Cần cân nhắc những gì trước khi mổ tim?

Dưới đây là những lời khuyên của GS.TS.BS Võ Thành Nhân - Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park (TP.HCM) - về những điều cần cân nhắc khi mổ tim.

- Thưa giáo sư, mổ tim là một đại phẫu phức tạp trong y khoa. Vậy những trường hợp nào bắt buộc phải mổ?

- Các trường hợp hẹp, hở van tim nặng, mức độ hở từ 3/4 đến 4/4, hoặc hẹp với diện tích lỗ van nhỏ hơn 1,5 cm2, kèm theo triệu chứng cơ năng của suy tim, không đáp ứng điều trị nội khoa... thì cần phẫu thuật.

Các phương pháp phẫu thuật tim mạch chính bao gồm: Mổ bắt cầu động mạch vành (CABG), sửa van tim, thay van tim, chỉnh sửa các bệnh tim bẩm sinh, ghép tim, phẫu thuật động mạch chủ...

GS.TS.BS Võ Thành Nhân đã có hơn 30 năm đồng hành cùng bệnh nhân tim mạch.

- Thưa giáo sư, làm thế nào để một ca mổ tim đạt hiệu quả cao nhất?

- Mổ tim là một trong những phẫu thuật phức tạp nhất trong điều trị bệnh lý tim mạch. Để hạn chế các biến chứng như nhiễm trùng, loạn nhịp, sự cố gây mê..., ngoài đòi hỏi về tay nghề bác sĩ và hệ thống trang thiết bị, kỹ thuật gây tê rất quan trọng.

Một số bệnh viện lớn đã áp dụng những kỹ thuật tiên tiến để giảm tác dụng phụ và biến chứng cho bệnh nhân. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park đã áp dụng kỹ thuật mổ tim hở kết hợp gây tê mặt phẳng cơ dựng sống (ESP), không cần đến morphin giảm đau. Điều này giúp bệnh nhân thoát khỏi những cơn đau sau phẫu thuật cũng như các tác dụng phụ của morphin.

- Nhiều bệnh nhân tim mạch lựa chọn ra nước ngoài điều trị. Ông nhận định như thế nào về việc này?

- Theo tôi, người bệnh phải ra nước ngoài điều trị là do bệnh nhân chưa tin tưởng vào tay nghề, trang thiết bị và cơ sở vật chất tại Việt Nam. Nhiều gia đình đưa người thân sang Singapore, Thái Lan, Nhật Bản… để phẫu thuật dù chi phí có thể cao hơn 20 lần trong nước (khoảng 700-800 triệu đồng/ca).

Tuy nhiên, thực tế kỹ thuật can thiệp đặt stent mạch vành, thay van động mạch chủ tại Việt Nam có sự tiến bộ, đạt tiêu chuẩn thế giới và không kém các nước trong khu vực.

- Kỹ thuật hiện đại này gồm những gì, thưa giáo sư?

- Tại Vinmec Central Park, chúng tôi đã cập nhật và làm chủ các phác đồ điều trị hiện đại, cũng như các phương pháp phẫu thuật tim mạch phức tạp trên thế giới như thay van động mạch chủ qua da bằng ống thông TAVI…

Nhờ đó, tháng 12/2017, Vinmec Central Park được công nhận là trung tâm can thiệp tim mạch độc lập (TAVI solo center) tiêu chuẩn Mỹ. Tính đến nay, bệnh viện đã điều trị thành công trên 98% đối với các trường hợp can thiệp TAVI, mổ tim hở, mổ tim hở không đau - hiệu quả ngay cả với ca bệnh nặng, cao tuổi. Điều này mang tới cơ hội chữa trị hiệu quả cho bệnh nhân tim mạch mà không phải ra nước ngoài.

GS Võ Thành Nhân là một trong những bác sĩ tim mạch can thiệp đầu tiên được trao chứng chỉ "Proctor" tại Việt Nam.

- Theo ông, chi phí cho các ca mổ tim có phải là một trong những rào cản với bệnh nhân?

- Hơn 30 năm đồng hành cùng với bệnh nhân tim mạch, tôi thấy người bệnh luôn thường trực nỗi lo kép là điều trị có an toàn, khỏi bệnh không và chi phí có quá lớn không.

Chi phí một ca can thiệp thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) là 600-900 triệu đồng, đặt stent mạch vành khoảng 70-120 triệu đồng; mổ tim 80-300 triệu đồng. Khi phải điều trị cấp cứu, không phải ai cũng có thể xoay xở được một khoản tiền lớn ngay. Điều đó có thể là rào cản khiến người bệnh không được điều trị trong khung thời gian “vàng” để đạt hiệu quả tối ưu.

Chi phí lớn là rào cản khiến người bệnh không được điều trị trong khung giờ vàng.

- Vậy có biện pháp gì dành cho người bệnh hay không, thưa giáo sư?

- Để tháo gỡ nút thắt này cho người bệnh, Trung tâm tim mạch Vinmec Central Park (TP.HCM) đã xây dựng chương trình điều trị tim mạch trọn gói Bundle payment giúp bệnh nhân đảm bảo chi phí, được thụ hưởng toàn bộ lợi ích của mô hình điều trị trọn gói.

Thay vì chỉ có một bác sĩ chính hoặc một chuyên khoa điều trị, người bệnh sẽ được hội chẩn và thống nhất phương án điều trị bởi ê-kíp bác sĩ từ nhiều chuyên khoa. Mô hình này vốn đã được áp dụng tại nhiều trung tâm tim mạch hàng đầu của Mỹ.