Chuyện chưa kể về chóp inox trên 'nóc nhà' Đông Dương

“Nóc nhà” Đông Dương không còn xa lạ với người con đất Việt, nhưng câu chuyện đằng sau hành trình chinh phục của những người đặt chiếc chóp tam giác inox không phải ai cũng biết.

Ăn cơm nhà, vác tù và... lên núi

Gợi nhắc chuyện cũ, anh Lê Hồng Quang - một trong những cha đẻ của chiếc chóp inox đang đặt trên đỉnh Fansipan huyền thoại, bảo: “Quyết định làm mới và đặt chóp lên nóc nhà Đông Dương đến khá tình cờ”.

“Đầu năm 2008, trên diễn đàn du lịch lớn của Việt Nam xuất hiện topic cảnh báo: Đỉnh Fansipan tan hoang, chóp đá cũng bị phá vỡ”, anh Quang nhớ lại.

Chưa từng đặt chân lên “nóc nhà” Đông Dương nhưng hình ảnh về chóp đá hoa cương trên đỉnh trời với những vết nứt dài nham nhở không ngừng ám ảnh anh. Vài ngày sau đó, anh mở topic: Làm lại chóp mới cho đỉnh Fansipan. Với anh, cột mốc trên độ cao 3.143 m đơn giản có ý nghĩa rất thiêng liêng.

Cấu tạo bên trong của chóp kim loại trên đỉnh “nóc nhà” Đông Dương.

Ý tưởng “tái sinh” đỉnh chóp lập tức nhận được sự ủng hộ của rất nhiều thành viên trong diễn đàn. Một kế hoạch chi tiết nhanh chóng được vạch ra. “Một mặt, chúng tôi viết thư trao đổi với ông Nguyễn Quốc Trị - Giám đốc Vườn Quốc gia Hoàng Liên lúc bấy giờ, để xin phép được làm cột mốc mới bằng inox thay thế cho chóp đá bị vỡ. Mặt khác, nhóm kêu gọi anh em, bạn bè cùng góp tiền và lên ý tưởng cho dự án”, Quang nhớ lại.

Chưa đầy một tuần, nhóm đã quyên góp được 10 triệu đồng. “Tổ đặc nhiệm” bắt đầu định hình và khai sinh ra cột mốc sẽ đặt lên đỉnh trời. Đó thực sự là những ngày tháng làm việc quên mình. Việc nhà có khi còn phải gác lại nhường chỗ cho Fansipan. Một thành viên của nhóm là kiến trúc sư nhận nhiệm vụ thiết kế. Cột mốc sẽ được làm dưới dạng hình chóp với 3 cạnh theo nguyên mẫu đuy-ra đầu tiên từ những năm 1960, như một cách tôn trọng lịch sử.

Anh Lê Hồng Quang trên đường đưa chóp lên đỉnh năm 2008.

Nhấp ngụm trà, anh Quang tiếp tục: “Lúc đó, chúng tôi muốn chóp khi đặt lên độ cao 3.143 m sẽ phải chống chọi được điều kiện khí hậu khắc nghiệt ở khu vực đỉnh. Có khá nhiều vật liệu được đưa ra”.

Tuấn “moctui” - kỹ sư luyện kim, ban đầu muốn dùng titan nhưng lại sợ sẽ bị mất, nên đã quyết định chuyển sang inox S303 - một trong những loại tốt và bền nhất. Sau khi tạo hình xong, 3 mặt của chóp tiếp tục được khắc bằng axit ăn mòn với hình ngôi sao năm cánh và dòng chữ: Fansipan 3.143 m. Tuấn còn cẩn thận lựa chọn vật liệu có mặt xước với cam kết “sớm muộn gì nó cũng nhẵn”. Ngoài ra, để tránh tình trạng nâng lên đặt xuống như với các đỉnh chóp trước đây, nhóm đã thiết kế 3 chốt ốc để bắt xuống nền đá với những nguyên tắc phức tạp.

Sau 15 ngày, chóp tháp chính thức hoàn thành. Ngay hôm ấy, Quang và các bạn đã mang “đứa con tinh thần” ra chân tượng vua Lê ở hồ Hoàn Kiếm để làm một lễ nhỏ, trước khi bắt đầu hành trình gắn chóp lên đỉnh trời Sa Pa.

