Lậu là bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) rất thường gặp, do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, trong năm 2020, toàn thế giới có khoảng 82,4 triệu ca mắc mới.
Đường lây truyền chính của căn bệnh này là qua quan hệ tình dục đường âm đạo, đường miệng hoặc đường hậu môn. Ngoài ra, phụ nữ đang mang thai bị lậu có thể truyền bệnh cho em bé trong lúc sinh.
Lậu ở bệnh nhân nữ thường bị nhầm lẫn với bệnh khác
Theo bác sĩ chuyên khoa I Trương Trần Bích Ngân, khoa Lâm sàng 3, Bệnh viện Da Liễu TP.HCM, lậu ảnh hưởng cả giới nam lẫn nữ.
Ở nam giới, triệu chứng thường gặp là nóng rát khi đi tiểu, tiết dịch mủ từ lỗ tiểu, triệu chứng ít gặp hơn là thấy đau hoặc phù nề tinh hoàn. Tuy nhiên, một số ít bệnh nhân nam mắc lậu mà không có triệu chứng.
Ở nữ giới, hầu hết trường hợp bị bệnh thường không có triệu chứng đặc hiệu. Thậm chí khi có biểu hiện, các triệu chứng ở nữ thường nhẹ, thoáng qua và có thể nhầm lẫn với nhiễm trùng tiểu. Những triệu chứng mắc lậu ở nữ giới có thể gặp bao gồm tiểu gắt, tiểu buốt, tiết dịch âm đạo nhiều, rong huyết.
Đặc biệt, một điều đáng lưu ý là nhiễm lậu ở hậu môn hay hầu họng thường không có triệu chứng.
Biểu hiện lậu ở nữ giới có thể dễ bị nhầm với nhiễm trùng tiểu. Ảnh: Prevention. |
Chẩn đoán lậu cần phối hợp triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm dịch tiết. Bệnh phẩm để xét nghiệm bệnh này có thể là nước tiểu, dịch niệu đạo ở nam hoặc dịch cổ tử cung ở nữ.
Nếu có quan hệ bằng đường miệng hoặc hậu môn, bệnh nhân có thể làm xét nghiệm bằng cách phết dịch ở họng hoặc hậu môn tương ứng. Các phương pháp xét nghiệm bao gồm soi và xét nghiệm PCR.
Lậu có thể tái nhiễm dù đã điều trị khỏi
Bác sĩ Ngân cho biết bệnh lậu có thể chữa khỏi nếu được điều trị đúng cách nếu người bệnh tuân thủ theo toa thuốc và chỉ định của bác sĩ. Sau điều trị, các triệu chứng sẽ giảm trong vòng 24 giờ.
Nếu triệu chứng vẫn còn sau một tuần, bệnh nhân cần tái khám lại. Người bệnh lưu ý nên kiêng quan hệ tình dục một tuần sau điều trị (kể cả có dùng bao cao su) để tránh tái nhiễm và lây lan.
Bên cạnh điều trị cho chính mình, mọi người nên lưu ý điều trị đồng thời cho bạn tình.
Bác sĩ Ngân cảnh báo bệnh lậu nếu không được điều trị có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và vĩnh viễn ở cả nữ và nam.
Ở nữ giới, căn bệnh này không được điều trị có thể gây viêm vùng chậu, dẫn tới các biến chứng như: Tắc ống dẫn trứng, thai ngoài tử cung, vô sinh và đau vùng chậu kéo dài. Ở nam giới, lậu có thể gây ra tình trạng đau ở mào tinh, ống dẫn tinh, thậm chí có thể gây vô sinh ở nam.
Trong một số ít trường hợp, căn bệnh này không được điều trị cũng có thể lan vào máu hoặc khớp gây nguy hiểm tính mạng.
Nếu trước đây từng bị lậu và đã điều trị, người bệnh vẫn có thể bị tái nhiễm khi quan hệ tình dục không an toàn với người mắc bệnh.
Để giảm nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục trong đó có lậu, bác sĩ Ngân khuyến cáo mọi người nên:
- Có đời sống tình dục lành mạnh. Bản thân và đối phương đã làm các xét nghiệm và có kết quả âm tính với các bệnh STD.
- Sử dụng bao cao su đúng cách.
- Khám sức khỏe và làm xét nghiệm STD định kỳ.
Trong vòng 7 triệu năm gần đây, các đặc điểm giải phẫu sinh dục của con người đã được tách biệt với người họ hàng gần nhất của chúng ta, các loài tinh tinh. Dưới một góc độ nào đó, các đặc điểm sinh lý và tập tính tình dục của con người được tách biệt sâu hơn. Những điểm khác biệt đó phản ánh sự khác biệt về nơi sống và phương thức sống của con người và tinh tinh. Những điểm khác biệt đó cũng bị hạn chế bởi những yếu tố di truyền.
Đây là một trong rất nhiều hành vi tình dục không bình thường được giải thích dưới góc nhìn khoa học trong cuốn sách Tại sao tình dục lại thú vị.