Cảnh báo xu hướng tìm bạn thân trên mạng của giới trẻ Anh, Mỹ

Do đại dịch Covid-19 bùng phát, trường học tại nhiều nước trên thế giới đóng cửa, cho học sinh học online để thực hiện giãn cách xã hội. Điều này dẫn đến việc lứa tuổi thanh thiếu niên có nhiều thời gian lên mạng hơn, tiếp cận nhiều xu hướng, trào lưu được khởi xướng.

Trong số này, thanh thiếu niên tại nhiều nước, đặc biệt là Anh, Mỹ đang hưởng ứng trào lưu "Internet Best Friend" (IBF, tạm dịch: Bạn thân nhất trên Internet), được coi như là một trong những cách lấp đầy khoảng trống giao tiếp với bạn bè khi không được đến trường.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo rằng xu hướng thanh thiếu niên nói chuyện và gặp gỡ người lạ quen qua mạng có thể tiềm ẩn nhiều nguy hiểm mà chính các em hoặc bố mẹ cũng không lường trước được.

"Người bạn tốt nhất trên mạng"

Có Internet, mạng xã hội, nhiều thanh thiếu niên bị mắc kẹt tại nhà thời gian này đang tìm cách kết nối với những người khác. Tuy nhiên, thay vì kết bạn ngoài đời thực (IRL - In Real Life), xu hướng hiện nay lại là tìm bạn thân, tương tác với nhau trên mạng (IBF - Internet Best Friend).

Hashtag #IBF trên TikTok hiện có tới 670 triệu lượt xem, #InternetBestFriend trên Instagram cũng hút hơn 320.000 bài đăng hưởng ứng cho thấy sức lan tỏa của trào lưu này thời gian gần đây.

Nhiều bạn trẻ chia sẻ các bài đăng tìm bạn trên mạng.

Trên mạng xã hội Instagram còn có những tài khoản chuyên để đăng các thông tin tìm bạn dạng này.

Một trong các bài đăng có nội dung: "Xin chào, mình 13 tuổi, sống ở Arizona (Mỹ). Mình muốn kết bạn với người tuổi từ 12 đến 16. Mình thích nói nhiều".

Xu hướng này phổ biến đến mức một ứng dụng tên Reach đã nhận được hơn 5 triệu USD tiền tài trợ dựa trên ý tưởng này. Ứng dụng cho phép những người trẻ có nhu cầu tìm bạn thân trên mạng kết nối với những người 13-55 tuổi.

Tuy nhiên hiện tại, nhiều thanh thiếu niên thích đăng thông báo tìm bạn trên các trang mạng xã hội hơn.

Alexa gặp bạn thân trên mạng của mình, Bean, sau khi nhìn thấy bài đăng của cô ấy: "Mình tìm IBF, 10-13 tuổi, có Snapchat và có ít nhất 100 người theo dõi".

Cả hai đều sống tại Massachusetts và cùng 12 tuổi. Sau khi trao đổi số điện thoại, cả hai thường xuyên trò chuyện và trở thành bạn 6 tháng nay.

Tình bạn theo yêu cầu

Alexa cho biết một trong những điều cô thích nhất ở người bạn thân trên mạng của mình là việc thường xuyên online. Hai người chủ yếu giao tiếp qua Snapchat và nói về đủ thứ, từ mạng xã hội, môn thể dục dụng cụ cho đến tình bạn.

Bất chấp những lo ngại về sự an toàn khi gặp người lạ trên Internet, một số phụ huynh cũng đồng tình với ý tưởng này. Mike, bố của Alexa, cho biết: “Ban đầu thì hơi lạ nhưng theo con bé mô tả thì mọi thứ dường như được bình thường hóa rồi".

Anh cho rằng xu hướng này đem lại lợi ích, ví dụ như con gái anh có thể hòa nhập với xã hội thời gian xảy ra đại dịch trong khi tránh được những bạn bè xấu ở trường cấp hai. Tuy nhiên, anh vẫn có phần nào lo lắng.

