Dù được xếp là một trong những cường quốc tại các cuộc thi hoa hậu quy mô nhất hành tinh, nhưng người ta lại giật mình khi thấy Colombia chỉ có 2 Hoa hậu Hoàn vũ (HHHV), 3 Hoa hậu Quốc tế (HHQT), có đến 4 danh hiệu á hậu thứ nhất tại cuộc thi Hoa hậu Thế giới (HHTG), nhưng lại có đến hơn hàng chục á hậu các loại khác nhau. Ngoài những nhân vật nữ nổi tiếng như Shakira, Sofia Vergara hay Nina Garcia, nhiều người không biết phụ nữ nước này cũng xinh đẹp, nóng bỏng không kém gì những cô hoa hậu Venezuela hay siêu mẫu Brazil. Họ chưa đuổi kịp các quốc gia láng giềng trong lĩnh vực sắc đẹp, thời trang vì nước này ưa chuộng vẻ đẹp tự nhiên, chưa qua giải phẫu thẩm mỹ. Bên cạnh đó, sự thiếu may mắn, kém duyên cũng là những yếu tố khiến Colombia nhiều lần bị mất vương miện.
Hoa hậu tỉnh Guajira 2005 - Hagna Fernández, thuộc tộc người da đỏ Wayuu. |
Trước khi bị thực dân Tây Ban Nha xâm chiếm làm thuộc địa, dân cư đầu tiên ở đây chính là những người da đỏ châu Mỹ. Hiện nay, họ chỉ còn là những nhóm bộ lạc thiểu số sống rải rác và cách xa với phần còn lại của đất nước - chủ yếu ở các tỉnh nằm sâu trong khu vực rừng núi Amazon giáp biên giới với Brazil, Venezuela và Peru, một phần tập trung ở các tỉnh ven biển. Vì lý do sống tách biệt, trong những khu vực hẻo lánh nên rất hiếm khi có một người đẹp da đỏ bản địa xuất hiện trong các cuộc thi hoa hậu và thí sinh thổ dân bản địa đầu tiên được tham dự vòng chung kết hoa hậu toàn quốc Señorita Colombia vào năm 2005 là người đẹp đại diện tỉnh Guajira - Hagna Fernández. Người da đỏ bản địa châu Mỹ được xem là có nguồn gốc Mongolian di cư từ châu Á trong kỷ băng hà, thông qua eo biển Bering đóng băng nối liền với Bắc Mỹ. Nhóm sắc tộc này mang đầy đủ những đường nét cấu tạo khuôn mặt hoàn toàn giống với những tộc người Á Đông da vàng nhưng với nước da sẫm màu hơn và ngày nay chỉ còn chiếm khoảng 3,4% dân số nước này.
Các hoa hậu Colombia da trắng (từ trái qua): Carolina Gomez - á hậu 1 HHHV 1994, María Cristina Díaz Granados - á hậu 1 HHQT 2008, Paola Turbay - á hậu 1 HHHV 1992. |
Sau khi phát hiện được tân thế giới vào đầu thế kỷ 16, thực dân Tây Ban Nha đã đem quân qua xâm chiếm và tiêu diệt các tộc người bản địa, thay đổi về văn hóa, tôn giáo. Nhưng mục tiêu chính là chiếm đoạt tài nguyên thiên nhiên, tăng cường ảnh hưởng chính trị và mở rộng thuộc địa. Sau này có thêm những dòng người di cư từ các quốc gia châu Âu khác (chủ yếu là người Italy, Đức, Pháp) đến đây lập nghiệp và ngày nay con cháu của họ chiếm một tỷ lệ quan trọng trong cơ cấu dân số Colombia (khoảng 37% là người da trắng). Nhóm này có mặt trên khắp đất nước Colombia nhưng tập trung chủ yếu ở vùng núi Andes và các thành phố lớn. Tuy chỉ xếp bậc thứ nhưng nhóm này là nhóm có quyền lực nhất, giàu có nhất, và tất nhiên các cô gái có gương mặt trái xoan/oval, đôi mắt xanh, sống mũi cao với làn da trắng sáng luôn được ưu tiên cũng như thường xuyên đoạt các thứ hạng cao nhất tại các cuộc thi hoa hậu lớn nhỏ trong nước. Những cái tên nổi bật có thể kể đến như cựu HHHV 1958 - Luz Marina Zuluaga, HHQT 1960 - Stella Márquez, HHQT 1999 - Paulina Gálvez, các á hậu tại cuộc thi HHHV hay HHTG...
