 |
| Theo thống kê của Bệnh viện Từ Dũ, trong năm 2022, có 708 trường hợp đến xin phá thai là trẻ vị thành niên. Ảnh minh họa: Pexels. |
Cô gái ngồi thu người trên băng ghế inox lạnh băng, không dám nhìn thẳng vào bác sĩ Nhật và người cha đang giận dữ. 14 tuổi, cô gái đang mang thai tháng thứ 6, bụng đã to nhưng người cha không đồng ý giữ lại.
Nữ sinh được đưa đến khoa Kế hoạch hóa gia đình, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM), để làm thủ tục phá thai.
Buổi trưa ầm ĩ ở khoa Kế hoạch hóa gia đình
Câu chuyện người cha nóng tính và thai phụ 14 tuổi khiến bác sĩ Phạm Quang Nhật, Phó trưởng khoa Kế hoạch hóa gia đình, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM), không khỏi xót xa khi nhớ lại.
Buổi trưa đầu tháng 3, khi cả nhân viên y tế cả khoa tạm gác lại công việc, thay phiên nghỉ ngơi thì bất ngờ một người đàn ông xồng xộc kéo con gái đến sảnh.
Ông đề nghị điều dưỡng làm thủ tục để phá thai hơn 25 tuần con gái đang mang. Đi cùng người đàn ông là cô gái 14 tuổi, vóc người nhỏ nhắn, chiếc áo rộng thùng thình che kín bụng.
“Người cha một mực đề nghị bác sĩ làm thủ tục phá thai cho con gái. Ông thậm chí gây áp lực, la ó ầm ĩ khi nhân viên y tế từ chối và phân tích trường hợp này không thể giải quyết được. Giữa trưa, nhân viên trong khoa gọi tôi, nhờ vào khoa để xử lý tình huống này vì người đàn ông không giữ bình tĩnh, hung hăng và không nghe ai thuyết phục”, bác sĩ Nhật kể lại.
Thai phụ 14 tuổi ngồi thu một góc, mặt xanh nhợt, không nói một lời, mặc cho tiếng người cha vẫn ầm ĩ.
 |
| Hành lang khoa Kế hoạch hóa gia đình, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM). Ảnh: Bích Huệ. |
Bác Nhật phân tích việc phá thai 25 tuần là quá thời gian so với quy định của pháp luật. Hiện tại, pháp luật Việt Nam quy định thai dưới 22 tuần mới có thể làm thủ thuật chấm dứt thai kỳ. Ngoài ra, với những trường hợp thai lớn, việc phá thai có nguy cơ dẫn đến tai biến rất cao.
“Lý do khiến chúng tôi trăn trở nhất là tương lai sản khoa của người phụ nữ sau này có thể gặp vấn đề nếu phá thai ở độ tuổi còn quá trẻ”, bác sĩ Nhật chia sẻ.
Những chuyện chỉ gặp ở phòng khám phá thai
Sau khi người đàn ông nguôi ngoai, ông nhìn đứa con gái, khẽ hỏi bác sĩ Nhật nơi nào có thể nhận trẻ sơ sinh nếu gia đình không muốn nuôi. Bác sĩ Nhật cũng hướng dẫn một số địa chỉ từ thiện.
Sau khi được thuyết phục, ông bố đồng ý cho con gái sinh. Tuy nhiên, sau này cũng không biết sẽ ra sao, bác sĩ Nhật trầm tư.
“Mang thai tuổi vị thành niên, lẽ ra người thân là người kề cạnh, chia sẻ giúp trẻ vượt quá áp lực nhưng trong tình huống này, chính người thân lại là gây áp lực. May là cô bé được người bố đi đến bệnh viện chứ không phải một phòng phá thai chui nào đó”, bác sĩ Phạm Quang Nhật chia sẻ.
Câu chuyện bố mẹ đưa con gái chưa thành niên đến thăm khám, ký giấy làm thủ tục chấm dứt thai kỳ ở khoa Kế hoạch hóa gia đình vốn không hiếm. Tuy nhiên, mỗi trường hợp, mỗi gia đình là một câu chuyện mà ở đó, bố mẹ luôn luôn nặng lòng, “thai phụ nhí” chỉ biết khép nép, không dám mở lời.
 |
| Theo báo cáo của Bộ Y tế, Việt Nam có khoảng 250.000 ca nạo phá thai được báo cáo giải trình chính thức. Ảnh minh họa: Pixabay. |
“Rõ ràng, định kiến của xã hội khiến thai phụ không vượt qua được, điều này khiến những tai biến ngoài ý muốn như phá thai ở phòng khám chui vẫn xảy ra rất nhiều, dẫn đến hậu quả nặng nề”, bác sĩ Nhật chia sẻ thêm.
Ở khoa Kế hoạch hóa gia đình, nhan nhản mỗi ngày đều có những câu chuyện trớ trêu.
Có tình huống bạn trai gây áp lực để cô gái phá bỏ thai hay trường hợp thuê “bố mẹ giả” để giúp thủ tục phá thai trót lọt. Bởi theo quy định của pháp luật, trường hợp trẻ vị thành niên muốn can thiệp thủ thuật cần có chữ ký của người giám hộ.
Mới đây, trường hợp bé gái 13 tuổi (ở Bình Phước) mang thai với bạn trai 15 tuổi. Mẹ thai phụ này không chấp nhận nên kiện nam sinh này đến cơ quan công an.
Đơn vị của bác Nhật cũng thường xuyên làm việc với cơ quan công an, pháp y để giám định ADN cho những vụ kiện tụng như thế.
Theo thống kê của Bệnh viện Từ Dũ, trong năm 2022, tổng số trẻ vị thành niên đến xin bỏ thai ngoài ý muốn tại đơn vị này là 708 trường hợp. Trong đó, 223 trường hợp bỏ thai với tuổi thai 16-22 tuần, 25 trường hợp phải nhập viện làm thủ thuật.
"Khoảng 10-20 năm trước, đa số trẻ làm đến phá thai với tuần thai lớn, nguy cơ tai biến cao. Hiện nay, số trường hợp phá thai vị thành niên vẫn có xu hướng gia tăng nhưng đa số thai nhỏ, một phần do các em được truyền thông, giáo dục giới tính từ sớm", bác sĩ Nhật nhận định.
Theo Vụ Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế), mỗi năm, nước ta có khoảng 250.000 ca nạo phá thai được báo cáo giải trình chính thức. Tuy nhiên, theo bác sĩ Nhật, con số thực tế có thể cao gấp 3 lần.
Trong đó, khoảng 20-30% những ca phá thai là phụ nữ chưa kết hôn và 60-70% là sinh viên, học viên, hầu hết ở độ tuổi 15-19.
Chữa lành bằng sách
Mục Sức khỏe giới thiệu một số cuốn sách về chủ đề sức khỏe tâm thần dành cho bạn đọc có quan tâm:
Chữa lành sau sang chấn: "Chữa lành sau sang chấn" là một cách tiếp cận sức khỏe tinh thần, thể chất và tâm linh gọi là tâm lý học toàn diện, nơi người tham gia cam kết thực hành mỗi ngày để tự giúp mình khỏe mạnh bằng cách phá vỡ các khuôn mẫu tiêu cực, chữa lành quá khứ.
Đại dương đen là tiếng nói sẻ chia với thế giới của người trầm cảm, đồng thời là lời kêu gọi xóa bỏ định kiến xã hội, để những con người ấy có cơ hội được sống hạnh phúc.