Những khoảnh khắc gặp mặt ngoài đời của các cặp bạn thân trên mạng hút nhiều lượt xem. Ảnh: Insider.

"Tôi lo kẻ xấu giả dạng những đứa trẻ trên mạng. Vì vậy, trước khi Alexa thực sự giao tiếp với ai đó trên mạng, tôi muốn xác nhận bằng cách để con bé FaceTime với họ, cho tôi biết người ở đầu dây bên kia thực sự là người mà con bé đang trò chuyện", Mike nói.

Bên cạnh đó, ông bố cũng lo ngại việc con gái có thể mải mê các mối quan hệ trên Internet mà bỏ bê, tách khỏi những tình bạn thực sự ngoài đời hiện có.

Không dừng lại ở việc trò chuyện trên mạng, nhiều đôi bạn quyết định gặp nhau ngoài đời thực và quay clip lại. Không ít khoảnh khắc lần đầu gặp mặt, phần lớn là những cái ôm, nước mắt của các cô gái hút hàng nghìn lượt xem và tương tác.

"Tôi đã hỏi Alexa về địa chỉ bạn của con bé. Hóa ra, Alexa có hai người bạn trên Internet, một ở bang Massachusetts, người kia ở New York, nhưng con bé không biết địa chỉ cụ thể", Mike cho biết.

Rủi ro từ tình bạn trên mạng

Kết bạn với người lạ trên mạng và sau đó gặp gỡ ngoài đời từ lâu được nhiều chuyên gia cảnh báo là tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm. Các thanh thiếu niên, đặc biệt là bé gái có thể đối mặt nguy cơ bị bắt cóc, cưỡng hiếp hoặc giết hại từ "người bạn" của mình.

Ngay cả với các biện pháp phòng ngừa như nói chuyện trên FaceTime trước, Gail Dines, chủ tịch của Culture Reframed - tổ chức phi lợi nhuận nhằm bảo vệ trẻ em khỏi nội dung khiêu dâm trên Internet - cho biết vẫn còn nhiều rủi ro.

"Các nghiên cứu cho thấy nhiều kẻ xấu đang sử dụng mạng xã hội để tiếp cận trẻ em. Các nền tảng chính mà những kẻ này sử dụng là TikTok, Snapchat và Instagram", Gail Dines nói.

Các nghiên cứu cho biết loại tội phạm này đe dọa phát tán tài liệu riêng tư nếu nạn nhân không cung cấp hình ảnh liên quan đến tình dục hoặc tiền. Đây là hình thức phạm tội có xu hướng ngày càng tăng trên mạng với hàng nghìn nạn nhân trong hơn 200 vụ việc được phát hiện, theo Brookings và LawFare.

Tình bạn xuất phát từ trên mạng không phải lúc nào cũng an toàn. Ảnh: Twitter.

Theo Patricia Vercillo, phó chủ tịch Trung tâm Đào tạo Smith, chuyên kiểm tra các phương thức gian lận trực tuyến, vì trẻ em đang dành nhiều hơn khoảng 500% thời gian để online - theo một cuộc khảo sát của Father Together - nhờ vào đại dịch, các mối nguy hiểm trực tuyến trở nên đáng lo ngại hơn bao giờ hết.

Vercillo khuyên phụ huynh khuyến khích con trẻ tham gia các trò chơi vận động, dành thời gian bên gia đình, làm đồ thủ công hơn là suốt ngày ngồi online.

Tuy nhiên, một số người cho rằng miễn là phụ huynh cùng tham gia, việc gặp gỡ một người bạn trên mạng có thể không nguy hiểm hơn so với gặp một người bạn ở trường.

"Rủi ro không tăng lên bởi vì nó là mối quan hệ xây dựng trên Internet, miễn là bạn cẩn thận", Lea Lis, bác sĩ tâm thần người lớn và trẻ em, nhận định.