![]() |
Khai thác bệnh sử, anh T. từng bị sỏi thận nhưng chưa điều trị triệt để. Ẩnh: Freepik. |
Bệnh nhân L.V.T., 37 tuổi, trú tại Hà Nội, nhập viện trong tình trạng đau quặn dữ dội vùng thắt lưng trái, cơn đau lan xuống bẹn - bìu, vã mồ hôi, mặt tái nhợt. Khai thác bệnh sử, anh T. từng bị sỏi thận nhưng chưa điều trị triệt để. Đồng thời, do có thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng, bệnh nhân lầm tưởng đau lưng là do bệnh cột sống gây nên nên chủ quan.
Kết quả siêu âm và CT-Scanner khẩn cấp cho thấy một viên sỏi kích thước khoảng 4 mm kẹt ở 1/3 dưới niệu quản trái, gây tắc nghẽn hoàn toàn dòng nước tiểu từ thận xuống bàng quang.
Theo bác sĩ Mai Văn Lực, khoa Phẫu thuật Thận Tiết niệu - Nam học, Bệnh viện E, dù thông thường sỏi nhỏ có thể được điều trị nội khoa để tống sỏi ra ngoài, nhưng trong trường hợp này, tắc nghẽn đột ngột khiến áp lực trong đài - bể thận tăng cao, dẫn đến vỡ bể thận - niệu quản. Nước tiểu thoát ra khoang sau phúc mạc, bao quanh thận trái với số lượng lớn, đe dọa nhiễm trùng huyết và suy thận cấp.
![]() |
Vỡ bể thận niệu quản trái, thoát nước tiểu quanh thận trái. Ảnh: BVCC. |
Ngay lập tức, ê-kíp phẫu thuật được kích hoạt. Bệnh nhân được đưa vào phòng mổ, tiến hành nội soi tán sỏi, đặt sonde JJ bể thận - niệu quản trái, giải phóng tắc nghẽn và xử trí tổn thương. Nhờ can thiệp kịp thời, ca phẫu thuật thành công, bệnh nhân hồi phục tốt và xuất viện sau 5 ngày.
Theo bác sĩ Mai Văn Lực, khoa Phẫu thuật Thận Tiết niệu - Nam học, Bệnh viện E, sỏi niệu quản thực chất là sỏi từ thận rơi xuống và mắc kẹt tại niệu quản. Đây là căn bệnh nhiều người coi thường, chỉ nghĩ gây đau âm ỉ và có thể tự hết. Tuy nhiên, một khi viên sỏi gây tắc nghẽn, thận sẽ giống như "quả bom nước" bị nén chặt, có thể phát nổ bất cứ lúc nào.
Vị chuyên gia cho hay sỏi niệu quản có thể gây ra hàng loạt biến chứng nặng nề:
- Giãn đài - bể thận, ứ nước, ứ mủ: tắc nghẽn kéo dài khiến thận giãn to, suy giảm chức năng, nước tiểu tù đọng là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
- Vỡ bể thận, vỡ niệu quản: áp lực quá lớn khiến đường bài xuất bị rách, nước tiểu thoát ra ngoài gây viêm nhiễm, áp-xe, thậm chí viêm phúc mạc.
- Suy thận cấp và mạn tính: tổn thương kéo dài khiến thận mất chức năng không hồi phục, có thể phải chạy thận nhân tạo hoặc ghép thận.
- Nhiễm khuẩn huyết: vi khuẩn từ ổ nhiễm lan vào máu gây nhiễm khuẩn huyết, biến chứng nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao.
Bác sĩ Mai Văn Lực nhấn mạnh người dân không nên chủ quan khi có các triệu chứng như đau hông lưng một hoặc hai bên, cơn đau lan xuống bộ phận sinh dục, tiểu buốt, tiểu máu hay sốt kèm rét run. Với những người có tiền sử sỏi tiết niệu, thường xuyên uống ít nước hoặc trong gia đình có người mắc bệnh, việc siêu âm bụng định kỳ 3–6 tháng/lần là rất cần thiết.
"Khi đã được chẩn đoán có sỏi, bệnh nhân phải tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định điều trị của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc nam hay các loại thuốc không rõ nguồn gốc. Để phòng ngừa, mỗi người nên duy trì thói quen uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày, xây dựng chế độ ăn cân bằng, hạn chế thực phẩm chứa nhiều oxalat, canxi và muối", bác sĩ nói.
Trong cuốn sách Sống khỏe mạnh không phụ thuộc vào thuốc, giáo sư Ryoko Chiba cho rằng nguyên tắc cơ bản khi sử dụng thuốc trong cuộc sống thường ngày chính là “ngắn và cụ thể”. Khi nào bị bệnh thì uống thuốc. Hết bệnh thì nhanh chóng ngừng thuốc.