Chuyến đi 20 ngày đạp xe ngắm cảnh, 'hít bụi' dọc Việt Nam

Sau chuyến đi này, cô bạn muốn gửi gắm đến các bạn thông điệp: Môi trường thật sự đang trong tình trạng nguy cấp. Bạn nên bắt đầu giảm áp lực lên môi trường ngay từ những hành động nhỏ nhất. Hãy thực hiện ngay điều này và không chần chừ thêm một phút giây nào nữa, nhớ rằng “Bây giờ hoặc là không bao giờ”.

Hành trình đạp xe xuyên Việt được Thủy cập nhật thường xuyên trên trang cá nhân.

- Điều gì đã truyền cảm hứng và tạo động lực để bạn thực hiện hành trình đạp xe xuyên Việt?

- Đây là một trong những ước mơ lớn của tôi. Gần đến ngày khởi hành, tôi chợt nhớ lại những chuyến đi trước kia, thực trạng ô nhiễm không khí ở những nơi tôi đi qua khá đáng sợ. Khói bụi từ những dòng xe hối hả trên quốc lộ, từ các công trình, hàng quán, khí thải khu công nghiệp đã tạo ra một bầu không khí đặc quánh, khó chịu.

Từ đó, nhân chuyến du lịch bụi lần này, tôi muốn mang theo máy lọc để xem thử không khí xuyên Việt thế nào. Biết đâu những điều tôi ghi nhận trong suốt chuyến đi dù có thể chưa chuẩn xác, chỉ mang tính chất tham khảo, vẫn giúp mọi người quan tâm đến vấn đề ô nhiễm hơn.

- Bạn đã tích lũy được những gì qua chuyến đi này?

- Tôi làm quen được rất nhiều bạn mới, giúp đỡ tôi rất nhiệt tình. Ngoài ra, tôi cũng tiến bộ hơn về quản lý chi tiêu cũng như kỹ năng sinh hoạt và sinh tồn, ví dụ như cách tìm chỗ dừng chân, cân nhắc lộ trình đi phù hợp, biết tự chăm sóc bản thân, cách xử lý sự cố gặp phải trên đường.

Hầu hết hành trình, Thủy phải đạp xe dưới trời nắng 35-39 độ.

- Nếu phải mô tả trải nghiệm đáng nhớ nhất hành trình, bạn sẽ chọn điều gì?

- Tôi sẽ không bao giờ quên khung cảnh mỗi sáng thức dậy, thay vì vớ ngay chiếc điện thoại và vào Wi-Fi, tôi được ngắm bình minh thật đẹp, có hoàng hôn buông dịu dàng trên biển, có sóng vỗ rì rào, có tiếng chim rả rích, có được những thanh âm rộn rã để biết cuộc sống còn bao điều tươi đẹp.

- Vậy còn một trong những mục tiêu ban đầu là tìm hiểu thực trạng ô nhiễm môi trường tại những nơi bạn đi qua, bạn có hoàn thành được “nhiệm vụ” do chính mình đặt ra?

- Tôi phải đạp xe dưới trời nắng 35-39 độ trong hầu hết hành trình. Khi lau mồ hôi bằng khăn, tôi lau ra cả lớp bụi nâu dày. Chưa kể sau mỗi chặng đạp xe, quần áo của tôi rất bẩn. Tôi thấy sai lầm khi mang theo áo trắng, vì tất cả đều trở thành màu cháo lòng với bụi. Da dẻ thì rít, bụi bẩn bám đầy, dù ăn mặc kín kẽ, che chắn đủ đầy.

Một trong những thú vui của tôi khi ghé Hà Nội là ngồi trà đá vỉa hè tán gẫu. Nhưng tôi thật sự bớt vui khi thử đo mức độ ô nhiễm bụi mịn PM2.5 - một loại bụi siêu nhỏ có thể dễ dàng xuyên qua những lớp áo vải che chắn thông thường, đi vào phổi và gây nên cả tá bệnh nguy hiểm.

Màn hình hiện 114 ug/m³, cao hơn gấp 10 lần so với khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (10 ug/m³) và gấp gần 5 lần so với quy chuẩn quốc gia (25 ug/m³).

Trà đá vỉa hè Hà Nội và phố Bùi Viện TP.HCM đều cần #DetoxBuiPM2.5

Tình hình thậm chí còn bất ngờ hơn tại TP.HCM khi chỉ số ô nhiễm ở phố đi bộ Bùi Viện lên đến 384 ug/m³.

- Tình trạng ô nhiễm không khí ở mức nghiêm trọng như vậy, nhưng hình như chưa nhiều bạn trẻ thật sự quan tâm đến vấn đề này. Theo bạn, lý do là gì?

- Tôi thấy tiếc khi vấn đề ô nhiễm môi trường đang rất nguy cấp nhưng chưa được chú trọng đúng mức. Theo tôi, nguyên nhân có thể là báo đài đã đưa tin, nhưng nhiều người chưa thật sự được kiểm chứng bằng công nghệ lẫn cảm giác hiện hữu trên cơ thể.

Tôi tin rằng nếu các bạn trẻ được trải nghiệm thực tế, tự tay làm khảo sát mức độ ô nhiễm, cũng như cảm nhận rõ làn da nhờn rít ra sao sau vài tiếng di chuyển ngoài đường, bạn sẽ phải suy nghĩ khác. Khi đó, tôi dám cá rằng bạn sẽ tìm mọi cách để tránh xa khói bụi cũng như cực kỳ lo lắng cho những người xung quanh, nhất là những ai đang ở khu vực ô nhiễm bụi mịn PM2.5 ở mức nặng.

Đo lượng bụi mịn PM2.5 tại Hà Nam, Thanh Hóa và Huế.

Dù vậy, tôi cũng có chút niềm tin hơn vì sau khi đăng những tấm ảnh chụp kết quả đo kết quả không khí lên trang cá nhân, nhiều bạn bè cũng bình luận, chia sẻ thông tin đó đến cộng đồng.

Thủy hy vọng có thể góp một phần tích cực vào hành trình bảo vệ môi trường lâu dài.

- Giải quyết vấn nạn ô nhiễm môi trường vốn là vấn đề vĩ mô. Ở cấp độ vi mô, theo Thủy, mỗi người có thể làm gì để cùng nhau giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí?

- Đầu tiên, chúng ta cố gắng hạn chế sử dụng xe máy mỗi ngày xuống mức tối thiểu. Thay vào đó, bạn có thể mua xe đạp để làm phương tiện di chuyển chính, vừa rèn luyện sức khỏe vừa bớt đi việc thải khí độc ra môi trường. Tôi đã chuyển qua sử dụng xe đạp được một năm, tiết kiệm khoản phí 600.000 đồng đổ xăng xe mỗi tháng, giúp cơ thể nhiều năng lượng hơn, thêm yêu cuộc sống hơn.

Ngoài ra, bạn cũng có thể đi chung xe cùng bạn bè như mô hình ở các nước phát triển, khuyến khích gia đình bớt sử dụng bếp lò, bếp than thải bụi vào không khí, cũng như hạn chế đốt giấy tiền vàng mã, che chắn đường thở đúng cách, tắm rửa gột sạch, thanh lọc bụi mịn PM2.5 ra khỏi bề mặt da mình bằng loại sữa tắm chuyên dụng.