Trò lừa "Pig Butchering" (nghĩa đen: mổ lợn) đang lan rộng mạng xã hội. Đó là sự pha trộn kỳ lạ giữa một kế hoạch lừa đảo đầu tư kết hợp hẹn hò lãng mạn, thao túng những người cô đơn để cuỗm sạch tài sản của họ.
"Pig Butchering" trong tiếng Trung là "Sha Zu Pan": đề cập đến quá trình "vỗ béo" con mồi trước khi "giết thịt". Các nạn nhân bị lừa tình cảm nhiều tháng trước khi mất hết tài sản cho các kế hoạch đầu tư không có thật hoặc trang web cờ bạc, tiền ảo bất hợp pháp.
Theo số liệu thống kê từ Tổ chức chống lừa đảo toàn cầu Gaso (tổ chức phi lợi nhuận, tập trung vào các vụ lừa đảo "mổ lợn"), gần 2.000 người đã bị lừa tổng cộng hơn 310 triệu USD kể từ giữa năm 2021.
Các nạn nhân đến từ ít nhất 46 quốc gia, phần lớn ở Mỹ và các nước châu Âu. Tuy nhiên con số báo cáo có thể rất thấp so với thực tế, bởi nạn nhân xấu hổ và sợ bị chế giễu, theo Grace Yuen - phát ngôn viên của Gaso.
Những kẻ lừa đảo "mổ lợn" ngày càng tinh vi, và đối tượng bị lừa cũng trẻ hóa, kể cả những người có học thức và hiểu biết về tài chính.
Chiêu trò tinh vi
CNA Insider đã nói chuyện với hơn 10 nạn nhân đến từ Singapore, Malaysia, Đông Á và Bắc Mỹ để tìm hiểu tại sao họ lại sa vào lưới tình của bọn lừa đảo và ai là người có nguy cơ cao nhất.
Tháng 5/2021, Eliza, nữ chuyên gia pháp lý 40 tuổi, đã tham gia một nhóm Discord, được thành lập để mọi người trò chuyện về đầu tư. Đó dường như là không gian an toàn để cô kết nối với những người cùng chí hướng.
Khi một tin nhắn riêng tư hiện lên trên màn hình, cô không nghĩ gì về nó. Trong một nhóm có 12.000 người dùng, việc nhắn riêng cho nhau là bình thường. Vì vậy, cô đã trả lời tin nhắn của tài khoản có tên Andy.
 |
| Nhiều người sập bẫy tinh vi của những kẻ lừa đảo "mổ lợn". |
Hồi tháng 1 năm nay, Samantha (50 tuổi), chuyên viên của một công ty đại chúng tại Kuala Lumpur (Malaysia), nhận được tin nhắn từ một người lạ khi đang lướt Instagram. Nó rất khác với mẫu câu "chào em yêu" mà cô thường xuyên nhận được và bị báo cáo spam.
"Em làm tôi nhớ đến giáo viên của của mình. Tôi đã nhớ cô rất nhiều", chủ tài khoản tên Zi Ming bày tỏ. Samantha, một phụ nữ từng ly hôn, nhanh chóng bị hấp dẫn và trả lời. Vài tháng sau đó, hai người nảy sinh mối quan hệ tình cảm.
Đang lướt Facebook, Sajid Ikram (sống ở Edmonton, Canada) thấy một cô gái lạ xuất hiện trong danh sách "những người bạn có thể biết" mà nền tảng này gợi ý. Anh gửi lời mời kết bạn cho cô vì tò mò và nhắn tin hỏi làm sao mà họ biết nhau.
Khi người phụ nữ tên Nydia Chen nói rằng cô là một nhà phân tích tiền điện tử, anh đoán cô được đề xuất trong danh sách vì họ có cùng sở thích với nhau.
Sajid Ikram có một danh mục đầu tư tiền điện tử trị giá 6 con số và đang tìm cách chuyển nó đến một nơi khác ngoài ví sổ cái để dễ dàng rút tiền trong thời gian ngắn. Khi cô gái đề xuất nền tảng của mình, anh đã nghĩ "Tại sao không?".
