổ họng bị kích thích bằng cách loại bỏ chất nhầy.
- Sử dụng khuynh diệp: Cho dù đó là dầu khuynh diệp hay tinh dầu trong máy khuếch tán, mùi hương của nó có thể giúp làm lỏng chất nhầy.
- Sử dụng thuốc không kê đơn: Thuốc thông mũi (ở dạng uống hoặc xịt mũi) có thể giúp giảm sưng ở mũi. Ngoài ra, nhiều loại thuốc long đờm cũng giúp làm loãng chất nhầy.
Tiến sĩ Bryson nói: "Nếu bạn lo lắng về dị ứng, bạn có thể xét nghiệm, nó rất dễ dàng và đơn giản. Bạn cũng có thể thử các loại thuốc dị ứng không kê đơn để giải quyết vấn đề của mình. Nếu bạn nghi ngờ, đừng ngần ngại thảo luận vấn đề của mình với bác sĩ, nói rõ về triệu chứng và bệnh sử cụ thể của mình để tìm ra giải pháp".
Súc miệng bằng nước muối có thể làm dịu cổ họng bị kích thích bằng cách loại bỏ chất nhầy. Ảnh: Medicalnewstoday. |
Đờm/chấy nhầy dư thừa là dấu hiệu của tình trạng nghiêm trọng?
Nếu lượng đờm hoặc chất nhầy mà cơ thể tạo ra khiến bạn khó chịu, bạn có thể lo lắng rằng đó là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, theo tiến sĩ Bryson, chúng thường không phải là triệu chứng đáng lo ngại nếu đó là triệu chứng duy nhất của bạn.
"Các dấu hiệu đáng lo ngại là đờm/chất nhầy kèm theo sốt, ớn lạnh và đổ mồ hôi ban đêm, đặc biệt nếu bạn cũng bị sụt cân, tắc mũi hoặc chảy máu mũi không liên tục trong hơn hai tuần", chuyên gia này cho hay.
Làm thế nào để tránh cho con bạn không bị bỏng, điện giật? Biện pháp nào giúp bảo vệ đường ruột của trẻ? Hay trẻ nhỏ có bị đau nhức xương như người lớn hay không?... Đây là những băn khoăn phổ biến mà mọi cha mẹ đều quan tâm.
Cuốn sách Bác sĩ tốt nhất của nhà mình của tác giả Trần Quốc Khánh sẽ giải đáp những thắc mắc đó. Ngoài ra, cuốn sách tập hợp những lời khuyên, chia sẻ kinh nghiệm để phòng ngừa các bệnh thường gặp. Ở đó, nhiều kiến thức y học được bác sĩ Khánh lồng ghép những câu chuyện từ đời thực.