Trước đây, xe Tesla gắn liền với những triệu phú bởi giá thành cao ngất ngưởng, nhưng với việc giới thiệu Model 3 giá trung bình, nhiều người dùng trung lưu cũng có thể sở hữu, mở ra cơ hội cho những thị trường đang phát triển như Việt Nam.
Định kiến về dòng xe điện
Xe điện chưa bao giờ được coi trọng trong quá khứ, tại hầu hết các nước phát triển cũng như ở Việt Nam. Dòng xe này gắn liền với hình ảnh những những chiếc xe xấu xí trong sân golf hay xe tuk tuk chở khách du lịch trên chặng đường ngắn.
Ở một góc nhìn khác, xe điện là những món đồ chơi đắt tiền của giới triệu phú và không nhiều ý nghĩa thực tiễn như siêu xe điện Venturi của Pháp, Rimac Concept One có giá lên tới 1 triệu USD.
Những mẫu xe khá thành công như Tesla Model S, Nisan Leaf hay Chevy Volt vẫn có giá cao hơn khá nhiều so với xe cùng loại chạy xăng.
 |
| Những chiếc xe điện vẫn bị coi như món đồ chơi của người giàu vì giá thành cao. Ảnh: Gannett. |
Chẳng hạn giá phiên bản thấp nhất của Model S lên tới 75.000 USD tại Mỹ. Với số tiền này, người dùng truyền thống sẽ lựa chọn những chiếc sedan sang trọng như Mercedes S-Class, Audi A8 hay BMW 7 Series chứ không đánh cược vào một chiếc xe điện chưa rõ chất lượng và không nhiều tên tuổi.
Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế và kỹ thuật lại tin tưởng rằng xe hơi chạy điện sẽ là thay đổi tất yếu, hãng nào không chịu thay đổi sẽ dẫn tới một cái chết được báo trước.
Theo dự đoán, lượng nhiên liệu hóa thạch như dầu và khí đốt trên trái đất sẽ cạn kiệt trong khoảng 50 năm tới đây. Khi đó, con người bắt buộc phải thay đổi cách sử dụng năng lượng. Điện năng sẽ được dùng nhiều hơn trong các phương tiện giao thông. Nguồn năng lượng gần như vô tận từ nước biển, gió, mặt trời, thủy điện… sẽ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện ngày một tăng của con người.
Rào cản kỹ thuật
Vấn đề tồn tại lớn nhất đối với xe điện là những rào cản kỹ thuật chưa thể vượt qua. Đầu tiên là công nghệ pin. Trong khi các lĩnh vực khác của đời sống khoa học phát triển từng ngày thì ngành chế tạo pin vẫn dậm chân tại chỗ. Từ những thiết bị nhỏ như iPhone, iPad hay laptop… hết pin luôn là nỗi lo thường trực. Tuy nhiên, với những thiết bị nêu trên, pin hết có thể nhét vào túi hoặc mang theo pin dự phòng.
 |
| Thiếu trạm sạc là lý do người dùng vẫn ngần ngại khi mua xe điện. Ảnh: Weibo. |
Điều gì sẽ xảy ra khi đang chạy chiếc xe gần 2 tấn và bị hết pin? Nhiều chủ sở hữu xe Tesla tại Trung Quốc từng than phiền khi họ phải chạy hàng trăm km để tới trạm sạc pin gần nhất. Thiếu trạm sạc điện là vấn đề nan giải đối với chủ xe Tesla.
Tháng 2/2015, trên mạng xã hội Trung Quốc xôn xao hình ảnh sạc xe Tesla Model S từ trụ điện cao thế bằng thiết bị tự chế. Đại diện Tesla cho biết đây là cách làm nguy hiểm, có thể gây hư hại chiếc xe cũng như tính mạng chủ sở hữu.
Tesla Motors có kế hoạch xây dựng các trạm sạc nhanh trên toàn cầu nhằm đáp ứng nhu cầu tiếp năng lượng cho xe hơi của hãng. Đây là dịch vụ độc quyền có thu phí của Tesla. Thế hệ đầu tiên của trạm sạc này có thể giúp nạp đầy pin cho xe Tesla trong 1 tiếng. Tính đến tháng 3/2016, Tesla đã xây dựng được 3.574 trạm sạc trên toàn thế giới, chủ yếu tại Mỹ và Trung Quốc.
Các trạm sạc của Tesla có thể cung cấp 120kW điện mỗi lần nạp pin. Chủ xe chỉ mất 20 phút để sạc 50%, 40 phút sạc 80% và 75 phút sẽ đầy pin 100%. Các trạm biến áp này dùng dòng điện một chiều (DC) để sạc pin. Một số trạm sạc của Tesla dùng tấm pin mặt trời để thu năng lượng nhằm giảm tác động tới môi trường trong quá trình sản xuất điện năng.
 |
| Hệ thống trạm sạc nhanh tính phí của Tesla được mở rộng trên toàn cầu. Ảnh: Tesla Motors. |
Tesla còn thử nghiệm mở một trạm đổi pin tại California vào năm 2014 để giúp chủ sở hữu thay đổi pin Model S trong 3 phút. Đây là phương án giúp giải bài toán về thời gian nạp năng lượng mà những chiếc xe điện thường gặp phải. Tesla mời tất cả các chủ sở hữu Model S tới đổi pin thí điểm, mỗi xe chỉ được hoán đổi một lần. Tuy nhiên việc định giá giá trị và tuổi thọ pin để đổi pin tương ứng cũng mất nhiều thời gian.
