Lạc nội mạc tử cung là căn bệnh diễn tiến thầm lặng, có thể khởi phát rất sớm nhưng thường được chẩn đoán trễ khiến quá trình điều trị bệnh trở nên khó khăn và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản cũng như chất lượng cuộc sống người phụ nữ. BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi - Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa Bệnh viện Tâm Anh - đã có những trao đổi và chỉ dẫn về căn bệnh này.
- Bác sĩ có thể giải thích về bệnh lạc nội mạc tử cung? Hiện nay có những phương pháp nào để điều trị bệnh này và hiệu quả điều trị ra sao?
- Lạc nội mạc tử cung là bệnh lý lành tính, mạn tính, nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng chất lượng sống người phụ nữ. Ước tính, cứ khoảng 10 phụ nữ trong độ tuổi sinh sản có một người mắc bệnh này.
Lạc nội mạc tử cung là sự hiện diện của mô nội mạc tử cung không nằm tại vị trí bình thường của nó mà ở ngoài buồng tử cung, chủ yếu tại vị trí vùng chậu như chung quanh tử cung, 2 buồng trứng, trong vách âm đạo - trực tràng hay âm đạo của người phụ nữ. Một số vị trí bất thường có thể gặp khác là lạc nội mạc tử cung tại phổi, ruột, bàng quang…
BS.CK2 Nguyễn Bá Mỹ Nhi chia sẻ tại hội thảo “Khoa học thực tiễn lâm sàng trong việc sử dụng profestin điều trị cường kinh, lạc nội mạc tử cung” do Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ tổ chức phối hợp cùng công ty Bayer Việt Nam. |
Triệu chứng nổi bật của lạc nội mạc tử cung là đau bụng dưới và đau khi hành kinh. Cơn đau do lạc nội mạc tử cung có thể làm ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày trong những năm tháng tuổi trẻ của người phụ nữ. Chưa có phương pháp điều trị nào được xem là triệt để chữa khỏi căn bệnh lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, vẫn có một số phương pháp điều trị hỗ trợ người bệnh giảm các triệu chứng khó chịu và cải thiện chất lượng cuộc sống.
- Vì sao có nhiều trường hợp mắc bệnh lạc nội mạc tử cung nhưng phát hiện trễ từ 7 đến 10 năm? Việc phát hiện trễ sẽ ảnh hưởng đến người bệnh như thế nào?
- Nhiều phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung gặp phải những cơn đau trong giai đoạn kinh nguyệt nên triệu chứng này dễ bị hiểu nhầm là các cơn đau bụng kinh thông thường. Nhiều người có tâm lý chịu đựng, không đi khám. Do đó, bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn trễ hoặc mất một thời gian dài mới có chẩn đoán xác định.
Khi đó, việc điều trị trở nên khó khăn hơn do lúc này tổn thương lạc nội mạc tử cung đã ảnh hưởng lên nhiều cơ quan lân cận. Các liệu pháp điều trị không đặc hiệu như viên tránh thai phối hợp đường uống hay các thuốc giảm đau thông thường chỉ có thể giúp giảm đau tạm thời. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy bệnh có khả năng tiến triển thành các lạc nội mạc tử cung sâu gây dính và việc điều trị phức tạp hơn.
- Bệnh lạc nội mạc tử cung có thể điều trị dứt điểm được không? Bệnh có dễ tái phát?
- Lạc nội mạc tử cung gây đau ở các mức độ khác nhau và có liên quan vô sinh - hiếm muộn. Những cơn đau có thể dai dẳng, dữ dội khiến người bệnh căng thẳng về thể chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, các triệu chứng có thể thuyên giảm nếu bệnh được phát hiện sớm và được điều trị bằng liệu pháp phù hợp lâu dài.
Các phương pháp điều trị hiện nay tập trung chủ yếu vào mục tiêu giảm đau, chậm sự tiến triển của bệnh, duy trì và cải thiện khả năng sinh sản, nhất là ở nhóm phụ nữ trẻ chưa có con, ngăn ngừa tái phát.
Trong đó, ưu tiên sử dụng các biện pháp điều trị bằng thuốc và hạn chế điều trị bằng phẫu thuật vì nguy cơ mãn kinh sớm, giảm dự trữ buồng trứng khiến người phụ nữ mất cơ hội có thai tự nhiên và tỷ lệ tái phát sau phẫu thuật cao.
- Làm thế nào có thể phát hiện sớm được căn bệnh này? Bệnh có thể phòng ngừa được không?
-Triệu chứng của bệnh lạc nội mạc tử cung rất đa dạng, bao gồm đau bụng kinh, đau vùng chậu không theo chu kỳ kinh, đau khi giao hợp, tiểu máu tiểu khó, tiêu đau tiêu khó theo chu kỳ hay liên tục, mệt mỏi và giảm khả năng sinh sản...
Bệnh có thể được phát hiện sớm nếu người bệnh có kiến thức về sức khỏe sinh sản để chủ động thăm khám bác sĩ và điều trị sớm. Cần nhận thức rằng các cơn đau bụng kinh hàng tháng kéo dài là không bình thường. Để phát hiện sớm căn bệnh, chị em phụ nữ hay các bà, các mẹ có thể hỗ trợ bé gái tầm soát sớm căn bệnh dựa trên bảng câu hỏi.
- Bác sĩ có lời khuyên nào cho bệnh nhân lạc nội mạc tử cung đang trong quá trình điều trị bệnh?
- Người bị lạc nội mạc tử cung có thể cảm thấy cô đơn và đau đớn không chỉ về thể chất mà còn cả tinh thần. Tuy vậy, lạc nội mạc tử cung có thể kiểm soát được nếu bệnh nhân phối hợp với bác sĩ và chủ động theo dõi tình trạng sức khỏe.
Bệnh nhân nên thường xuyên chia sẻ với bác sĩ để có thể được hỗ trợ, hướng dẫn xử trí các tác dụng ngoại ý có thể xảy ra trong quá trình điều trị. Việc sử dụng một số các sản phẩm hay thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ cần được cân nhắc về lợi ích và nguy cơ. Người bệnh cũng nên chủ động nắm bắt kiến thức cơ bản về bệnh để tránh những hiểu nhầm đáng tiếc trong chẩn đoán và điều trị.
Hưởng ứng tháng nâng cao nhận thức về lạc nội mạc tử cung vừa qua, Công ty TNHH Bayer Việt Nam phối hợp Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ tổ chức hội thảo "Thực tiễn lâm sàng trong việc sử dụng Progestin điều trị cường kinh, lạc nội mạc tử cung" nhằm cập nhật kiến thức cho các chuyên viên y tế, y bác sĩ chuyên ngành sản phụ khoa trên địa bàn đồng bằng sông Cửu Long. Hội thảo có sự tham dự của các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực sản phụ khoa như BS.CKII Nguyễn Thụy Thúy Ái, BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, BS.CKII Nguyễn Thị Bích Ty, ThS.BS.CKII Trịnh Hoài Ngọc...
Với hơn 160 năm nghiên cứu sáng tạo và đi đầu trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe phụ nữ, công ty Bayer đồng hành cùng nhiều đối tác chiến lược hỗ trợ phụ nữ tiếp cận các giải pháp y khoa tiên tiến cùng kiến thức cập nhật, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe toàn diện từ các vấn đề về chu kỳ kinh nguyệt, mụn nội tiết tố, giải pháp ngừa thai, dinh dưỡng thai kỳ, đến kiểm soát giai đoạn mãn kinh, chăm sóc y tế đối với các bệnh phụ khoa bao gồm lạc nội mạc tử cung.