'Cần làm rõ số tiền 50 triệu nữ tử tù dùng mua tinh trùng'

Đề cập đến vụ nữ tử tù Nguyễn Thị Huệ (42 tuổi, ở thị trấn Đồng Đăng, huyện Cao Lộc, Lạng Sơn) mang thai trong thời gian giam giữ chờ thi hành án, luật sư Nguyễn Anh Thơm – Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Anh (Đoàn luật sư Hà Nội) có những phân tích và đánh giá vụ việc dưới góc độ pháp lý như sau:

1. Về công tác quản lý giam giữ người bị kết án tử hình

Ngày 4/7/2012, Bộ Công an đã ban hành Thông tư quy định việc quản lý, giam giữ người bị kết án tử hình. Trong đó có nêu, khu vực, buồng giam người bị kết án tử hình phải bảo đảm yêu cầu quản lý, giam giữ nghiêm ngặt, chặt chẽ 24/24 giờ trong ngày (nếu người bị kết án tử hình là nữ thì phải bố trí cán bộ quản giáo nữ phụ trách).

Trường hợp người bị kết án tử hình có biểu hiện tự sát, chống phá, trốn khỏi nơi giam hoặc có hành vi nguy hiểm khác thì có thể bị cùm một chân cả ngày, đêm (24/24 giờ); mỗi tuần được đổi chân cùm ít nhất một lần; mỗi ngày được mở cùm chân một lần, mỗi lần không quá mười lăm phút để người bị kết án tử hình làm vệ sinh cá nhân; trước khi mở cùm chân phải được sự đồng ý của Giám thị trại tạm giam; khi cán bộ quản giáo mở cùm chân phải có cán bộ hoặc chiến sĩ vũ trang bảo vệ giám sát chặt chẽ.

Ngoài ra, thông tư còn có ghi: Mọi sinh hoạt của người bị kết án tử hình đều được thực hiện trong buồng giam. Trường hợp người bị kết án tử hình tuyệt thực, trại tạm giam phải lập biên bản, làm rõ nguyên nhân, lý do tuyệt thực và thông báo cho cơ quan điều tra, VKSND và TAND cấp tỉnh nơi trại tạm giam đóng để phối hợp giải quyết…

Như vậy, việc quản lý giam giữ người bị kết án tử hình là rất nghiêm ngặt. Mọi sinh hoạt đều được thực hiện ngay trong phòng giam. Do đó để xảy ra sự việc cho nữ tử tù này đi vệ sinh rồi lấy tinh trùng của một phạm nhân khác (như lời khai) để bơm vào tử cung rồi mang thai phải điều tra làm rõ.

Theo lời khai của Huệ, cô ta và phạm nhân Nguyễn Tuấn Hưng (27 tuổi, quê Quảng Ninh) đã gặp nhau và thỏa thuận mua bán tinh trùng với giá 50 triệu đồng. Sau đó, Hưng đã 2 lần lấy tinh trùng của mình cho vào túi nylon để vào nơi Huệ sắp đặt trước nhằm lấy số tiền kể trên.

Vấn đề đặt ra, cần phải làm rõ số tiền 50 triệu đồng này. Số tiền này đã được đưa vào cho Huệ cầm chưa. Nếu có thì ai là người đã chuyển tiền…

Trại giam nơi nữ tử tù Huệ mang thai khi chờ thi hành án đóng ở phường Hà Trung, TP Hạ Long (Quảng Ninh). Ảnh: Hà Anh.

2. Cần giám định ADN để xác định người đã giúp nữ tử tù mang thai

Đã có ý kiến đặt ra rằng liệu tinh trùng để trong túi nylon đưa cho Huệ có phải là của phạm nhân Hưng như lời khai hay không?

Theo quan điểm của luật sư, cơ quan điều tra có thể giám định bào thai ngay thời điểm hiện tại để có thể xác định chính xác cha thai nhi. Thông thường việc giám định ADN xác định cha thường được thực hiện sau khi người mẹ sinh con.

