Cảnh những người hâm mộ Việt Nam đi ở hai làn đường ngược chiều bắt tay nhau khi giao thông đang tắc nghẽn hẳn là một trong những hình ảnh đẹp nhất trong những ngày vừa qua.
Kỳ tích của những chàng trai áo đỏ không chỉ là câu chuyện trong một giải đấu thể thao, thứ quan trọng hơn mà nó đem lại là sự kết nối giữa những người Việt, bất chấp tuổi tác, thế hệ, nghề nghiệp, quê quán.
Điều này không chỉ đúng đối với công chúng nói chung mà chỉ riêng trong giới làm nhạc, nó cũng hoàn toàn chính xác.
Chỉ trong một tuần, hàng loạt nghệ sĩ, từ chính thống tới Underground, từ kỳ cựu tới ngôi sao trẻ, từ các nhạc sĩ nhạc truyền thống đến các nhạc sĩ EDM, tất cả đều tung ra những ca khúc lấy cảm hứng từ bóng đá.
Khi bóng đá là mẫu số chung
“Sau khi xem xong trận bán kết giữa Việt Nam và Qatar, tôi ngồi xem lại các bàn thắng của Việt Nam từ đầu mùa giải. (...) lúc đó không hiểu sao bài Tiến Quân ca cứ vang trong đầu tôi và tôi quyết định cả gan phối lại bài quốc ca với âm nhạc điện tử”, DJ Slim V tâm sự về bản phối EDM của một ca khúc đã gắn vào máu thịt với người Việt.
 |
| Ca khúc Phút giây tỏa sáng của Khắc Hưng - Đức Phúc - Erik |
Bản phối mới lạ của Slim V vẫn giữ được nét hào hùng dân tộc trước đây, nhưng đồng thời lại mang cá tính hiện đại, sôi động, phù hợp với xu hướng âm nhạc thịnh hành, khiến những những người trẻ vốn sinh ra trong thời bình càng thêm gần gũi hơn những giá trị truyền thống của quê hương, đất nước.
Chiến thắng của U23 dường như là thứ “doping” thần kỳ cho các nghệ sĩ. Nhóm Oplus chỉ cần... 3 ngày để sản xuất ca khúc Bước chân thần kỳ. Người viết phần giai điệu cho ca khúc này tâm sự anh được “báo mộng” về chiến thắng của Việt Nam trong một giấc mơ.
Vũ Anh Duy cũng chỉ cần có một ngày để sáng tác Về nhà thôi chào đón các tuyển thủ trở về Việt Nam.
Nhưng thế vẫn còn chưa nhanh bằng Khắc Hưng, người vừa đoạt giải Nhạc sĩ của năm do Zing Music Awards trao tặng. Khắc Hưng chỉ cần đúng một tiếng để viết ra Phút giây tỏa sáng với những ca từ tràn trể niềm hưng phấn: “Giờ là phút giây tỏa sáng cùng chạm đến đỉnh vinh quang, để hàng triệu trái tim cùng ngân vang”.
Nhưng không chỉ có những người trẻ là rạo rực. Chiến thắng của U23 Việt Nam còn tạo cảm hứng cho cả các nghệ sĩ gạo cội của làng nhạc Việt như nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân - người chuyên trị những dòng khí nhạc kén người người nghe, nhạc "quý tộc", thường xuyên sáng tác các bản rhapsodie, ballet, giao hưởng... cho các dàn nhạc lớn nhỏ.
 |
| Bóng đá là niềm cảm hứng chung của mọi thế hệ nhạc sĩ Việt Nam những ngày gần đây |
Bản nhạc Việt Nam vô địch của ông cũng được sáng tác sau trận đấu nghẹt thở giữa Việt Nam và Qatar. Việt Nam vô địch là một bản hành khúc hào sảng, được viết theo lối học thuật, truyền thống, thể hiện đúng chất riêng của một nhạc sĩ gắn bó lâu năm với nhạc cổ điển, nhạc thính phòng.