Eliza, Samantha và Sajid Ikram cách xa nhau về mặt địa lý nhưng có một điểm chung: Những người xa lạ kết bạn với họ đều để lừa tiền.
Lee (không phải tên thật), từng là một kẻ lừa đảo "mổ lợn", tiết lộ rằng những chiêu trò thường rất thuyết phục. "Với các khoản đầu tư đầu tiên, chúng tôi bảo đảm nó sinh lời. Sau đó, chúng tôi từ từ vun đắp mối quan hệ tình cảm và 'chải chuốt' trái tim họ, như cách vỗ béo một con lợn vậy".
Ngay khi lừa sạch số tiền của nạn nhân và họ đã nhận ra điều đó, những kẻ lừa đảo như Lee sẽ lập tức cắt đứt liên lạc. Lee nói rằng ý tưởng có vẻ đơn giản, nhưng xây dựng lòng tin là cả một quá trình công phu, đòi hỏi nhiều tâm trí.
 |
| Nạn nhân của trò lừa đảo đầu tư ngày càng trẻ hóa, ngay cả những người có trình độ cao cũng sập bẫy. Ảnh: The Straits Times. |
Câu chuyện của những kẻ lừa đảo, với kiến thức chuyên môn mà chúng thể hiện, đã đánh lừa ngay cả những nhà đầu tư dày dạn kinh nghiệm.
Eliza nói rằng cô không phải một tay mơ và đã có kinh nghiệm đầu tư khoảng 20 năm. Nhưng khi bắt đầu trò chuyện, Andy đã gây ấn tượng với vốn hiểu biết về những loại cổ phiếu cô đề cập tới.
Với Samantha, luôn hình dung một kẻ lừa đảo ắt hẳn sẽ kể cho cô một câu chuyện sướt mướt liên quan đến tiền và gợi ý cô chuyển khoản. Nhưng Zi Ming, kẻ giới thiệu mình đang sống ở Thượng Hải, thì ngược lại.
Anh ta nói rất nhiều về bản thân, trò chuyện hàng ngày với Samantha suốt nhiều tháng, kể chuyện cười và vẽ ra hình dung về tương lai của cả hai.
"Anh ta thông mình và hóm hỉnh, nhưng quan trọng nhất là cách anh thể hiện mình không hoàn hảo. Anh thừa nhận đôi khi hống hách và thiếu kiên nhẫn. Điều đó biến anh ta giống một con người có thật", Samantha nói.
Trong trường hợp của Samantha, kẻ lừa đảo Zi Ming thường đề cập một cách tinh vi khi họ trò chuyện. Thỉnh thoảng anh ta nói rằng cần phải đi thực hiện các giao dịch tiền điện tử của mình và tiếp tục trò chuyện sau đó.
Hai tuần sau khi làm quen, anh ta mời cô đầu tư vào nền tảng mà anh đang dùng, với số tiền khoảng 1.000 USD. Lúc cô từ chối, anh ta bỏ qua chủ đề này. Nhưng rồi, dần dần Zi Ming khiến cô mềm lòng và chi tiền.
Mất trắng
Pan Ha Ni, nữ y tá 34 tuổi, cũng là nạn nhân của trò lừa đảo này. Một người đàn ông đã kết bạn với cô qua ứng dụng Coffee Meets Bagel hồi tháng 2 và hành xử theo cách cô không mảy may nghi ngờ.
Anh ta nói mình là người Trung Quốc, đang sống ở Singapore, thậm chí chỉ ra địa chỉ cụ thể ở phố Yishun. Anh thường kể đi ăn uống với bạn bè, hoặc nói mình bị trượt ngã lúc tập thể dục đúng hôm trời mưa, như thể thực sự đang ở Singapore.
Khi biết Ha Ni thích ăn đồ Hàn Quốc, anh ta hẹn gặp nhau đi ăn và chỉ định ngày vào hai tuần sau đó, song dĩ nhiên chẳng bao giờ có cuộc gặp nào.
