 |
Theo dõi thông tin từ báo chí, chị T.L. (33 tuổi, Hải Dương) không khỏi hoang mang khi thấy tên nhãn sữa con đang dùng nằm trong danh sách sữa giả mà cơ quan chức năng vừa công bố. “Tôi mất ngủ vì không biết sữa giả ảnh hưởng đến sức khỏe con như thế nào”, chị tâm sự.
Theo thống kê của Buzzmetrics, có hơn 12.000 lượt thảo luận xoay quanh chủ đề “sữa giả” trên nền tảng mạng xã hội sau 4 ngày vụ việc bị phát giác. Phần lớn là chia sẻ, phản ánh từ các bậc cha mẹ khi không may mua nhầm hàng kém chất lượng. Trong bối cảnh đó, thị trường sữa cần đến cơ chế đánh giá khách quan, đóng vai trò “bộ lọc” để người tiêu dùng đặt niềm tin đúng chỗ.
Tầm quan trọng của chứng nhận độc lập
Việc tồn tại của những tổ chức phi lợi nhuận chuyên kiểm định chất lượng thực phẩm là điều khá phổ biến tại các nước phát triển như Mỹ và châu Âu. Điều kiện kiểm định được xây dựng dựa trên quy định nghiêm ngặt về kiểm soát dư lượng chất ô nhiễm trong thực phẩm.
Một trong những tổ chức độc lập uy tín là Clean Label Project (Mỹ) với giải thưởng Purity Award - chứng nhận danh giá về độ an toàn và tinh khiết của sản phẩm. Để đạt được giải thưởng này, sản phẩm sữa bột cần vượt qua hơn 400 chỉ tiêu khắt khe về chất lượng và điều kiện sản xuất, đảm bảo không dư lượng bảo vệ thực vật, kim loại nặng (chì, cadmium, thủy ngân, arsen), hóa chất công nghiệp (BPA, BPS, Phthalates).
Đây là những hợp chất tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe, tác động đến hệ thần kinh và gây rối loạn nội tiết cho trẻ nhỏ. Tại các nước phát triển, việc in nhãn chứng nhận độc lập trên bao bì là chỉ báo cho biết sản phẩm đủ an toàn với sức khỏe người tiêu dùng.
Trước thông tin sữa giả, rất ít người dùng Việt chú ý đến khía cạnh tinh khiết khi mua sữa cho con, chủ yếu so sánh số lượng thành phần. Dù vậy, những doanh nghiệp sản xuất hàng đầu Việt Nam như Vinamilk chưa bao giờ xem nhẹ tiêu chuẩn này.
Năm 2022, nhãn hiệu Optimum Gold của Vinamilk xuất hiện trên trang web của Clean Label Project với dòng giới thiệu “Nhãn hiệu châu Á đầu tiên đạt giải thưởng Purity Award”. Đến đầu năm 2023, toàn bộ dòng sữa bột trẻ em còn lại của hãng như Dielac, YokoGold, Optimum Colos (trước là ColosGold)... cũng được trao Purity Award. Đây là tín hiệu đáng mừng cho ngành sữa Việt Nam khi danh mục thương hiệu được công nhận trước đó hầu hết đến từ Mỹ và châu Âu.
Bà Jaclyn Bowen - Giám đốc điều hành tổ chức Clean Label Project - cho biết người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi cao về chất lượng và sự minh bạch thông tin của sản phẩm, nhất là thực phẩm cho trẻ em. Đây là nhóm đối tượng cần được quan tâm hơn về tiêu chuẩn chất lượng và sự an toàn.
“Các giải thưởng được Clean Label Project trao cho thương hiệu có sản phẩm chú trọng đến độ tinh khiết của thành phần. Vì vậy, chúng tôi đánh giá rất cao sự nỗ lực và tích cực của các doanh nghiệp như Vinamilk trong việc thiết lập chuẩn cao hơn cho sản phẩm sữa dành cho trẻ em", bà khẳng định.
“Chìa khóa” làm nên sữa tinh khiết
Con đường để đạt chứng nhận độc lập không ít khó khăn, với loạt tiêu chí khắt khe. Trong đó, dây chuyền sản xuất không đồng bộ, thiếu sự khép kín sẽ tạo “khoảng hở” để tạp chất xâm nhập vào sữa.