Tesla cũng cung cấp trạm sạc tại nhà. Theo lời giới thiệu của hãng, thao tác đơn giản tương tự như sạc điện thoại. Chỉ việc cắm điện vào xe trước khi đi ngủ và sáng dậy lái xe đi làm với 100% pin.
Điện cung cấp cho Tesla là dòng điện dân dụng, hiệu điện thế 240 volt, cường độ 50 ampe. Với mỗi giờ sạc tại nhà, Model S sẽ chạy được 46 km và Model X sẽ chạy được 40 km. Tuy nhiên việc lắp đặt một hệ thống điện tại nhà cũng khá phức tạp, nhất là những người ở chung cư. Chi phí để lắp đặt một trạm sạc tại nhà giao động từ 500 – 5.000 USD tùy vị trí lắp đặt.
Xe điện được ưu đãi thuế tại Việt Nam
Việt Nam có chính sách ưu đãi đối với các dòng xe chạy điện. Theo Luật thuế Tiêu thụ Đặc biệt hiện nay, xe hơi chạy điện dưới 9 chỗ ngồi được áp mức thuế nhập khẩu 70%, thuế tiêu thụ đặc biệt 25% và thuế VAT 10%. Nếu các dòng xe điện được sản xuất nội khối ASEAN, Hàn Quốc, thuế nhập khẩu sẽ là 0%. Thuế nhập khẩu xe điện từ Australia hoặc New Zealand cũng chỉ 7%.
Theo tín toán sơ bộ, với mức giá 42.000 USD của Tesla Model 3, nếu nhập khẩu từ Mỹ, giá xe sẽ là 98.175 USD sau thuế (2,17 tỷ đồng) tại Việt Nam.
 |
| Nếu được sản xuất tại Đông Nam Á, Tesla Model 3 sẽ được hưởng nhiều ưu đãi khi nhập khẩu về Việt Nam. Ảnh: Geek. |
Tuy nhiên, nếu mẫu xe này được sản xuất tại một quốc gia Đông Nam Á, chẳng hạn Thái Lan, thuế nhập khẩu là 0%, vì vậy giá sau thuế sẽ giảm xuống còn 57.750 USD (1,27 tỷ đồng).
Tesla muốn cung cấp những mẫu xe giá rẻ trên toàn cầu. Mục tiêu của hãng là sản xuất 500.000 chiếc xe mỗi năm vào năm 2020. Chỉ riêng Model 3, Tesla đã nhận được 276.000 đơn đặt hàng. Để đáp ứng đủ nhu cầu của khách hàng, hãng Tesla sẽ phải mở thêm nhà máy.
Khu vực Đông Nam Á có giá nhân công rẻ, nhiều chính sách ưu đãi thuế và thị trường đang phát triển, rất có thể sẽ lọt vào tầm ngắm của tỷ phú Elon Musk.
Tesla là hãng xe điện hàng đầu thế giới hiện nay. Dưới sự dẫn dắt của Elon Musk, hãng xe này đang cố gắng tạo ra những chiếc xe điện đẹp mắt, giá rẻ nhằm thay đổi cách loài người di chuyển.
Sẽ không còn khí thải độc hại xả ra môi trường, không còn những âm thanh chói tai mỗi khi xe tăng tốc. Một thế giới mới trong suy nghĩ của Elon Musk cũng tương tự như trong các bộ phim viễn tưởng. Những chiếc xe điện thông minh kết hợp với công nghệ tự lái của Google sẽ giúp giao thông an toàn hơn.
Ở Việt Nam, xe điện nói chung và Tesla nói riêng vẫn chưa được nhiều người chú ý. Chỉ 4 chiếc Model S được nhập về, trong đó 2 chiếc vẫn chưa tìm được chủ nhân dù đã về đại lý hơn nửa năm nay.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận việc sử dụng xe điện tiết kiệm hơn rất nhiều so với xe chạy xăng. Tesla Model 3 có dung lượng pin 70 kWh. Với mỗi lần sạc đầy, xe chạy được 346 km. Nếu tính trung bình giá điện tại Việt Nam khoảng 2.500 đồng/kWh (giá cao nhất đối với điện sinh hoạt), xe cũng chỉ tốn 245.000 đồng/346 km. Trung bình khoảng 700 đồng/km. Trong khi xe chạy xăng hết khoảng 1.600 đồng/km.
