‘Crush’ phức tạp hơn bạn tưởng

Ngày nay, từ “crush” dùng để chỉ hành động thích thầm của các cô gái, chàng trai mới lớn. Ngược lại, “crush” cũng là danh từ để chỉ người mà các cô gái, chàng trai thích thầm. Tuy nhiên, nghĩa gốc của "crush" lại có thiên hướng bạo lực hơn.

“Crush” nghĩa là phá vỡ

“Crush” là một danh từ có từ những năm 1300. Theo Từ điển Oxford, “crush” là âm thanh phát ra từ tiếng gõ mạnh. Đến đầu những năm 1600, “crush” lại có thêm nghĩa là “sự chèn ép, bóp mạnh làm bầm tím, gãy, bị thương hoặc phá vỡ” một thứ gì đó.

Có khi, “crush” còn được sử dụng như một động từ. Năm 1906, từ “crush” còn xuất hiện trong một bài báo của The Times: “Một cậu bé không khóc khi bị đoàn tàu nghiền nát (crush) ngón chân”.

Nghĩa gốc của "crush" là phá hủy, làm vỡ nát, đè ép. Ảnh: Freepik.

Theo Từ điển Oxford, ngày nay “crush” được sử dụng để miêu tả một đám đông đang ép vào nhau. Vào tháng 10/2022, thảm họa giẫm đạp Itaewon ở Seoul (Hàn Quốc) làm 159 người bị thiệt mạng do bị đám đông chèn ép là một ví dụ điển hình cho cách sử dụng này.

Ai đó cũng có thể “đè bẹp (crush)” - như đánh bại hoặc khuất phục - một đối thủ. Ví dụ, tờ The New York Times đã sử dụng những tiêu đề với ý nghĩa này từ năm 1964 cho các bài báo thể thao: Chiefs Crush Chargers; Pirates Crush Athletics; Rams Crush 49ers (Đội Chiefs đánh bại Chargers; Đội Pirates đánh bại Athletics; Rams đánh bại 49ers - PV).

Người ta cũng dùng “crush” khi một phe phái chính trị cố gắng đàn áp (crush) phe phản kháng. Theo Kory Stamper, biên tập viên cấp cao về từ điển học tại dictionary.com, người Mỹ sử dụng “crushing it” để chỉ hành động vượt qua một thử thách hoặc thành công trong một nhiệm vụ. Đôi khi, “crush” cũng được sử dụng với nghĩa trừu tượng hơn, ví dụ như ai đó vừa tự “phá hủy” (crush) sự nghiệp của mình.

“Crush” còn là tình yêu thanh xuân

Theo nhà văn William Safire, “crush” còn có nghĩa bóng là “sự mê đắm hoặc tình yêu thanh xuân”. Stamper cho biết nghĩa bóng của “crush” xuất hiện từ cuối thế kỷ XIX, được phát triển từ chính nghĩa đen của nó.

Theo bà, sức nặng của tình yêu thầm kín làm cho con người cảm thấy họ đang bị “nghiền ép” (crush). Do đó, người ta dùng “crush” để diễn tả hành động thích thầm hoặc một người được thích thầm.

“Crush”, theo Safire, thường truyền đạt “một cảm giác tốt đẹp về thời thanh xuân”. Và việc “crush” của giới trẻ là chi tiết đắt giá trong những quyển sách và điện ảnh. Ví dụ như câu chuyện về một thiếu niên làm việc tại trung tâm sinh vật biển đã “crush” giám đốc nghiên cứu của mình; các cô gái ở trường tư thục thường “crush” một nghệ sĩ lãng tử.

"Crush" có nghĩa bóng là hành động thích thầm hoặc người được thích thầm. Ảnh: Freepik.

Năm 2023, phóng viên Christina Caron của The New York Times đã viết một bài báo dành cho “cha mẹ của những kẻ lãng mạn nhỏ tuổi nhất”. Các chuyên gia cho biết trẻ em bước vào tuổi dậy thì thường dễ bị hấp dẫn và “crush” một ai đó. Đối với trẻ nhỏ, việc “crush” giống như “sự ngưỡng mộ, tình bạn hoặc lòng trung thành” hơn là tình yêu thật sự.

“Crush” có nhiều nghĩa nhưng đối với nhiều người, từ này gợi lên một cảm xúc lâng lâng. Hãy tham khảo ý kiến cô con gái 7 tuổi của phóng viên Caron: “Crush có nghĩa là bạn đang yêu ai đó nhưng người kia không biết. Nếu bạn đi ngang qua họ, máu của bạn sẽ dồn lên đầu và cảm giác thật khó tả”.