Tại Việt Nam, nhà máy sữa bột của Vinamilk tại khu công nghiệp VSIP 1 (Bình Dương) luôn đảm bảo tiêu chí đồng bộ và khép kín. Là công ty duy nhất sở hữu tháp sấy riêng tại Việt Nam, Vinamilk tự chủ khâu sấy thành phần dưỡng chất, đồng nghĩa không phụ thuộc nhà cung cấp và có thể chủ động trong việc kiểm soát độ tinh khiết của nguyên liệu đầu vào.
 |
| Công suất tháp sấy trong nhà máy của Vinamik có thể cung ứng khẩu phần sữa cho 1,3 triệu trẻ em mỗi ngày. |
Bột sữa được trộn và rót vào lon trong môi trường vô trùng toàn phần, tương đương tiêu chuẩn phòng mổ bệnh viện. Vinamilk cũng tự chủ khâu cuốn lon và in ấn bao bì, tất cả tự động hóa trong dây chuyền đồng bộ, luôn có tia UV thanh trùng.
Trên thực tế, theo Vinamilk, việc đặt hàng lon thiếc từ nhà cung ứng bên ngoài tiềm ẩn rủi ro kém chất lượng, chưa kể quá trình vận chuyển đến nhà máy có thể trở thành “khoảng hở” cho môi trường, độ ẩm tác động vào bao bì, gián tiếp ảnh hưởng chất lượng sữa. Việc tự chủ sản xuất lon và bao bì là yếu tố quan trọng để Vinamilk kiểm soát rủi ro nhiễm khuẩn và thôi nhiễm kim loại ngược vào sữa.
  |
Phân đoạn sản xuất tự động tại nhà máy sữa bột Việt Nam của Vinamilk. |
Thời gian qua, Vinamilk mở cửa nhà máy đón người tiêu dùng đến tham quan. Tại đây, họ có dịp mắt thấy tai nghe, kiểm chứng về dây chuyền sản xuất khép kín của công ty.
“Bước vào nhà máy, tôi không thấy nhiều công nhân vì hầu hết quy trình đều tự động hóa. Không khí ở đây không có mùi, chứng tỏ dây chuyền khép kín hoàn toàn. Một lần mắt thấy hơn nghìn lời quảng cáo”, anh K.H (36 tuổi, TP.HCM) chia sẻ.
Niềm tin xây dựng từ sự minh bạch
Trong bối cảnh thông tin và quảng cáo phổ biến trên nền tảng trực tuyến, người tiêu dùng ngày càng thận trọng trước những tuyên bố “sạch”, “an toàn” mang tính chung chung, đặc biệt ngành hàng dinh dưỡng cho trẻ nhỏ. Thay vào đó, họ có xu hướng tìm đến thương hiệu có dữ liệu xác thực, quy trình rõ ràng và được kiểm chứng từ bên thứ ba.
Từ góc nhìn của người tiêu dùng, các yếu tố như chứng nhận quốc tế, quy trình công khai, kiểm tra định kỳ độc lập không chỉ là “giá trị gia tăng”, mà trở thành tiêu chí cần có để đưa ra quyết định mua sắm. Thấu hiểu nhu cầu đó, chiến lược đầu tư vào nguyên liệu, quy trình sản xuất minh bạch và tiêu chuẩn quốc tế giúp Vinamilk giữ vững niềm tin trong bối cảnh ngành sữa đối mặt “khủng hoảng niềm tin”. Đây cũng là nỗ lực của thương hiệu để góp phần nâng tầm nhận thức người tiêu dùng, khẳng định tầm quan trọng của việc đặt yêu cầu cao hơn về kiểm định chất lượng khi lựa chọn sản phẩm cho trẻ nhỏ.
 |
| Người tiêu dùng thích thú với những lon sữa tinh khiết vừa “ra lò” trong nhà máy. |
Chị T.L - người mẹ đến từ Hải Dương trong câu chuyện đầu bài - đã quyết định đổi sang Dielac sau khi tìm hiểu chất lượng cũng như thông tin kiểm định. “Tôi rất vui khi con hợp tác với sữa mới, cũng mừng khi không cần thấp thỏm lo lắng về chất lượng sản phẩm”, chị tâm sự.