"Tôi luôn cảm giác như hai đứa sẽ sớm gặp nhau", Ha Ni nhớ lại. Lời hẹn gặp khiến cô yên tâm và khi anh ta bắt đầu nói về chuyện đầu tư, cô lắng nghe rất chăm chú.
 |
| Pan Ha Ni bị lừa sạch số tiền mình có và đang phải làm việc để trả nợ. |
Ha Ni bị thuyết phục đầu tư vào một nền tảng trò chơi, đã bị đóng băng tài khoản vì "vi phạm quy tắc". Để mở lại nó, cô được yêu cầu phải bỏ 35.000 SGD vào đó.
Cô còn phải nạp thêm 10.000 SGD cho "khoản thuế chưa thanh toán". Mỗi lần liên hệ với bộ phận chăm sóc khách hàng, họ viện rất nhiều lý do để không giải thích và yêu cầu cô chờ đợi.
Tới tận lúc tiêu sạch 70.000 SGD - toàn bộ số tiền mình có - theo lời "bạn trai", Ha Ni mới bàng hoàng nhận ra mình bị lừa. Cô thậm chí đã vay tiền bạn bè để đầu tư.
Giờ đây, cô phải làm cùng lúc 2 công việc bán thời gian để trả nợ cho bạn bè. Mỗi khi ăn tối, cô cảm thấy tội lỗi vì "thay vì mua đồ ăn, nên dùng số tiền đó trả cho mọi người".
Kayla (hơn 30 tuổi) nhớ rằng bạn trai tên "Linus" đã bắt đầu tán tỉnh sau 4 ngày họ trò chuyện trên WhatsApp. Cô chỉ coi đó là những cuộc nói chuyện nhảm nhí, nhưng anh ta cố gắng chiếm tình cảm của cô.
Ví dụ, anh ta liên tục nhắc nhở cô phải chăm sóc bản thân, ăn uống đầy đủ. Khi cãi nhau, anh gọi điện và giúp cô bình tĩnh lại. Anh ta cũng gọi cô là "vợ".
Được "tưới tắm" bởi những lời lẽ ngọt ngào có chủ ý như vậy, việc các nạn nhân nữ rơi vào lưới tình của người họ chưa từng gặp không phải chuyện khó.
Nhà tâm lý học Carolyn Misir của SPF cho biết: "Những kẻ lừa đảo liên lạc với con mồi của mình nhiều lần trong ngày, với nhiều thông điệp củng cố như 'Tôi yêu em' hoặc 'Tôi quan tâm đến em'. Nhiều nạn nhân nói với chúng tôi rằng họ đã yêu rất nhanh".
Những cuộc thảo luận về đầu tư và tiền điện tử có thể được đề cập sớm nhất sau vài ngày, hoặc sau khi trò chuyện được vài tháng, tùy thuộc vào độ kiên nhẫn của kẻ lừa đảo.
Không chỉ bị lừa tiền, các nạn nhân còn sụp đổ vì bị người mình dành tình yêu thương phản bội.
Kayla mủi lòng khi Linus vẽ ra tương lai đầm ấm của cả hai, và đề cập đến khoản đầu tư trực tuyến như một cách để xây dựng cuộc sống sau này. "Tôi đã đầu tư vì yêu anh ấy", cô nói.
Cuối cùng, cô mất trắng 50.000 SGD. Trong quá trình trò chuyện, anh ta còn yêu cầu cô gửi những hình ảnh và video nhạy cảm của cô. Một ngày sau khi bị anh ta cắt đứt liên lạc, một người lạ đã nhắn tin trên Weibo, đe dọa sẽ gửi những tấm hình đó cho bạn bè và người thân thân của cô.
Kayla chỉ có cách phớt lờ mọi tin nhắn đe dọa của đối phương. "Tôi có thể làm gì khác chứ, vì chuyện này mà tự tử sao? Điều đó thật ngu ngốc", cô bày tỏ.
Mục Đời sống gửi đến độc giả gợi ý về những tác phẩm hay, mang hơi thở thời đại. Hội mê sách cũng có thể tìm thấy những bí kíp để "sống chất" hơn với sở thích của mình.
