"Hội chứng khóa trong" (Lock-in syndrome) là căn bệnh khiến con người bị nhốt trong tiềm thức. Đây là tình trạng kỳ lạ khi con người hoàn toàn tỉnh táo, có đầy đủ nhận thức nhưng không thể điều khiển được cơ thể của mình, ngoại trừ đôi mắt. Loại bệnh đặc biệt này có rất nhiều nguyên nhân, bao gồm đột quỵ hay là kết quả của bệnh xơ cứng teo cơ một bên.
Nhà báo viết sách bằng mắt
Theo tờ The Guardian, Jean Dominique Bauby là nhà báo thành công tại tạp chí thời trang Elle nổi tiếng của Pháp. Năm 1995, khi đang lái xe đưa cậu con trai 9 tuổi ra ngoài ăn tối, Jean đột nhiên bị đột quỵ và lâm vào tình trạng hôn mê trong 20 ngày. Sau khi tỉnh lại, Jean nhận ra mình hoàn toàn bất lực, chỉ có thể chớp mí mắt bên phải, không thể thở hay ăn nếu không có sự trợ giúp.
Bác sĩ chẩn đoán Jean mắc "hội chứng khóa trong", rối loạn thần kinh hiếm gặp gây tê liệt toàn bộ cơ quan chức năng vận động. Jean vẫn có thể nhận thức được bằng não bộ, nhưng ông không thể cử động, dù chỉ là máy môi. Tất cả cử động Jean có thể làm là nháy mắt trái. Ông bị giảm 27 kg trong 20 tuần đầu sau đột quỵ.
 |
| Jean đã hoàn thành cuốn hồi ký bằng cách chớp mắt. Ảnh: Bluemaize. |
Bất chấp những khó khăn trên, Jean vẫn quyết tâm phải giao tiếp được với thế giới. Với sự trợ giúp của một y tá đặc biệt, ông có thể viết được một chữ cái hoàn chỉnh bằng cách nháy mắt. Y tá sẽ chỉ vào chữ cái trên bảng và ông sẽ nháy mắt một cái tức là đúng và hai cái tức là sai.
Cuối cùng, sau 200.000 cái chớp mắt trong 10 tháng, ông đã hoàn thành cuốn hồi ký “The Diving Bell and the Butterfly” ghi lại những trải nghiệm của mình khi bị bệnh. Cuốn sách sau đó được xuất bản vào năm 1997. Tuy nhiên, 2 ngày sau khi cuốn sách ra mắt, Jean đột ngột qua đời vì viêm phổi khi mới 44 tuổi.
Hồi tỉnh sau 11 tháng bị "khóa" cơ thể
Thông thường, những người mắc hội chứng bị nhốt trong tiềm thức không thể hồi phục được. Tuy nhiên, Kate Allat lại là trường hợp đặc biệt.
Khi mới 39 tuổi, Kate bị đột quỵ và rơi vào trạng thái liệt toàn thân. Sau 3 ngày hôn mê, Kate tỉnh lại và lo lắng về việc ai sẽ đón các con đi học về. Nhưng sau đó, cô tự hỏi tại sao lại có một cái ống nối với miệng mình.
Trong trạng thái hoảng loạn và đau đớn, Kate phát hiện mình không thể cử động. "Điều duy nhất có thể di chuyển là mí mắt của tôi. Tôi đã khóc nhưng không phát ra tiếng", Kate nhớ lại.
 |
| Kate Allat hồi phục cơ thể sau 11 tháng bị đột quỵ. Ảnh: Thetimes. |
Lúc này, Kate không biết sẽ tiếp tục cuộc sống như thế nào. Nhưng vấn đề trở nên tồi tệ hơn khi những người xung quanh ban đầu không nhận ra cô còn tỉnh táo về mặt ý thức. "Tôi muốn có một cái gối trên đầu nhưng không ai có thể hiểu điều đó. Tôi chỉ muốn thoát khỏi sự khốn khổ này", Kate chia sẻ trong một buổi phỏng vấn với BBC.
Một tuần sau đột quỵ, chồng và bạn thân của Kate nhận thức được rằng cô rất buồn chán. Họ đã cho cô xem tivi. "Họ mở một chương trình lên, tôi đã chớp mắt dữ dội như muốn nói 'Tôi không muốn xem cái này'. Sau đó, họ hỏi một câu hỏi trả lời có/không, không là một nháy mắt, có là hai nháy mắt", Kate cho biết.
8 tuần sau đó, Kate nhận thấy mình có thể di chuyển ngón tay cái, dù chỉ rất nhẹ. Sau 11 tháng trong bệnh viện, với sự trợ giúp của gia đình, cô dần dần lấy lại được khả năng nói và di chuyển. Một năm sau đột quỵ, Kate có thể chạy bộ được 20 m.
Sau khi hồi phục gần như hoàn toàn, Kate dành toàn bộ thời gian để giúp đỡ những người có cùng hoàn cảnh như mình.
"Hội chứng khóa trong" là gì?
Theo Telegraph, đây là rối loạn thần kinh hiếm gặp, trong đó người bệnh vẫn tỉnh táo và nhận thức đầy đủ về những gì đang diễn ra xung quanh nhưng không thể di chuyển hoặc giao tiếp do bị tê liệt hoàn toàn. Người bệnh thực sự bị "nhốt" trong chính cơ thể của họ.
Nó xảy ra do tổn thương não dưới, nhưng không giống với người ở trong trạng thái thực vật, nó không gây thiệt hại não trên. Ngoài ra, một người mắc "hội chứng khóa trong" có thể giao tiếp bằng cách chớp mắt trong khi người ở trạng thái thực vật không thể trao đổi bằng bất cứ cách nào.
Những người mắc hội chứng này không thể nhai, nuốt, thở, nói và cần máy móc hỗ trợ. Một số cá nhân bị ảnh hưởng có thể di chuyển mắt lên xuống (theo chiều dọc) nhưng không phải từ bên này sang bên kia (theo chiều ngang). Người bệnh có thể nghe, nhìn và vẫn duy trì chu kỳ ngủ như bình thường.
Hội chứng này ảnh hưởng đến mọi giới tính và lứa tuổi, bao gồm trẻ em, nhưng thường gặp nhất ở người lớn có nguy cơ đột quỵ não và chảy máu não. Vì các trường hợp bị "hội chứng khóa trong" khó nhận dạng hoặc chẩn đoán sai, rất khó xác định số lượng người thực sự bị mắc chúng.