Trong vụ án này, nếu cơ quan điều tra cần thiết có thể buộc Huệ xét nghiệm ADN thai nhi trước khi sinh để làm căn cứ làm rõ bản chất vụ việc và xử lý theo qui định của pháp luật.

3. Hoãn thi hành án tử hình đối với nữ tử tù Nguyễn Thị Huệ

Theo điều 35 Bộ luật hình sự qui định: "Không thi hành án tử hình đối với phụ nữ có thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi. Trong trường hợp này hình phạt tử hình chuyển thành tù chung thân.

Ngoài ra, điều 58 Luật thi hành án hình sự và điều 259 Bộ luật tố tụng hình sự qui định Thi hành hình phạt tử hình cũng đưa ra chi tiết rõ về quyết định thi hành án tử hình và thành lập Hội đồng thi hành án tử hình ra sao.

Đối chiếu với qui định về điều kiện thi hành án tử hình thì trong vụ án, kể cả trường hợp trong quá trình mang thai hoặc sau này khi đứa con có vấn đề gì xấu nhất xảy ra (nếu có) Huệ vẫn được ân giảm từ án tử hình chuyển thành tù chung thân. Qui định này thể hiện sự nhân đạo của pháp luật XHCN đối với phụ nữ khi mang thai và nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi.

Nguyễn Thị Huệ tại phiên xử đường dây 32.000 bánh heroin. Ảnh:  Báo Công Lý.

4. Trách nhiệm của các cán bộ quản lý giam giữ

Để xảy ra việc nữ tử tù mang thai trong thời gian giam giữ chờ thi hành án tử hình thì trách nhiệm đầu tiên thuộc về các cán bộ trực tiếp trông coi. Tùy theo mức độ hành vi vi phạm, cán bộ quản giáo có thể bị xử lý kỷ luật bằng hình thức kỷ luật, đình chỉ công tác hoặc có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trong trường hợp do chủ quan, thiếu sót và chưa làm hết trách nhiệm trong công tác quản lý phạm nhân để cho nữ phạm nhân mang thai thì có thể bị xem xét xử lý trách nhiệm hình sự theo điều 285 Bộ luật hình sự về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Nếu có căn cứ xác đinh cán bộ quản lý cố ý để giúp cho nữ phạm nhân có thai thì sẽ có dấu hiệu phạm tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

5. Không thể xử lý hình sự người bán tinh trùng với nữ tử tù Huệ

Pháp luật nghiêm cấm mua bán tinh trùng dưới mọi hình thức.

Căn cứ Khoản 2, Khoản 3 Điều 4 Luật hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác năm 2006 quy định các nguyên tắc trong việc hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến lấy xác phải vì mục đích nhân đạo, chữa bệnh, giảng dạy hoặc nghiên cứu khoa học, không nhằm mục đích thương mại.

Căn cứ Điều 4 Thông tư số 07/2003/TT-BYT ngày 28/5/2003 của Bộ y tế hướng dẫn thi hành Nghị định 12/2003/NĐ-CP ngày 12/02/2003 của Chính phủ về sinh con bằng phương pháp khoa học thì pháp luật nghiêm cấm hành vi kinh doanh tinh trùng, noãn, phôi.

Hành vi mua bán tinh trùng mới chỉ dừng lại ở việc xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Điều 33 Nghị định 176/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 về xử phạt hành chính trong lĩnh vực y tế. Theo đó, thực hiện cho, nhận noãn; cho, nhận tinh trùng; cho, nhận phôi khi không được phép theo quy định của pháp luật sẽ bị phạt tiền từ 30 - 40 triệu đồng.

Việc phạm nhân Hưng nếu có hành vi bán tinh trùng của mình cho nữ tử tù Huệ là vi phạm pháp luật và có thể sẽ bị xử lý hành chính theo quy định trên.

Chân dung nữ tử tù tự thụ thai trong trại giam Nữ tử tù có biệt danh “bông hồng lửa” không chỉ thao túng hoạt động xuất nhập khẩu tại cửa khẩu Lạng Sơn mà còn là mắt xích quan trọng trong đường dây mua bán 32.000 bánh heroin. 09:32 17/2/2016