Theo Sydney Morning Herald, bộ phim tài liệu Stuntwomen: The Untold Hollywood Story được nhà làm phim tài liệu April Wright xây dựng từ nội dung cuốn sách cùng tên của nữ tác giả Mollie Gregory. Tác phẩm theo dấu hành trình của những nữ diễn viên đóng thế từ kỷ nguyên phim câm cho đến hiện tại.
Nghề đóng thế của nữ diễn viên trong quá khứ
Từ thuở bình minh của ngành công nghiệp điện ảnh, Hollywood đã chiêu mộ một lượng tương đương đàn ông và phụ nữ vào các công việc trước và sau máy quay. Phụ nữ và đàn ông có sự đóng góp tương xứng trong nhiều khâu của công việc làm phim, bao gồm nghề đóng thế.
Cho tới tận thập niên 1920, phụ nữ - đa số xuất thân từ nghề vũ công - đã đảm nhận công việc đóng thế trong các cảnh cưỡi ngựa, lái xe, treo người bên ngoài các tòa nhà và lặn dưới làn nước giá lạnh. Đây là thời kỳ những tiêu chuẩn an toàn lao động nói chung và trong nghề làm phim nói riêng vẫn chưa được coi trọng.
 |
| Nữ diễn viên đóng thế Jeannie Epper và minh tinh Lynda Carter trên phim trường series Wonder Woman. Ảnh: WB. |
Theo thời gian, khi điện ảnh càng phổ biến và làm phim trở thành một ngành công nghiệp hái ra tiền, chênh lệch quyền lợi theo giới tính ngày càng gia tăng. Thập niên 1930, các diễn viên đóng thế nữ bị thay bằng nam giới cải trang. Tới thập niên 1960, ngày càng có ít công việc đóng thế giành cho phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ da màu.
Đảm nhận vai trò người dẫn truyện trong Stuntwomen: The Untold Hollywood Story là nữ diễn viên Michelle Rodriguez - ngôi sao hành động của loạt phim Fast & Furious. Cô đã có nhiều năm kinh nghiệm hợp tác với các diễn viên đóng thế trên phim trường. Ê-kíp làm phim cũng tiến hành phỏng vấn những gương mặt nữ gạo cội của làng diễn viên đóng thế song song các nhà làm phim Paul Verhoeven, Paul Feig, Anne Fletcher và Al Ruddy.
Xuyên suốt tác phẩm, đạo diễn April Wright đã bắt cặp nữ diễn viên đóng thế trẻ vẫn đang hành nghề với các tiền bối lớn tuổi đã tham gia diễn xuất từ thập niên 1970 trở đi. Nhờ vậy, người xem có được cái nhìn rõ nét về việc diện mạo ngành công nghiệp đã thay đổi ra sao song song nhận ra các giá trị bất biến.
Khó khăn của nữ diễn viên khi chọn nghề đóng thế
Bà Jeannie Epper, 79 tuổi, đã tham gia đóng thế trong hơn 100 bộ phim điện ảnh và chương trình truyền hình. Trong đó, nổi tiếng hơn cả là lần thế thân cho Lynda Carter trong series Wonder Woman (1975-1979). Epper và những huyền thoại đóng thế khác như Peaches Jones - nữ diễn viên da màu nổi tiếng vì màn thế thân cho Pam Grier và Debbie Evans - đã chia sẻ với lớp hậu bối những kỷ niệm cũng như giai thoại trên phim trường Hollywood họ từng trải qua.
Trong câu chuyện của các nhân vật, những góc khuất nhọc nhằn mà một nữ diễn viên đóng thế phải gánh chịu khi theo đuổi nghề này cũng được mổ xẻ. Tai nạn đe dọa tính mạng hay những chấn thương thể xác đau đớn hóa ra chưa phải điều tồi tệ nhất. Ngoài những tổn thương nhìn thấy được như gãy xương, trầy xước cơ thể hay đổ máu, họ còn phải gánh chịu nhiều áp lực về tinh thần.
 |
| Michelle Rodriguez và nữ diễn viên đóng thế cho cô trong loạt Fast & Furious, Debbie Evans. Ảnh: IMDb. |
Phân biệt giới tính và phân biệt chủng tộc không chỉ là vấn đề nhức nhối của Hollywood thế kỷ XXI. Thực trạng này đã xuất hiện từ 40 năm trước với nhiều biểu hiện tiêu cực nhắm vào nữ giới. Họ bị đặt dưới nhiều tiêu chuẩn khắc nghiệt, bị đánh giá thấp năng lực hay gây khó khăn khi vào vai.
Họ phải diễn các cảnh hành động khi mặc quần áo bó sát và đi giày cao gót, bị yêu cầu ép cân chỉ vài tuần trước khi phim bấm máy. Số lượng các điều phối viên cảnh đóng thế - chặng tiếp theo trong sự nghiệp một diễn viên đóng thế khi họ đã già - là nữ cũng chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Dù làm việc trong cùng một điều kiện, nữ diễn viên đóng thế cũng khó có được mức lương như đồng nghiệp nam giới.
Dù vấp phải nhiều trở ngại trên phim trường và hiếm khi được ghi nhận bởi dân ngoại đạo, những nữ diễn viên đóng thế góp mặt trong bộ phim Stuntwomen: The Untold Hollywood Story vẫn giữ được ngọn lửa yêu nghề sau nhiều năm cống hiến. Con cái không ít người thậm chí nối gót mẹ dấn thân vào nghiệp diễn, tiếp tục sứ mệnh cống hiến cho khán giả những pha hành động đẹp mắt trên màn ảnh.