Trong những năm qua, ở Việt Nam luôn có những cuộc tranh cãi giữa các nghệ sĩ nhạc nhẹ và các nghệ sĩ nhạc trẻ xoay quanh việc thứ âm nhạc nào mới mang lại giá trị thực sự. Nhưng nhờ có chiến thắng của tuyển U23, khoảng cách ấy dường như được xóa nhòa.
Không phân biệt “đẳng cấp” âm nhạc, tất cả các ca khúc đều hướng tới một điều: lòng tự hào trước những thành tích có một không hai của bóng đá nước nhà, và cao hơn là tình yêu đất nước.
Hy vọng khai sinh dòng nhạc thể thao tại Việt Nam
Chúng ta luôn thiếu những ca khúc chỉ dành riêng cho thể thao. Trong tất cả các dịp vui và các dịp tôn vinh niềm tự hào dân tộc, khán giả thường hát các bài hát cách mạng cũ.
Khi cổ vũ đội tuyển Việt Nam cũng không ngoại lệ. Thi thoảng, khán giả còn hát cả We are the Champions của Queen - một ban nhạc nước Anh. Đường đến vinh quang của Bức Tường cũng là một bản nhạc quen thuộc, nhưng bản nhạc này được hát ở nhiều dịp khác nhau chứ không gắn liền với thể thao.
Năm 2003, khi Sea Games được đăng cai tại Việt Nam, cũng có nhiều ca khúc được sáng tác. Nổi bật hơn cả có Vì một thế giới ngày mai của nhạc sĩ Quang Vinh và Niềm tin chiến thắng của nhạc sĩ Lê Quang do Mỹ Tâm thể hiện.
Khi đó, Niềm tin chiến thắng dính nghi án đạo nhạc bài When a child is born. Nhạc sĩ Lê Quang cũng cho hay hai ca khúc tuy có phần giống nhau nhưng ông không chủ đích sao chép.
Đã ít lại hay dính phải những lùm xùm, thêm việc thể thao Việt Nam chưa thực sự đạt được những vinh quang cấp độ quốc tế, có lẽ đây là những nguyên do dòng nhạc lấy cảm hứng từ thể thao ở Việt Nam ít được chú ý và không phát triển.
Trong khi đó, ở phương Tây, viết nhạc thể thao đã có một lịch sử lâu đời, thậm chí ngành âm nhạc và ngành thể thao còn bắt tay nhau để cùng kiếm lời.
Với riêng bóng đá, thậm chí có cả một nhánh âm nhạc mang tên nhạc bóng đá. Mỗi câu lạc bộ có bài hát riêng, chẳng hạn ai cũng biết You’ll never walk alone của câu lạc bộ Liverpool, ca khúc mà hàng ngàn cổ động viên đội bóng thành Merseyside cùng cất tiếng hát để cổ vũ các cầu thủ của mình.
Những sự kiện thể thao lớn cũng lựa chọn rất kỹ càng ca khúc chủ đề của mình. Một số bài hát chính thức tại World Cup đã trở thành những bản hit để đời như The Cup of Life của Ricky Martin gắn với mùa hè nước Pháp 1998, hay Waka Waka sôi động của Shakira tại Nam Phi 2010.
Các ca khúc về bóng đá không giới hạn thể loại, một số ca khúc “quẩy” hết mình như Waka Waka, nhưng lại có cả những nhà soạn nhạc nổi tiếng như Ennio Morricone, người chuyên sáng tác nhạc không lời cho các tác phẩm điện ảnh, cũng viết bài hát cho World Cup.
Với những thành tích của tuyển Việt Nam trên đấu trường quốc tế, khán giả hy vọng vào sự phục sinh của nền bóng đá nước nhà, của những giải đấu quốc nội.
Và khi bóng đá có đủ tiềm lực để kéo khán giả tới sân, làm ra nhiều lợi nhuận, thì thứ âm nhạc thể thao - âm nhạc bóng đá cũng sẽ có đất để phát triển.
