Nguyễn M.H., 23 tuổi, đang là nhân viên kế toán cho một công ty ở Cầu Giấy, Hà Nội, đã chết điếng mình khi nhận được kết quả giải phẫu bệnh là ung thư vú giai đoạn 2.
H. học xong đại học được hơn một năm mới đi làm. Cô thường có thói quen soi gương khi tắm nhưng rất ít khi cô để ý kỹ xem hai bên ngực của mình. H. cũng như các bạn cùng trang lứa luôn nghĩ rằng căn bệnh ung thư không thể nào gõ cửa vào tuổi của các em.
Bất ngờ vì quầng thâm ở vú
Cách đây nửa tháng, H. thấy hơi đau ngực. Cô nghĩ do chu kỳ kinh nguyệt vì từ trước tới nay vẫn hay bị căng tức ngực khi gần đến ngày đèn đỏ.
Tuy nhiên, lần này kiểu đau lạ nên khi tắm và để ý kỹ “núi đôi”, cô thấy một bên vú có màu thâm tím, da gờ gờ không mịn màng.
“Linh tính của em là vùng da này có vấn đề và em có chút sợ hãi. Nhưng trong một lúc em bình tĩnh và lên mạng tìm hiểu các dấu hiệu. Khi nghe có thể là dấu hiệu của ung thư vú, em rất lo nhưng nghĩ mình còn trẻ nên chưa thể bị ung thư được”, H. nhớ lại.
Vài hôm sau, H. đến Bệnh viện Đại học Y Hà Nội khám. Bác sĩ nghi ngờ ung thư nên cho cô làm các kết quả xét nghiệm và sinh thiết. Chẩn đoán cuối cùng cho thấy H. mắc ung thư vú giai đoạn 2A.
Cô cho biết hơn một tuần, lúc nào H cũng mong có phép màu. Không ngờ bệnh ung thư lại rơi vào cô. Khi biết con gái bị ung thư, mẹ của H đã ngã quỵ vì thương con gái bà còn quá trẻ. H sẽ bước vào liệu trình hóa chất sau kỳ nghỉ lễ. Cô gái luôn tự dặn mình sẽ là chiến binh kiên cường để chống lại bệnh tật.
 |
| Tự soi gương để khám vú cho mình giúp phát hiện ung thư sớm nhất. |
Tại Việt Nam, những thống kê đầu những năm 2000 tỷ lệ ung thư vú vào khoảng 16/100.000 phụ nữ, hiện nay con số này đã là 29/100.000 người.
Các thành phố lớn (Hà Nội, TP.HCM) có tỷ lệ mắc cao hơn các tỉnh, thành phố khác (Thái Nguyên, Hải Phòng, Huế và Cần Thơ).
Tuổi mắc bệnh trung bình của phụ nữ Việt Nam thấp hơn đáng kể so với các nước phát triển. 50% số bệnh nhân được điều trị triệt căn ung thư vú ở Việt Nam trong khoảng tuổi 40-50, trong khi ở Mỹ khoảng tuổi này là 50-65.
Theo thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Phương Nga, nguyên bác sĩ Bệnh viện K (Hà Nội), ung thư vú nếu phát hiện sớm hoàn toàn có thể chữa khỏi. Cách phát hiện sớm ung thư vú chính là tự khám.
Đây là phương pháp cần phải được phổ biến rộng rãi cho phụ nữ trong gia đình bởi đây là cách có hiệu quả nhất góp phần phát hiện sớm ung thư vú. Phụ nữ cần phải tiến hành từ 7-10 ngày sau khi sạch kinh. Nếu chưa có kinh nguyệt, cần phải tiến hành khám vú vào cùng một ngày nhất định trong tháng.
Cách tự khám ngực phát hiện ung thư
Bước một: Chị em đứng ngay ngắn trước gương, cởi trần tới ngang thắt lưng để quan sát kỹ và tỉ mỉ từng vú riêng biệt. Cần chú ý tới kích thước, hình dạng, màu sắc, các đường viền, vị trí và hướng của vú cũng như của núm vú.
Sau đó giơ hai tay lên cao quá đầu và quay nghiêng, rồi từ từ hạ tay từng bên một xuống để quan sát các đường viền của vú. Chống hai tay vào mạn sườn và vươn hai vai ra phía trước để quan sát, phát hiện những chỗ da bị lún xuống hoặc nhăn lại. Kiểm tra tình trạng tiết dịch và phát hiện những thay đổi về kích thước, hình dáng hay màu sắc của hai núm vú đều phải chú ý và đi kiểm tra ngay.
Bước hai: Đứng ngay ngắn trước gương. Dùng bàn tay trái để khám vú phải và ngược lại. Để cho tuyến vú trượt giữa hai bình diện là lòng bàn tay dùng để khám và thành ngực của bệnh nhân. Cần ép với một lực không đổi lên từng vùng nhỏ của da theo một quy luật nhất định (từ trên xuống dưới, từ sau ra trước hay khám theo hình nan hoa...). Đổi tay và lại làm tương tự như vậy ở vú bên đối diện.
Bước 3: Nằm xuống trên một mặt phẳng, kê gối ở bên vai có vú đang khám. Dùng lòng bàn tay và các ngón tay duỗi thẳng để khám mặt ngoài của vú. Di chuyển bàn tay khám theo chiều kim đồng hồ. Đưa cánh tay bên vú đang khám lên trên đầu và tiếp tục khám dọc theo phần trên của xương đòn và vùng nách. Lặp lại cách làm như vậy đối với vú bên kia.
Trường hợp núi đôi quá khổ có thể dùng một bàn tay để nâng vú lên và dùng bàn tay kia để khám mặt trên của vú.
Bước 4: Sau khi kiểm tra bầu vú, bạn sờ hai bên hõm nách. Khi khám hõm nách bạn có thể gặp tuyến vú phụ đầy, hơi đau sưng khi có kỳ kinh và hạch bạch huyết.
Nếu sờ thấy hạch ở hõm nách chứng tỏ ung thư đã di căn. Vị trí ung thư di chuyển sang hạch, hạch vào máu di chuyển đến các bộ phận khác, tế bào đi đến đâu dừng ở đó gây vùng ung thư mới vì thế khám vú quan trọng.
