Tôi và chồng ly thân, đang trong quá trình chia tài sản để giải quyết việc ly hôn. Gần đây, tôi phát hiện chồng chung sống, thường đi du lịch với một cô gái khác khi chưa có quyết định ly hôn của tòa án. Trường hợp này, chồng tôi có vi phạm pháp luật không?
Độc giả P.T.D. (Hà Nội)
Luật Sư Hà Công Tâm - Chủ tịch Công ty Luật Onekey
Điều 2 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định hôn nhân tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng là một trong những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình. Khoản 14, Điều 3 Luật này quy định ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của tòa án.
Như vậy, một người được xác định đã ly hôn là khi chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực của tòa án. Trường hợp chưa có quyết định của tòa án, trên danh nghĩa, những người đang trong quá trình giải quyết thủ tục ly hôn vẫn là vợ chồng.
Đối chiếu quy định này, có thể thấy chồng chị D. là người đang có vợ. Việc anh ta chung sống với cô gái khác như vợ chồng là hành vi vi phạm chế độ một vợ một chồng theo Luật Hôn nhân và gia đình 2014 và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Khoản 1, Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định những người có hành vi vi phạm chế độ một vợ một chồng như đang có vợ hoặc chồng mà kết hôn với người khác; đang có vợ hoặc chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác, hay chưa có vợ hoặc chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ sẽ bị xử phạt 3-5 triệu đồng.
Thậm chí, những người vi phạm chế độ một vợ một chồng còn có thể bị xử lý hình sự nếu từng bị xử phạt hành chính nhưng tái phạm, hoặc hành vi của họ là nguyên nhân làm cho quan hệ hôn nhân của người kia xấu đi, dẫn tới ly hôn, theo quy định tại khoản 1, Điều 182 Bộ luật Hình sự 2015.
Khung hình phạt áp dụng đối với hành vi này là phạt cải tạo không giam giữ một năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến một năm.
Nếu hành vi dẫn tới việc vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát, hoặc đã có quyết định của tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó thì có thể đối diện với khung hình phạt từ 6 tháng tới 3 năm tù.