Các hoa hậu Colombia gốc Mestiza (từ trái qua): Catherine Daza - Top 10 HHHV 2004, Taliana Vargas - á hậu 1 HHHV 2008, Rocío Isabel Luna - á hậu 1 HHTG 1983. |
Sau một thời gian khai thác thuộc địa, tại đây đã tạo nên một nhóm người mới, đó là người lai (Mestizo) giữa đàn ông châu Âu với phụ nữ da đỏ bản địa châu Mỹ. Ngày nay, nhóm người này chiếm thành phần đa số 49% trong cấu trúc nhân khẩu học tại đất nước Colombia. Đó là lý do tại sao gương mặt của họ có sự hài hòa, dễ nhìn, gây thiện cảm, tạo sự gần gũi nên rất được khán giả châu Á ưa chuộng, trong đó có Việt Nam. Gương mặt bầu bĩnh, mềm mại, đôi mắt nâu/đen to tròn, sống mũi cao vừa phải, khuôn miệng vừa phải với nụ cười đôn hậu, nước da màu bánh mật. Đây là kiểu gương mặt phổ biến nhất ở các quốc gia Trung Mỹ, một vài nước Nam Mỹ, và Mexico. Đối với cư dân nơi đây, người lai cũng chỉ thuộc dạng dễ nhìn, đi đâu cũng có thể bắt gặp nên họ cũng không mấy ưa chuộng, nhưng vì chiếm phần đa số nên các người đẹp lai cũng có chỗ đứng nhất định trong các cuộc thi sắc đẹp. Nổi tiếng nhất có lẽ là Natalia Vargas khi cô giành được danh hiệu á hậu 1 tại cuộc thi HHHV 2008 ở Nha Trang, Việt Nam.
Các hoa hậu Colombia gốc Phi (từ trái qua): Zuleika Suárez - á hậu 1 HHQT 2014, Vanessa Mendoza - tham dự HHHV 2002, Jeymmy Vargas - HHQT 2004. |
Trong quá trình khai thác thuộc địa, thực dân Tây Ban Nha cũng mang đến châu Mỹ những nô lệ da đen châu Phi và ngày nay hậu duệ của họ là một nhóm thiểu số quan trọng ở Colombia với 10,6% dân số. Nguồn gốc Phi không chỉ duy nhất có người da đen thuần chủng, mà còn bao gồm cả người lai Âu-Phi (Mulatto), và người Phi lai thổ dân châu Mỹ (Zambo). Sắc dân này sống tập trung chủ yếu ở các tỉnh ven bờ biển Thái Bình Dương và các thí sinh hoa hậu của các tỉnh như Choco, Sucre, hay San Andrés thường là các thí sinh da màu. Năm 2001, truyền thông trên toàn thế giới đổ dồn sự chú ý khi Colombia có hoa hậu da màu đầu tiên là Vanessa Mendoza. Câu chuyện của cô được ví như Lọ Lem thời hiện đại khi xuất thân nghèo khó, hoàn cảnh cơ cực. Đó cũng là tình cảnh chung của người Colombia gốc Phi khi sống ở dưới đáy của xã hội.
Các hoa hậu Colombia với nhan sắc Mỹ Latin: Paulina Vega - HHHV 2014, Ariadna Gutiérrez - HH Colombia 2014/2015, Marianella Maal Pacini - thi HHHV 1999, Tatiana Abuchaibe - Top 10 HHHV 1995. |
Ngoài những sắc tộc kể trên, còn có những hoa hậu mang vẻ đẹp kỳ lạ, người ta không thể phân biệt được họ thuộc về nhóm nào. Họ sở hữu đầy đủ những nét đặc trưng của cả người da trắng với người lai, hoặc người da đen với đường nét châu Âu, sự hoang dã và gợi cảm của thổ dân châu Mỹ, làn da rám nắng... không hề có một sự đặc trưng nhất định về sắc tộc. Nhưng nhóm người này lại gây ấn tượng mạnh mẽ vì một nhan sắc mơ hồ, sắc sảo đến kỳ lạ, gợi cảm và đầy mê hoặc. Người ta chỉ có thể thốt lên rằng: "Vẻ đẹp Mỹ Latin đích thực!" - hòa hợp sự đa dạng về sắc tộc và văn hóa. Trong số đó có đương kim HHHV 2014 - Paulina Vega.