Tổng giám đốc WHO - Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus - đã công bố một con số giật mình: Cứ 40 giây có 1 người tự tử. Mỗi một người tự tử gây ra bi kịch cho cả một gia đình, là nỗi đau cho những bạn bè và đồng nghiệp. Tuy nhiên, người đứng đầu WHO cho biết tự tử có thể phòng ngừa.
Treo cổ, uống thuốc độc và dùng súng là các cách thức phổ biến
Tự tử là nguyên nhân gây tử vong thứ hai ở những người từ 15-29 tuổi, chỉ sau tai nạn giao thông. Trong số thanh thiếu niên từ 15-19 tuổi, tự tử là nguyên nhân gây tử vong thứ hai ở nữ giới, sau nguyên nhân mang thai ở tuổi vị thành niên. Đây cũng là nguyên nhân thứ ba gây tử vong ở nam sinh sau chấn thương ở trên đường và bạo lực giữa các cá nhân.
Theo WHO, gần 800.000 người chết vì tự tử mỗi năm, nhiều hơn số người thiệt mạng vì sốt rét, ung thư vú, chiến tranh hoặc do giết người. Tỷ lệ tự tử khác nhau giữa các quốc gia, lứa tuổi và giới tính.
 |
| Tự tử là nguyên nhân tử vong thứ 2 trong giới trẻ. Ảnh: India Today. |
Có những quốc gia, cứ 100.000 người thì có 5 người tự tử, nhưng có những quốc gia tỷ lệ này lên tới 30 người. Tỷ lệ tự tử ở nam giới cao gấp 3 lần phụ nữ ở các quốc gia có thu nhập cao. Trong khi tỷ lệ tự tử giữa nam và nữ ở các quốc gia có thu nhập trung bình và thấp tương đối cân bằng.
Các phương pháp tự tử phổ biến nhất là treo cổ, uống thuốc trừ sâu và tự tử bằng súng.
Mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong các hoạt động phòng chống tự tử ở một số quốc gia, nhưng WHO kêu gọi các quốc gia cần phải hành động nhiều hơn nữa để phòng chống tự tử.
Tổng số nước có chiến lược ngăn ngừa tự tử quốc gia hiện chỉ có 38 quốc gia. Còn quá ít các chính phủ tham gia và các nước cần phải cam kết đưa ra các chiến lược cụ thể phòng chống tự tử.
Tổ chức Y tế thế giới kêu gọi tất cả các nước hợp tác trong chiến lược ngăn ngừa tự tử.
Các biện pháp chính có hiệu quả trong việc giảm tự tử là hạn chế khả năng tiếp cận các phương tiện được sử dụng để tự tử; tăng cường giáo dục qua các phương tiện truyền thông, đưa ra các báo cáo về vấn nạn tự tử; thực hiện các chương trình giáo dục trong giới trẻ nhằm xây dựng các kỹ năng sống cho phép họ có thể xử lý được với những căng thẳng trong cuộc sống; xác định sớm và theo dõi những người có nguy cơ tự tử.
Kiểm soát và quản lý thuốc trừ sâu ngăn ngừa tự tử
Hiện có nhiều bằng chứng quốc tế cho thấy các quy định cấm sử dụng thuốc trừ sâu có mức độ nguy hiểm cao có thể dẫn đến việc giảm tỷ lệ tự tử ở các quốc gia.
Thuốc trừ sâu có độc tính cao, thường dẫn đến các ca tử vong, đặc biệt trong những tình huống không có thuốc giải độc hoặc không có cơ sở y tế gần đó.
 |
| WHO kêu gọi ban hành chính sách kiểm soát và các lệnh cấm để giảm khả năng tự tử. Ảnh: Standard Media. |
Chính phủ Sri Lanka đã ban hành một loạt lệnh cấm dẫn đến giảm 70% số vụ tự tử. Ước tính khoảng 93.000 người được cứu sống trong giai đoạn 1995-2015.
Tại Hàn Quốc - nơi mà thuốc diệt cỏ được sử dụng nhiều nhất trong các vụ tự sát trong thập niên đầu tiên của thế kỷ 21 - lệnh cấm thuốc diệt cỏ vào năm 2011-2012 đã giúp giảm 50% số ca tử vong trong các năm từ 2011 đến 2013.
Ngoài ra, việc đăng ký kịp thời và theo dõi thường xuyên về vấn đề tự tử ở cấp quốc gia là nền tảng hiệu quả của các chiến lược phòng chống tự tử quốc gia.
Hiện chỉ có 80 trong số 183 quốc gia thành viên của WHO cung cấp dữ liệu chính xác vào năm 2016. Hầu hết quốc gia không có dữ liệu đó là thu nhập thấp và trung bình.
Việc giám sát tốt hơn sẽ tạo điều kiện cho các chiến lược ngăn ngừa nạn tự tử hiệu quả hơn và báo cáo chính xác hơn về những tiến bộ hướng tới các mục tiêu toàn cầu.
