Trao đổi trong buổi giao lưu trực tuyến “Trẻ có bị rối loạn ngôn ngữ khi học tiếng Anh sớm” của VTV24 chiều 6/11, ông Henry Nguyễn Phạm - cử nhân tâm lý học và thạc sĩ sư phạm Anh ngữ tại Mỹ - cho hay hiện nay, nhiều công trình nghiên cứu khoa học về não bộ đã chứng minh trẻ có khả năng kích hoạt ngôn ngữ từ trước khi sinh ra.
Theo đó, tuổi càng nhỏ, cơ quan não bộ này càng linh hoạt, trẻ có thể tiếp nhận nhiều loại ngôn ngữ khác nhau. Thời điểm vàng từ 0-11 tuổi. Tuy nhiên, trẻ dưới 4 tuổi khi tiếp xúc hơn một ngôn ngữ có thể bị “nhiễu sóng” hay “nhầm mã” là chuyện bình thường.
Cha mẹ không nên vội vàng quy chụp
“Để cho rằng một đứa trẻ có loạn ngữ hay không cần ý kiến của chuyên gia tâm lý hay nhà ngôn ngữ. Bởi có thể trẻ chỉ bị bí từ mà lẫn lộn, cha mẹ không nên làm quá mọi chuyện hay vội vàng quy chụp” ông Henry Nguyễn Phạm nêu quan điểm.
Ông Henry Nguyễn Phạm - cử nhân tâm lý học và thạc sĩ sư phạm Anh ngữ tại Mỹ - lưu ý trẻ từ 4 tuổi trở xuống có biểu hiện chậm phát triển tiếng mẹ đẻ thì cần cải thiện, không nên học thêm ngoại ngữ. Ảnh: Cắt từ clip. |
Thạc sĩ sư phạm Anh ngữ này dẫn thống kê cho hay 95%-99% trẻ bình thường về ngôn ngữ. Vì vậy, ông khuyên phụ huynh có thời gian và tiền bạc, nên cho con học ở môi trường song ngữ, quốc tế.
Đồng thời, cha mẹ cần hết sức lưu ý trẻ từ 4 tuổi trở xuống có biểu hiện chậm phát triển tiếng mẹ đẻ thì cần cải thiện, không nên học thêm ngoại ngữ.
Ông Henry Nguyễn nói trẻ học ngoại ngữ cần chơi, giao tiếp trong môi trường sinh ngữ, nói cách khác là "tắm trong tiếng Anh". Nhưng như thế nào là "tắm"? Việc học trên mạng có phải "tắm" không? "Tắm" phải là thật ngoài thực tế nhưng ở Việt Nam môi trường sinh ngữ không nhiều thì lấy đâu để "tắm" cho trẻ? Đó là điều khiến nhiều phụ huynh băn khoăn.
Nên cho trẻ học ngoại ngữ thế nào?
Bàn luận về phương pháp học tiếng Anh cho trẻ, ông Lê Hồng Vũ - Trưởng phòng GD&ĐT quận Tây Hồ, Hà Nội - cho rằng trẻ học ngoại ngữ không phải lúc nào mà là ra sao? Trẻ cần học trong môi trường giao tiếp đích thực mới phát huy tác dụng tốt nhất.
Ông Vũ cho hay trẻ mầm non 4 tuổi cần hướng tới việc hình thành các khái niệm ban đầu về ngôn ngữ, vừa học vừa chơi, qua đó tạo cảm xúc, giúp trẻ nói được câu ngắn.
Theo ông Lê Hồng Vũ, trẻ cần học ngoại ngữ trong môi trường giao tiếp đích thực mới phát huy tác dụng tốt nhất. |
Có phụ huynh băn khoăn trẻ mới vào lớp 1 học cùng lúc tiếng Việt và tiếng Anh có bị lẫn lộn? Theo ông Vũ, ở quận Tây Hồ, các trường tiểu học chỉ dạy tiếng Việt, còn tiếng Anh thường đến cuối học kỳ I, các cháu mới học viết.
Cách dạy ở nhà trường hiện nay vẫn thiên về ngữ pháp, trong khi trung tâm ngoại ngữ hướng đến giao tiếp. Ông Vũ cũng cho con mình học tại trung tâm để tăng cường kỹ năng.
Cũng trong buổi giao lưu trực tuyến, bà Đinh Thu Hồng, thạc sĩ giáo dục, chuyên ngành dạy tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai (ESL - English as Second Language), đồng thời là giáo viên tiểu học tại Georgia, Mỹ, cho hay trẻ nên thông thạo tiếng mẹ đẻ trước sau đó mới đến tiếng Anh.
Bà Hồng bày tỏ bố mẹ không biết tiếng Anh nhưng có thể đồng hành cùng con, và đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tiếng mẹ đẻ, tạo nền tảng vững chắc.
Qua kinh nghiệm tiếp xúc học sinh nhập cư, bà Hồng cho rằng các em thường không mất nhiều thời gian để học giao tiếp. Nhiều em gặp khó khăn khi tiếp cận ngôn ngữ học thuật của môn khoa học và tự nhiên. Trước khi biết những thông tin này, trẻ cần hiểu rõ bằng tiếng mẹ đẻ. Vì vậy, bà khuyên cha mẹ người Việt tại Mỹ hãy dùng tiếng Việt tại nhà và khi đến trường trẻ dùng tiếng Anh.
Về cách học sao cho hiệu quả, bà Hồng tư vấn trẻ từ 0-3 tuổi không cần học nhiều về ngữ pháp, chỉ cần giao tiếp thông thường hàng ngày, làm cho ngôn ngữ sống động và có ý nghĩa trong bối cảnh nhất định. Cách học đầu tiên về ngữ pháp đã quá cũ. Trẻ từ 3-6 tuổi cần làm quen ngữ pháp nhưng không đặt mục đích nặng nề.
Tùy thuộc khả năng của từng em, đến độ tuổi nhất định, trẻ sẽ có khả năng tiếp thu kiến thức mới.