Tôi vừa mua chiếc Yamaha R3 được vài ngày, tôi có lên mạng tìm hiểu và biết được rằng có phương pháp rốt-đa cưỡng bức, kiểu rốt-đa này có an toàn cho xe không?
Văn Hậu, 28 tuổi, TP.HCM.
Thanh Phú, chuyên viên cơ khí ôtô
Chào bạn. Rốt-đa xe máy là việc mà bất cứ ai khi mua xe mới đều phải làm. Rốt-đa thực chất là quá trình mài mòn các chi tiết bên trong động cơ, giúp các chi tiết này khít với nhau.
Hầu hết tất cả chúng ta đều rốt-đa xe mới theo cách thông dụng như nhà sản xuất khuyến nghị: chạy đều ga, không tăng ga đột ngột, không chạy ở vòng tua cao... Tuy nhiên, bên cạnh đó còn một cách rốt-đa khác được gọi là rốt-đa bạo lực hay rốt-đa cưỡng bức. Bạn có thể thực hiện cách rốt-đa này nếu có điều kiện.
 |
| Các rãnh xoáy trên thành xy lanh giúp mài mòn vòng đệm piston. Ảnh: Air Freshener. |
Khi xe mới chưa qua sử dụng trên bề mặt xy lanh sẽ có những rãnh xoáy (crosshatch) rất nhỏ do quá trình đúc tạo ra và sẽ mất đi sau khoảng 38 miles tương đương với 60 km.
Đối với những xe chạy rốt-đa bình thường, các rãnh này sẽ "nhẹ nhàng" biến mất, nhưng đối với rốt-đa cưỡng bức các rãnh này sẽ ma sát mạnh với vòng đệm piston (xéc măng) giúp cho vòng đệm piston được mài mòn đều và khít với thành xy lanh hơn. Việc áp dụng rốt-đa cưỡng bức chỉ có thể thực hiện trong 60 km đầu tiên của xe, sau 60 km thì không nên áp dụng kiểu rốt-đai này vì sẽ gây hao mòn các chi tiết máy.
Quá trình thực hiện rốt-đai cưỡng bức đúng với tên gọi của nó - cưỡng bức xe nhiều nhất có thể. Đầu tiên hãy khởi động xe để làm ấm động cơ (warm up) từ 1-3 phút. Sau đó chạy với tốc độ vòng tua khoảng 60% tốc độ vòng tua tối đa cho phép trong 3 lần. Lần 2 thực hiện tương tự nhưng tăng tốc độ vòng tua lên 80% và lần thứ 3 hãy chạy với 100% tốc độ vòng tua. Mỗi lần thực hiện sẽ cách nhau 15 phút giúp động cơ nghỉ ngơi.
Tuy nhiên việc rốt-đa cưỡng bức yêu cầu người điều khiển phải có kỹ năng chạy xe, cũng như có khu vực sân bãi khép kín để thực hiện (đường nội bộ, trường đua...) và phải ngay lập tức thay nhớt sau khi chạy xong 60 km rốt-đa cưỡng bức. Nếu không tìm được sân bãi khép kín, chủ xe có thể thực hiện phương pháp rốt-đa cưỡng bức trên máy dyno.
Cần lưu ý, tuyệt đối không dựng chân chống đứng và rốt-đa cưỡng bức, vì khi đó động cơ xe sẽ không được làm mát, có thể dẫn đến hư hỏng động cơ và ảnh hưởng nhiều tới tuổi thọ của xe.