Gắn đỉnh cho “nóc nhà” Đông Dương

Ngày 26/1/2008, mang theo đỉnh chóp thiêng liêng, đoàn của Lê Hồng Quang lên đường. Xe vừa chạy tới thành phố Việt Trì, bất ngờ một chiếc môtô chạy sát tới, chặn đầu và yêu cầu cả đoàn dừng lại. Lúc ấy, ai cũng lo lắng và không hiểu chuyện gì. Chỉ tới khi bạn trẻ đi xe gắn máy nói muốn được ôm chiếc chóp một lần, anh em mới thở phào nhẹ nhõm.

Chạm địa phận Yên Bái, chiếc ôtô đưa đoàn đi bất ngờ “dở chứng”. Khi ấy đã nửa đêm, không còn gara nào mở cửa, trong khi sáng hôm sau phải bàn giao chóp cho ban quản lý Vườn quốc gia Hoàng Liên. Quang quyết định ôm chóp, một mình bắt tàu về Lào Cai.

Biết Quang mang chóp tháp để gắn lên đỉnh trời, 2 hành khách trẻ cùng khoang đã tình nguyện ôm “cột mốc” nặng gần 30 kg, nhất định không để xuống sàn. “Thật xúc động khi thấy được tình yêu và cả sự trân trọng đong đầy dành cho đỉnh núi lớn”, anh Quang bộc bạch.

Chóp inox đứng vững trên đỉnh Fansipan.

Đúng sáng 26/1, chóp tháp được nhóm trao cho ban quản lý Vườn quốc gia Hoàng Liên. Ban giám đốc vườn đề nghị nhóm đặt chóp lên đỉnh trước Tết Nguyên đán. Vì vậy, cả đoàn leo Fansipan ngay để thực hiện nốt công đoạn cuối cùng.

Bất chấp cái rét “cắt da cắt thịt” của đợt lạnh kỷ lục kéo dài hơn một tháng, Tuấn “moctui” cùng 4 người khác của ban quản lý vườn quốc gia hăm hở cõng theo “khối inox” nặng 27 kg vượt núi lên đường. Phải mất 2 ngày, đoàn mới lên được tới đỉnh. Mưa rất lớn, gió từ sườn Lai Châu hồng hộc lùa về, ràn rạt tạt vào mặt những gã trai đã ướt đầm và đang run cầm cập.

Tất cả thầm nhủ, đích đến ngay trước mắt rồi, phải gắn chóp bằng mọi giá. Cả đoàn chia nhau khoan đá, bắn vít, đổ xi măng, gắn chóp, cẩn thận tính toán để góc nhọn của hộp tam giác quay về hướng bắc, mặt bằng quay về phía nam. Ngoài ý nghĩa về tâm linh, vào những ngày nắng đẹp, trời quang, từ thị trấn Sa Pa có thể nhìn thấy ánh nắng phản chiếu qua mặt inox từ đỉnh núi hùng vĩ. Loay hoay gần 2 tiếng, chóp inox cũng đã “đứng vững” trên “nóc nhà” Đông Dương.

Anh Quang và Tuấn quay lại dịp khai trương cáp treo Fansipan.

Nhớ lại khoảnh khắc đặc biệt ấy, Lê Hồng Quang kể: “Như được phù hộ, ngay khi chóp được gắn trên mỏm đá, trời đang xám xịt bỗng hửng sáng độ 30 giây. Tuấn ‘moctui’ nhanh tay chụp đúng 3 kiểu ảnh thì trời lại tối mịt. Ngay khi có nắng, nhìn thấy ánh sáng lóe lên từ phía đỉnh, chúng tôi biết chóp tháp ấy đã ngự trị trên đỉnh trời”.

Hai tháng sau, đúng dịp sinh nhật lần thứ 35 của mình, Lê Hồng Quang đã thực hiện chuyến leo Fansipan đầu tiên. Lúc ấy, anh mới chính thức được nhìn thấy “đứa con tinh thần” trên “nóc nhà” Đông Dương. Quang bảo cả đời anh sẽ không thể quên được ngày sinh nhật đặc biệt ấy khi niềm vui, hạnh phúc và cả tình yêu với non sông, xứ sở cứ căng tràn lồng ngực.

“Giờ đây, thay vì phải leo 2 ngày, du khách ở mọi lứa tuổi đã có thể ngồi trên cáp treo lên tận đỉnh, chạm tay vào cột mốc ngày nào chúng tôi dựng nên. Nhìn hình ảnh những cụ già tóc bạc trắng, em nhỏ còn được ẵm bồng tươi cười bên chóp, anh em chúng tôi cũng tự hào”, anh Quang chia sẻ.